इंडिगोची 'दादागिरी' आता चालणार नाही; सरकारने दोन नवीन विमान कंपन्यांना दाखवला हिरवा कंदील

काही दिवसापूर्वी देशातील सर्वात मोठी एअरलाईन कंपनी इंडिगोच्या अनेक फ्लाईट्स रद्द झाल्या होत्या. यामुळे हजारो प्रवाशांना मनस्तापाला समोरे जावे लागले होते.

मागील काही दिवसापूर्वी इंडिगो विमान कंपनीच्या अनेक फ्लाईट्स अचानक रद्द झाल्या होत्या. यामुळे प्रवाशांना मनस्ताप झाला होता, देशातील सर्वात मोठ्या एअरलाइन इंडिगोचा बाजारात सुमारे ६५% वाटा आहे.

काही दिवसांपूर्वी झालेल्या गोंधळातून आता सरकारने धडा घेत प्रवाशांना अधिक पर्याय देण्याचे प्रयत्न वेगवान केले आहेत. या आठवड्यात मंत्रालयाने दोन नवीन एअरलाइन्सना नो ऑब्जेक्शन सर्टिफिकेट (NOC) जारी केले आहेत. भारतात किमान ५ मोठ्या एअरलाइन्ससाठी वाव आहे.

सध्या यात इंडिगो आणि एअर इंडियाचे वर्चस्व आहे. युनियन एव्हिएशन मिनिस्टर राम मोहन नायडू यांनी मंगळवारी 'एक्स'वर याची माहिती दिली. गेल्या आठवड्यात त्यांनी नवीन एअरलाइन्सच्या टीमशी भेटी घेतल्या आहेत. या भारतीय आकाशात उड्डाण करण्याची तयारी करत आहेत. यामध्ये शंख एअर, अल हिंद एअर आणि फ्लायएक्सप्रेस यांचा समावेश आहे.

शंख एअरला आधीच सरकारकडून NOC मिळाला आहे तर अल हिंद एअर आणि फ्लायएक्सप्रेसला या आठवड्यात NOC मिळाले आहेत. एव्हिएशन मार्केटमध्ये अधिकाधिक एअरलाइन्सना प्रोत्साहन मिळावे, अशी सरकारची इच्छा आहे.

भारत हा जगातील सर्वात वेगाने वाढणाऱ्या विमान वाहतूक बाजारपेठांपैकी एक आहे. उडान सारख्या योजनांमुळे स्टार एअर, इंडिया वन एअर आणि फ्लाय91 सारख्या लहान विमान कंपन्यांना देशातील प्रादेशिक कनेक्टिव्हिटीमध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावण्यास मदत झाली आहे आणि अजूनही वाढीसाठी मोठी संधी आहे.

भारतातील विमान कंपन्यांचा ऑपरेटिंग खर्च जगात सर्वाधिक का आहे याची कारणे सरकारने बारकाईने पाहावीत अशी विमान वाहतूक उद्योगाची इच्छा आहे. यामध्ये प्रामुख्याने जेट इंधनाच्या उच्च किमती आणि कर यांचा समावेश आहे.

भारतीय विमान वाहतूक परिसंस्थेतील जवळजवळ सर्वच भागधारक, विमान कंपन्या वगळता, आर्थिकदृष्ट्या प्रेरित आहेत. म्हणूनच गेल्या तीन दशकांपासून आपण विमान कंपन्या बंद होताना पाहत आहोत, असे मत एका तज्ञांनी व्यक्त केले.

नवीन विमान कंपनी सुरू करणे सोपे आहे, परंतु ती दीर्घकाळ चालू ठेवणे हे एक मोठे आव्हान आहे. याची अनेक कारणे आहेत, ज्यात उच्च खर्च, कर, व्यवस्थापनाचा अभाव आणि निधीचा अभाव यांचा समावेश असल्याचेही त्यांनी सांगितले.

विमान कंपन्या बंद पडणे हे फक्त भारतापुरते नाही जगभरात हेच सुरू आहे. भारतातील चिंता ही विमान कंपन्यांसाठी खर्चाबाबत जागरूक वातावरणाची आहे.