प्रदूषणाने धोक्याची घंटा वाजवली! कार्बन उत्सर्जनात चीन नंबर १, भारत कितव्या क्रमांकावर? आकडेवारी पाहून बसेल धक्का
By ऑनलाइन लोकमत | Updated: September 26, 2025 10:46 IST2025-09-26T10:43:48+5:302025-09-26T10:46:30+5:30
जगाच्या वाढत्या तापमानासाठी आणि हवामान बदलासाठी कार्बन डायऑक्साइडचे उत्सर्जन प्रमुख घटक ठरले आहे. कार्बन उत्सर्जनामुळे पर्यावरण आणि मानवी आरोग्यावर गंभीर परिणाम होत आहेत.

जगाच्या वाढत्या तापमानासाठी आणि हवामान बदलासाठी कार्बन डायऑक्साइडचे उत्सर्जन प्रमुख घटक ठरले आहे. कार्बन उत्सर्जनामुळे पर्यावरण आणि मानवी आरोग्यावर गंभीर परिणाम होत आहेत. नुकत्याच समोर आलेल्या एका अहवालानुसार, या जागतिक समस्येत जगातील काही देश आघाडीवर आहेत.
स्टॅटिस्टाने दिलेल्या आकडेवारीनुसार, २०२३मध्ये कार्बन डायऑक्साइडचे सर्वाधिक उत्सर्जन करणाऱ्या देशांमध्ये चीन पहिल्या क्रमांकावर आहे. चीनने जवळपास ११.९ अब्ज मेट्रिक टन कार्बनचे उत्सर्जन केले आहे. हा आकडा खूपच मोठा आहे आणि त्यामुळे जगातील सर्वात जास्त प्रदूषण करणारा देश म्हणून चीनची ओळख कायम आहे.
या यादीत दुसऱ्या क्रमांकावर अमेरिका आहे, ज्याने ४.९ अब्ज मेट्रिक टन कार्बनचे उत्सर्जन केले. आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे, २०१० ते २०२३ या काळात अमेरिकेने कार्बन उत्सर्जन सुमारे १३ टक्क्यांनी कमी केले आहे. याउलट, याच काळात चीनचे उत्सर्जन ३८ टक्क्यांनी वाढले आहे.
जगातील सर्वाधिक लोकसंख्या असलेला आपला देश भारत, या यादीत तिसऱ्या क्रमांकावर आहे. २०२३च्या आकडेवारीनुसार, भारताने ३ अब्ज मेट्रिक टन कार्बन उत्सर्जित केले आहे.
भारतापाठोपाठ रशिया चौथ्या क्रमांकावर आहे, ज्याने १.८ अब्ज मेट्रिक टन कार्बनचे उत्सर्जन केले. या यादीमध्ये जपान ०.९८८ अब्ज मेट्रिक टन कार्बन उत्सर्जन करून पाचव्या स्थानावर आहे.
या गंभीर स्थितीवर चर्चा करण्यासाठी झालेल्या उच्च-स्तरीय हवामान परिषदेत चीनचे राष्ट्रपती शी जिनपिंग यांनी मोठी घोषणा केली. त्यांनी सांगितले की, २०३५पर्यंत चीन आपल्या कार्बन उत्सर्जनात ७-१० टक्के कपात करण्याचा प्रयत्न करेल. पुढील १० वर्षांत पवन ऊर्जा आणि सौर ऊर्जेची क्षमता वाढवण्याची त्यांची योजना आहे.
दुसरीकडे, अमेरिकेचे माजी राष्ट्रपती डोनाल्ड ट्रम्प यांनी हवामान बदलाला धोका म्हटले आहे. त्यांनी युरोपियन युनियन आणि चीनच्या अक्षय ऊर्जेतील गुंतवणुकीवर टीका केली आहे. हवामान बदलावर अनेक दशके वादविवाद होऊनही जागतिक तापमान धोकादायक पातळीवर पोहोचत आहे, आणि ग्रीनहाऊस वायूंचे उत्सर्जन विक्रमी पातळीवर वाढत आहे. या परिस्थितीमुळे भविष्यात गंभीर संकटांना सामोरे जावे लागण्याची शक्यता आहे.