कधीही फसणार नाही! ‘या’ स्ट्रॅटजीनं कराल म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक; बनू शकेल मोठा पैसा, अनेकांना माहितच नाही

Mutual Fund Investment: प्रत्येकाला आर्थिक स्वातंत्र्य हवं असतं जेणेकरून ते आपलं जीवन आपल्या प्रमाणेच जगू शकतील. पण त्यासाठी योग्य ठिकाणी पैसे गुंतवणं गरजेचं आहे. त्याचबरोबर गुंतवणुकीच्या बाबतीत वयानुसार योग्य रणनीती आखणंही महत्त्वाचं आहे, कारण वाढत्या वयात तुमची जोखीम घेण्याची क्षमता कमी होते आणि पैशांची सुरक्षितता अधिक महत्त्वाची ठरते. जर तुम्ही म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करत असाल तर कोणत्या वयात कोणत्या फंडात किती पैसे गुंतवावेत हे तुम्हाला विशेष समजलं पाहिजे. आपलं वय, आपली कमाई, जबाबदाऱ्या आणि जोखीम घेण्याची क्षमता इत्यादींनुसार वयाच्या वेगवेगळ्या टप्प्यांवर कोणती गुंतवणुकीची रणनीती अवलंबली पाहिजे हे समजून घेऊ.

जेव्हा तुमच्या करिअरची सुरुवात असते, तेव्हा तुमच्यावर जबाबदाऱ्या कमी असतात आणि गुंतवणुकीसाठी तुमच्याकडे ३०-४० वर्षांचा दीर्घ कालावधी असतो. अशा वेळी जास्तीत जास्त पैसे कमवणं हे तुमचे ध्येय असतं. या वयात जोखीम घेण्याची क्षमता खूप चांगली असते. बाजारातील चढ-उतारांना सामोरं जाण्यासाठी आपल्याकडे भरपूर वेळ असते. अशावेळी तुम्ही तुमचा जास्तीत जास्त पैसा इक्विटी म्युच्युअल फंडात गुंतवला पाहिजे. यासाठी तुम्ही वयाची १०० वर्षे पकडू शकता. आपलं वय १०० मधून वजा करा आणि नंतर रक्कम इक्विटीमध्ये टाका. उदाहरण - जर तुमचं वय २५ वर्षे असेल तर तुम्ही तुमच्या गुंतवणुकीच्या ७५% (१००-२५) रक्कम इक्विटीमध्ये गुंतवू शकता.

स्मॉल कॅप आणि मिड कॅप फंड जास्त परतावा देऊ शकतात, परंतु त्यांच्यात जोखीम देखील जास्त असते. फ्लेक्सी कॅप फंडात फंड मॅनेजर बाजारानुसार छोट्या-मोठ्या कंपन्यांमध्ये गुंतवणूक करतात. शिवाय ईएलएसएस फंडात गुंतवणूक करून तुम्ही टॅक्स वाचवू शकता.

काळानुसार तुमचा पगार वाढतोच, पण लग्न, घर, गाडी, मुलं अशा जबाबदाऱ्याही वाढतात. अशावेळी संपत्ती निर्मितीबरोबरच घराचं डाऊन पेमेंट, मुलांचे शिक्षण आदींसाठी पैसे हे आपले ध्येय असतं. मात्र, या वयातही तुमची जोखीम घेण्याची क्षमता चांगली असते. अशा परिस्थितीत गुंतवणूक करताना विकास आणि स्थैर्य यांचा समतोल राखावा लागतो. आक्रमक फंडांसोबत आपल्या पोर्टफोलिओमध्ये काही सेफ फंडांचा समावेश करा. तुमची इक्विटी गुंतवणूक ६०-७० टक्क्यांच्या आसपास असू शकते.

लार्ज आणि मिड कॅप फंड तुमच्यासाठी चांगला पर्याय ठरू शकतात. याशिवाय बॅलन्स्ड अॅडव्हान्टेज फंडातही गुंतवणूक करू शकता. बाजारातील चढउतारानुसार ते इक्विटी आणि डेटमध्ये स्वत:ला अॅडजस्ट करतात. त्याचबरोबर कर बचतीसाठी ईएलएसएस फंडही चांगला पर्याय आहे.

काळानुसार निवृत्तीची चिंता आपल्याला सतावू लागते. तेव्हा तुमचं लक्ष पैसे कमावण्यापेक्षा सुरक्षित ठेवण्यावर असायला हवं. अशा वेळी निवृत्तीसाठी मोठा निधी तयार करणं आणि मुलांच्या उच्च शिक्षणासारख्या मोठ्या खर्चाचं नियोजन करणं हे बहुतांश लोकांचे ध्येय असते. जोखीम घेण्याची क्षमता कमी होतं. वयाच्या या टप्प्यावर आपण जास्त धोका पत्करू शकत नाही. अशा वेळी गुंतवणुकीचे धोरण विचारपूर्वक आखलं पाहिजे. अशा वेळी आपला पोर्टफोलिओ हळूहळू इक्विटीकडून डेटकडे शिफ्ट करा. आपल्या इक्विटी एक्सपोजरला ५०-६०% पर्यंत मर्यादित ठेवणं शहाणपणाचं ठरेल.

लार्ज कॅप फंडात गुंतवणूक करू शकता. ते मोठ्या आणि स्थिर कंपन्यांमध्ये गुंतवणूक करतात, ज्यामुळे जोखीम कमी होते. हायब्रीड फंडात गुंतवणूक करून तुम्ही इक्विटी आणि डेट या दोन्हींचा समतोल साधू शकता. याशिवाय आपला पोर्टफोलिओ स्थिर करण्यासाठी डेट फंडांमध्ये काही पैसे गुंतवू शकता.

वयाच्या ५० व्या वर्षी तुम्ही आता निवृत्तीच्या अगदी जवळ आहात. या टप्प्यावर, कोणत्याही प्रकारच्या मोठ्या नुकसानापासून आपल्या ठेवींचं संरक्षण करणं सर्वात महत्वाचं आहे. अशा परिस्थितीत आपल्या ठेवी सुरक्षित ठेवणं आणि निवृत्तीनंतर नियमित उत्पन्नाची व्यवस्था करणं हे आपले ध्येय आहे. अशा वेळी जोखीम क्षमता मोठ्या प्रमाणात कमी होते. अशा वेळी गुंतवणुकीचं धोरण गांभीर्यानं तयार करा आणि आक्रमक गुंतवणूक पूर्णपणे टाळा. आपल्या गुंतवणुकीचा मोठा भाग (सुमारे ७०-८०%) डेट फंडांसारख्या सुरक्षित पर्यायांमध्ये गुंतवा.

आपण डेट फंडांमध्ये (जसे की शॉर्ट टर्म डेट फंड) गुंतवणूक करू शकता. हे सर्वात सुरक्षित पर्याय आहेत. याशिवाय कंझर्व्हेटिव्ह लोक हायब्रीड फंडात गुंतवणूक करू शकतात. त्यांचा ७५ टक्क्यांहून अधिक पैसा कर्जात खर्च होतो. त्याचबरोबर आर्बिट्राज फंडातही गुंतवणूक करता येते. ते कमी जोखमीचे देखील मानले जातात.

गुंतवणुकीचे कोणतेही धोरण सर्वांसाठी काम करत नाही. वयानुसार आपली आर्थिक उद्दिष्टे आणि जोखीम घेण्याची क्षमता बदलते आणि त्यानुसार आपली गुंतवणूक रणनीती बदलली पाहिजे. यामध्ये सामान्य माहिती देण्यात आलेली आहे. हा गुंतवणूकीचा सल्ला नाही. कोणत्याही प्रकारची गुंतवणूक करण्यापूर्वी या क्षेत्रातील जाणकार किंवा तज्ज्ञांचा सल्ला घेणं आवश्यक आहे.