सोने खरेदीदारांसाठी 'सुवर्ण' संधी! दर १२,००० रुपयांनी स्वस्त होणार? 'या' ४ कारणांमुळे पडणार फरक

Gold Rate : ऑपरेशन सिंदूरनंतर सोन्याच्या किमतीत २००० रुपयांची घसरण झाली आहे. सध्या १० ग्रॅम सोन्याचा भाव ९७,००० रुपयांच्या वर आहे. तज्ज्ञांच्या मते, येत्या काळात सोने ८५,००० रुपयांपर्यंत जाऊ शकते.

गेल्या काही दिवसांपासून सोन्याच्या किमतीत घसरण होताना पाहायला मिळत आहे. प्रति १० ग्रॅम १ लाख रुपयांचा विक्रमी टप्पा गाठल्यानंतर, आता सोन्याचे दर घटले आहेत. सध्या प्रति १० ग्रॅम ९७,००० रुपयांवर असलेले सोने येत्या काळात तब्बल १२,००० पर्यंत स्वस्त होऊ शकते, असा तज्ज्ञांचा अंदाज आहे.

सोन्याची किंमत ८०,००० ते ८५,००० रुपये प्रति १० ग्रॅम या पातळीवर येऊ शकते, असे संकेत मिळत आहेत. भारत-पाकिस्तानमधील तणाव कमी झाल्याने आणि इतर जागतिक घटकांमुळे सोन्यात ही सुधारणा (घट) दिसून येत आहे.

केडिया अॅडव्हायझरीजचे संचालक अजय सुरेश केडिया यांच्या मते, सध्या सोन्याच्या किमतीत काही प्रमाणात वाढ दिसत असली तरी, सोन्याला आधार देणारे घटक येत्या काळात कमकुवत होतील, ज्यामुळे त्यात मोठी घट होण्याची शक्यता आहे. एप्रिल-मे महिन्यात सोन्यात १० टक्के वाढ दिसली होती, त्याचप्रमाणे, आता १२,००० रुपयांपर्यंत (सध्याच्या दरानुसार) घसरण होऊ शकते.

जेव्हा सोन्याचे दर विक्रमी पातळीवर पोहोचतात, तेव्हा बाजारातील मोठे वित्तीय खेळाडू (उदा. एक्सचेंज ट्रेडेड फंड - ETFs) सोन्यातील आपली गुंतवणूक विकून नफा कमावतात. जेव्हा बाजारात इतर गुंतवणुकीचे पर्याय (उदा. शेअर बाजार) आकर्षक वाटू लागतात किंवा जोखीम कमी झाल्याचे दिसते, तेव्हा हे खेळाडू सोन्यातून पैसे काढून घेतात. यामुळे सोन्याला मिळणारा पाठिंबा कमी होऊन त्याच्या दरांवर दबाव येतो.

जगभरात जेव्हा जेव्हा भू-राजकीय तणाव, युद्ध किंवा अनिश्चिततेचे वातावरण असते, तेव्हा गुंतवणूकदार सुरक्षित गुंतवणुकीचा पर्याय म्हणून सोन्याकडे वळतात, ज्यामुळे सोन्याच्या किमतीत वाढ होते. मात्र, सध्या अमेरिकेचा टॅरिफ (आयात शुल्क) धोरणाबाबतचा दृष्टिकोन थोडा मवाळ झाला आहे. तसेच, भारत आणि पाकिस्तानसारख्या देशांमधील तणावही कमी झाला आहे. अशा शांत वातावरणात सोन्याला 'सुरक्षित आश्रय' म्हणून कमी मागणी मिळते, ज्यामुळे त्याच्या किमतीत घट दिसून येते.

रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाची चलनविषयक धोरण समितीची महत्त्वाची बैठक ६ जून रोजी होणार आहे. यावेळी आरबीआय अर्थव्यवस्थेला चालना देण्यासाठी रेपो दरात कपात करू शकते अशी अपेक्षा आहे. रेपो दर कमी झाल्यास बँकांना स्वस्त दरात पैसे मिळतात, ज्यामुळे गृहकर्ज, कारकर्ज यांसारख्या कर्जांचे व्याजदरही कमी होतात. अर्थव्यवस्थेत रोख वाढल्यास लोक सोन्याऐवजी शेअर बाजार किंवा इतर अधिक परतावा देणाऱ्या गुंतवणुकीकडे वळतात, ज्याचा परिणाम सोन्याच्या किमतींवर होऊन त्या कमी होऊ शकतात.

अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प सतत फेडरल रिझर्व्हवर व्याजदर कमी करण्यासाठी दबाव आणत असले तरी, सध्या फेडकडून तात्काळ व्याजदर कमी केले जातील याची शक्यता कमी आहे. अमेरिकेत व्याजदर स्थिर राहिल्यास किंवा वाढल्यास डॉलर मजबूत होतो. डॉलर मजबूत झाल्यावर सोने इतर चलनांमध्ये (उदा. रुपया) महाग होते. जर फेडने व्याजदरात कपात केली नाही, तर येत्या काळात सोन्याच्या किमतीवर दबाव राहू शकतो, असे तज्ज्ञांचे मत आहे.

त्यामुळे पुढील काही काळात सोन्यामध्ये गुंतवणूक करणाऱ्यांसाठी किंवा खरेदीचा विचार करणाऱ्यांसाठी दरांमध्ये मोठी घट होण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे. मात्र, कोणताही निर्णय घेण्यापूर्वी आर्थिक तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे महत्त्वाचे आहे.