जगातील सर्वात वेगवान उडणारे लढाऊ विमान, जाणून घ्या कोणते?

By ऑनलाइन लोकमत | Published: August 24, 2023 03:13 PM2023-08-24T15:13:21+5:302023-08-24T15:23:48+5:30

मिग-25 हे लढाऊ विमान प्रोजेक्ट E-155 म्हणून तयार करण्यात आले होते.

सध्या जगातील सर्वात वेगाने उडणारे लढाऊ विमान कोणते आहे? हा प्रश्न प्रत्येकाच्या मनात येत राहतो. पण, या विमानाने 59 वर्षांपूर्वी पहिले उड्डाण घेतले होते, हे फार कमी लोकांना माहिती आहे.

जगातील सर्वात वेगवान लढाऊ विमान रशियाचे मिग-25 आहे. हे 1960 मध्ये सोव्हिएत युनियनमध्ये सुपरसोनिक इंटरसेप्टर म्हणून डिझाइन केले गेले होते. भारताकडे सुद्धा 8 मिग-25 लढाऊ विमाने होती.

मिग-25 हे लढाऊ विमान प्रोजेक्ट E-155 म्हणून तयार करण्यात आले होते. त्याच्या पहिल्या प्रोटोटाइपने 1964 मध्ये पहिले उड्डाण केले. मिग-25 विमानांची काही चाचणी उड्डाणे इजिप्तच्या सिनाई द्वीपकल्पात घेण्यात आली. त्यावेळी सिनाई इस्रायली सैन्याच्या ताब्यात होते.

सोव्हिएत मिग-25 ने सिनाईवर काही टोही उड्डाण केले, परंतु इस्रायली विमाने आणि जमिनीवर असलेल्या त्याच्या हवाई संरक्षण यंत्रणेच्या लक्षातही आले नाही.

मिग-25 लढाऊ विमान 1972 मध्ये सोव्हिएत युनियनच्या हवाई दलात औपचारिकपणे समाविष्ट करण्यात आले. त्यावेळी त्याचे कार्य अमेरिकन सुपरसॉनिक बॉम्बर आणि टोही विमानांचा सामना करणे हे होते.

नाटोने मिग-25 ला फॉक्सबॅट असे नाव दिले. हे सोव्हिएत युनियनचे पहिले इंटरसेप्टर विमान होते. मिग-25 चा टॉप स्पीड मॅक 2.83 पेक्षा जास्त आहे. हे लढाऊ विमान ताशी 3000 किलोमीटर वेगाने उड्डाण करू शकते.

रशियन वैमानिकांना इशारा देण्यात आला होता की, मिग-25 जास्तीत जास्त वेगाने उडवू नका. यामुळे मिग-25 चे इंजिन जास्त गरम होण्याचा धोका होता. ऑगस्ट 1977 मध्ये, सोव्हिएत टेस्ट पायलट अलेक्झांडर फेडोटोव्ह यांनी 37,650 मीटर उंचीवर मिग-25 उडवून हवेत श्वास घेणारे पहिले जेट विमान असल्याचा विक्रम केला. ते आजपर्यंत कोणीही मोडू शकलेले नाही.

1991 मध्ये, एका इराकी मिग-25 ने अमेरिकेचे F/A-18 हॉर्नेट फायटर पाडले. ही घटना आखाती युद्धादरम्यान घडली होती. आखाती युद्धादरम्यान एअर-टू-एअर लढाईत अमेरिकेचे हे एकमेव अधिकृत नुकसान आहे.

मिग-25 चे विविध प्रकार सोव्हिएत युनियन आणि इतर देशांमध्ये निर्यात केले गेले. विमानाने अनेक संघर्षांमध्ये भाग घेतला ज्यामध्ये सोव्हिएत युनियनचा सहभाग नव्हता.मिग-25 रशियन हवाई दलातून निवृत्त झाले आहे. पण, हे लढाऊ विमान अजूनही जगातील इतर देशांमध्ये सेवेत आहे.

दरम्यान, विमानाचा वेग वाढण्यामागे अनेक घटक कारणीभूत असतात. विमानाचे इंजिन, त्याची वायुगतिकीय रचना, विमानाचे शरीर आणि वैमानिकाची गुरुत्वाकर्षणाला सामोरे जाण्याची क्षमता यासारखे घटक यामध्ये काम करतात.