INS Vikrant: सागरी सुरक्षेतील 'बाहुबली'! 'आयएनएस विक्रांत' पाहून पाकिस्तानलाही भरेल धडकी
By ऑनलाइन लोकमत | Updated: May 30, 2025 17:44 IST2025-05-30T17:26:57+5:302025-05-30T17:44:32+5:30
आयएनएस विक्रांत ही समुद्रातील एक विशालकाय युद्धनौका आहे, या युद्धनौकेमध्ये ३० हून अधिक लढाऊ विमाने आणि हेलिकॉप्टर वाहून नेण्याची क्षमता आहे.

पहलगाम हल्ल्यानंतर दहशतवाद्यांविरुद्ध सुरू केलेल्या 'ऑपरेशन सिंदूर'च्या यशानंतर, संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह शुक्रवारी भारताच्या पहिल्या स्वदेशी विमानवाहू जहाज आयएनएस विक्रांतवर पोहोचले.
राजनाथ सिंह यांनी आयएनएस विक्रांतला भेट देत, सैनिकांची भेट घेतली आणि ऑपरेशन सिंदूरच्या यशाबद्दल त्यांचे अभिनंदन केले. आयएनएस विक्रांत ही भारतातील पहिली स्वदेशी विमानवाहू युद्धनौका आहे, जी भारतीय नौदलाच्या क्षमतेत आणि ताकदीत एक महत्त्वाचा टप्पा आहे.
हे पहिले विमानवाहू जहाज आहे, ज्यामध्ये ७६% पेक्षा जास्त स्वदेशी घटक आहेत. संरक्षण क्षेत्रात भारताच्या आत्मनिर्भरतेच्या दिशेने हे एक मोठे पाऊल आहे. या युद्धनौकेची लांबी २६२ मीटर, रुंदी ६२ मीटर आणि उंची ५९ मीटर आहे.
आयएनएस विक्रांत ३०-४० विमाने वाहून नेण्यास सक्षम आहे, ज्यात मिग-२९के लढाऊ विमाने, कामोव-३१ हेलिकॉप्टर, एमएच-६०आर मल्टी-रोल हेलिकॉप्टर आणि स्वदेशी बनावटीचे अॅडव्हान्स्ड लाइट हेलिकॉप्टर यांचा समावेश आहे. आयएनएस विक्रांत अत्याधुनिक नौदल अभियांत्रिकी आणि तांत्रिक कौशल्याचे प्रदर्शन करते, जे भारताच्या वाढत्या सागरी क्षमतांचे प्रतिबिंब आहे.
आयएनएस विक्रांत हे केवळ एक जहाज नाही, तर एक तरंगते संपूर्ण युद्धक्षेत्र आहे. यात १८ डेक आणि २४०० खोल्या आहेत, ज्यामध्ये सुमारे १६०० खलाशांसाठी राहण्याची व्यवस्था आहे. यामध्ये हॉस्पिटल, स्विमिंग पूल आणि आधुनिक स्वयंपाकघर यासारख्या सुविधा देखील आहेत.
आयएनएस विक्रांतची खासियत अशी आहे की, ती पाळत ठेवणे, बचाव, हल्ला आणि पाणबुडीविरोधी युद्ध अशा विविध प्रकारचे सागरी ऑपरेशन्स करण्यास सक्षम आहे. ती सलग ४५ दिवसांपर्यंत समुद्रात राहू शकते, ज्यामुळे लांब पल्ल्याच्या मोहिमा सहज पार पाडू शकते.
आयएनएस विक्रांत ऑटोमेलरा ७६ मिमी नौदल तोफा, चार एके-६३० सीआयडब्ल्यूएस, टॉर्पेडो, ३२ बराक-८ क्षेपणास्त्रे आणि १६ ब्राह्मोस क्षेपणास्त्रांनी सुसज्ज आहे. ही नौका मध्यम पल्ल्याच्या पृष्ठभागावरून हवेत मारा करणाऱ्या क्षेपणास्त्र (MRSAM) प्रणालीने देखील सुसज्ज आहे.
आयएनएस विक्रांतचे नाव भारताच्या पहिल्या विमानवाहू युद्धनौकेवरून अर्थात आयएनएस विक्रांत (आर११) या नावावरून ठेवण्यात आले आहे, जिने १९७१च्या युद्धात महत्त्वाची भूमिका बजावली होती. आयएनएस विक्रांत ही भारतीय नौदलासाठी एक गेम चेंजर आहे.