गुटख्याचे डाग घालवण्यासाठी द्यावे लागतात एक वंदे भारत बनवण्याएवढे पैसे;'लाल' डागांनी रेल्वेचा खिसा रिकामा!

Indian Railways: भारतीय रेल्वेने लाखो प्रयत्न केले तरी, जोपर्यंत नागरिक आपल्या सवयी सुधारणार नाहीत, तोपर्यंत स्वच्छता अभियान कधीच यशस्वी होऊ शकत नाही.

रेल्वे दरवर्षी ट्रेन आणि प्लॅटफॉर्मवरील पान मसाला आणि गुटख्याचे डाग धुण्यासाठी जो प्रचंड पैसा खर्च करते, त्यातून चक्क एक संपूर्ण वंदे भारत एक्सप्रेस ट्रेन तयार होऊ शकते, हे जाणून तुम्हाला धक्का बसेल.

रेल्वे दरवर्षी गुटखा आणि पान मसाल्याचे डाग आणि थुंकी साफ करण्यावर सुमारे १,२०० कोटी रुपये खर्च करते. या १,२०० कोटी रुपयांमध्ये अत्याधुनिक 'वंदे भारत' ट्रेनची एक संपूर्ण फ्लीट (सुमारे १० डबे) तयार होऊ शकते.

केवळ पैसाच नाही, तर या प्रक्रियेत दरवर्षी कोट्यवधी लीटर पाणी वाया जाते, ज्यामुळे नैसर्गिक संसाधनांची मोठी नासाडी होते.

गुटख्यातील कत्थ्यामुळे हे डाग काढणे अत्यंत कठीण होते, परिणामी ही घाण प्लॅटफॉर्म आणि डब्यांमध्ये राहते, ज्यामुळे प्रवाशांच्या आरोग्यासाठी गंभीर धोका निर्माण होतो. विशेषतः मान्सूनच्या काळात रोगांचा धोका वाढतो.

रेल्वे स्थानक किंवा बस स्टॉपसारख्या सार्वजनिक ठिकाणी थुंकल्यास ५०० रुपये दंडाची तरतूद आहे, तरीही लोक आपल्या सवयी बदलताना दिसत नाहीत.

ही सवय केवळ देशांतर्गत मालमत्तेचे नुकसान करत नाही, तर यामुळे देशाच्या सामाजिक जबाबदारीवरही प्रश्नचिन्ह उभे राहते.

रेल्वेच्या काही उपायामुळे केवळ स्वच्छताच नाही, तर पर्यावरणालाही चालना मिळत आहे. आता गरज आहे ती नागरिकांनी आपल्या सवयी सुधारून रेल्वेच्या या प्रयत्नांना हातभार लावण्याची.