रणथंबोरची राणी, मगरींच्या शिकारीसाठी प्रसिद्ध; 'अ‍ॅरोहेड'ने घेतला अखेरचा श्वास...

By ऑनलाइन लोकमत | Updated: June 23, 2025 18:37 IST2025-06-23T18:31:34+5:302025-06-23T18:37:40+5:30

Arrowhead Tigress: सुमारे १६ वर्षे रणथंबोरमध्ये वर्चस्व गाजवल्यानंतर अ‍ॅरोहेडचा दीर्घ आजाराने मृत्यू झाला.

Arrowhead Tigress: रणथंबोर व्याघ्र प्रकल्पातील सुप्रसिद्ध वाघिणी T-84 उर्फ ​​'अ‍ॅरोहेड' हिचा गुरुवारी दीर्घ आजाराने मृत्यू झाला. रणथंबोरच्या जोगी महल परिसरात अॅरोहेडने अखेरचा श्वास घेतला. वन विभागाच्या पथकाने मृतदेह ताब्यात घेऊन शवविच्छेदन केले आणि त्यानंतर राजबाग परिसरात अंत्यसंस्कार करण्यात आले. अॅरोहेड गेल्या दीड वर्षांपासून हाडांच्या ट्यूमरने ग्रस्त होती.

या वाघिणीचे वय सुमारे १६ वर्षे होते, जे वाघांच्या सरासरी आयुर्मानानुसार बराच काळ मानले जाते. अॅरोहेडची ओळख केवळ रणथंबोरपुरती मर्यादित नव्हती, तर वन्यजीव प्रेमी आणि छायाचित्रकारांमध्येही तिला विशेष स्थान होते. तिने बराच काळ झोन २, ३, ४ आणि ५ मध्ये आपले वर्चस्व गाजवले. ती मगरींच्या शिकारीसाठी खूप लोकप्रिय झाली होती. सहसा वाघ मगरीच्या वाट्याला जात नाही, मात्र अॅरोहेड पाण्यात जाऊन मगरींची शिकार करायची. या कारणास्तव ती पर्यटकांमध्येही आकर्षणाचे केंद्र राहिली.

'अ‍ॅरोहेड' हे नाव कसे पडले? वाघिणी T-84 ला 'अ‍ॅरोहेड' असे नाव देण्यात आले कारण तिच्या डाव्या गालावर बाणाच्या आकाराचे चिन्ह होते. मार्च २०१४ मध्ये जन्म झाल्यानंतर तिला हे नाव मिळाले. ती रणथंभोरची प्रसिद्ध वाघिणी T-19 उर्फ ​​'कृष्णा' आणि नर वाघ T-28 'स्टार' यांची संतती होती. कृष्णा स्वतः रणथंभोरची दुसरी ऐतिहासिक वाघिणी 'मछली' (T-16) ची मुलगी होती. अशा प्रकारे, अॅरोहेडने मछलीच्या तिसऱ्या पिढीचे प्रतिनिधित्व केले. आपल्या धैर्याने तिने जंगलात एक नवीन अध्याय लिहिला.

मुलगी 'कंकती' वादात राहिली... अ‍ॅरोहेड वाघिणीच्या मुलींपैकी एक 'कंकती' हिला वन विभागाने मुकुंद्रा हिल्स व्याघ्र प्रकल्पात हलवले. मानवी संघर्षांमुळे कनकटी गेल्या काही काळापासून वादात आहे. १६ एप्रिल रोजी त्रिनेत्र गणेश मंदिराजवळ तिने ७ वर्षीय कार्तिक सुमनवर हल्ला केला. त्यानंतर ११ मे रोजी वनरक्षक देवेंद्र चौधरी यांनाही आपला बळी बनवले. या दोन्ही घटनांमध्ये जीवित आणि मालमत्तेचे नुकसान झाले, ज्यामुळे वन विभागाच्या कार्यशैलीवरही प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले होते.

रणथंभोरसाठी एका युगाचा अंत-अ‍ॅरोहेडच्या निधनाने रणथंभोरचा एक गौरवशाली अध्याय संपला आहे. तिचे जंगलात आपले वर्चस्व गाजवणे आणि आई म्हणून शावकांचे सुरक्षितपणे संगोपन करणे, ​​हे कौतुकास्पद होते. तिचा वारसा आता तिच्या शावकांद्वारे पुढे जाईल. वन अधिकाऱ्यांच्या मते, तिच्या आठवणी केवळ रणथंभोरमधीलच नव्हे तर देशभरातील वन्यजीव प्रेमींच्या हृदयात राहतील.