Nuclear Weapon : कोणता देश अणुबॉम्ब बनवतोय अन् कोणता नाही? कसं आणि कोण ठेवतं लक्ष? जाणून घ्या...

अणुबॉम्ब हे जगातील असे एक शस्त्र आहे, जे संपूर्ण मानवी संस्कृती नष्ट करण्याची क्षमता ठेवते. जपानमधील हिरोशिमा आणि नागासाकी या शहरांवर झालेले हल्ले, यांचे जीवंत उदाहरण आहेत. अमेरिकेने १९४५ मध्ये जपानच्या या दोन शहरांवर अणुबॉम्ब टाकला, जिथे त्याचा परिणाम अजूनही दिसून येतो.

यामुळेच इस्रायल-इराणकडे अणुबॉम्ब असावा, आणि त्यांनी तो वापरावा, असे कुणालाच वाटत नाही. एकदा इराणने अणुबॉम्बची क्षमता मिळवली की, संपूर्ण मध्य पूर्व प्रदेशातील इस्रायलचे वर्चस्व जवळजवळ संपुष्टात येईल.

अशा परिस्थितीत, प्रश्न असा उद्भवतो की उर्वरित जगाला कसे कळते की कोणता देश अणुबॉम्ब बनवत आहे किंवा त्यांच्याकडे अणुबॉम्ब बनवण्यासाठी साहित्य आहे?

कोणता देश अणुबॉम्ब बनवत आहे हे शोधण्याचे अनेक मार्ग आहेत. यामध्ये पहिले काम गुप्तचर संस्थांचे आहे. इतर देशांच्या गुप्तचर संस्था प्रत्येक देशात काम करतात. त्यांचे मुख्य काम त्या देशात काय चालले आहे? शस्त्रांवर कोणते नवीन संशोधन केले जात आहे? त्या देशात कोणते गुप्त अभियान सुरू आहे? ते त्याबद्दल डेटा गोळा करतात.

जर यामध्ये अणुशस्त्रांशी संबंधित कोणतीही माहिती बाहेर आली तर त्याची माहिती आंतरराष्ट्रीय स्तरावर शेअर केली जाते, जेणेकरून त्या देशाचे अणुकार्य थांबवता येईल. गुप्तचर संस्थांव्यतिरिक्त, उपग्रहाद्वारे देखील त्याचे निरीक्षण केले जाते. अणुभट्ट्यांचे फोटो काढण्यासाठी आणि निरीक्षण करण्यासाठी याचा वापर केला जातो. उदाहरणार्थ, जेव्हा अमेरिकेने इराण अणुऊर्जा प्रकल्पावर हल्ला केला तेव्हा त्यानंतर त्या ठिकाणाचे उपग्रह छायाचित्रे समोर आली आहेत, ज्यामध्ये बॉम्बस्फोटाने बनलेले खड्डे दिसत आहेत.

याशिवाय, आंतरराष्ट्रीय अणुऊर्जा एजन्सी देखील यामध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावते. तिचे काम अणुऊर्जेच्या शांततापूर्ण वापराला प्रोत्साहन देणे आहे. २०११ मध्ये, IAEAच्या अहवालात असे म्हटले होते की इराण अणुबॉम्ब बनवण्याच्या जवळ पोहोचला होता. यानंतर, इराणी युरेनियम समृद्धीकरण उपक्रम स्थगित करण्यात आले.

हे सर्व असूनही, कोणता देश अण्वस्त्रे बनवण्याच्या दिशेने काम करत आहे याबद्दल कोणतीही अचूक माहिती नाही. उदाहरणार्थ, इस्रायल कधीही त्यांच्याकडे अणुबॉम्ब असल्याचे मान्य करत नाही किंवा ते नाकारतही नाही. इतके संशोधन करूनही, याची अचूक माहिती गोळा करता आली नाही.