Shravan 2025: शिवपुराणात दिलेल्या 'या' मंत्राने श्रावणात रोज जप केल्यास होते मनोकामनापूर्ती!

By ऑनलाइन लोकमत | Updated: July 17, 2025 17:32 IST2025-07-17T17:28:09+5:302025-07-17T17:32:38+5:30

Shravan 2025 Shiv Mantra: महादेवाला प्रिय असणारा श्रावणमास(Shravan 2025) येत्या २५ जुलै पासून सुरु होत आहे. तिथून पुढे महिनाभर म्हणजेच २३ ऑगस्ट पर्यंत श्रावण मासाशी संबंधित पथ्य पाळले जाणार आहे. त्यात एक उपासना अतिशय महत्त्वाची ठरते, ती म्हणजे महादेवाच्या 'ॐ नमः शिवाय' या पंचाक्षरी मंत्राची! या मंत्राची उत्पत्ती कशी झाली आणि हा मंत्र महादेवाला प्रिय का ठरला? शिवपुराणात याबद्दल काय सांगितले आहे ते जाणून घेऊ.

'ॐ नमः शिवाय' हा पंचाक्षरी मंत्र खूप शक्तिशाली मानला जातो. त्याला महामंत्र असेही म्हणतात आणि त्याचा मनोभावे जप केल्याने भगवान शिव प्रसन्न होतात. म्हणून विशेषतः श्रावण मासात आपल्या इच्छापूर्तीसाठी आणि शिवकृपेसाठी या मंत्राचा रोप १०८ वेळा जप करावा. या मंत्राच्या उत्पत्तीची कथा शिवपुराणात सापडते, त्याबद्दल जाणून घेऊ.

ज्याप्रमाणे शिवाची हजारो नावे आहेत, त्याचप्रमाणे त्यांचे असंख्य धाम आहेत. बाबा भोलेनाथ अनंत ठिकाणी वास्तव्यास असले तरी ते प्रत्येक कणात उपस्थित आहेत, म्हणूनच असे म्हटले जाते की शंकर प्रत्येक कणात उपस्थित आहे. जिथे जीव आहे तिथे शिव आहे. अशा या महादेवाची उपासना करताना ते आपल्या सन्निध आहेत, असे समजूनच प्रार्थना करा, त्यांचे स्मरण करा, ते निश्चितपणे रक्षण करतात, अशी भाविकांची श्रद्धा आहे.

महादेवाला आशुतोष म्हणतात. आशुतोष म्हणजे लवकर संतुष्ट होणारा. जो त्यांना वाहिलेले एक पेलाभर पाणी, एक बिल्वपत्र आणि मुखाने घेतलेले नाम यानेही संतुष्ट होतो तो आशुतोष! अशा या महादेवाच्या पंचाक्षरी मंत्रात त्यांना प्रसन्न करून घेण्याची ताकद आहे. कशी ते शिवपुराणाच्या कथेतून जाणून घेऊ.

शिवपुराणानुसार, ब्रह्मा आणि भगवान विष्णू महादेवांना विचारतात, की सृष्टीची पाच वैशिष्ट्ये कोणती आहेत, आम्हाला सांगा. यावर भोलेनाथ म्हणतात - निर्मिती, पालनपोषण, विनाश, अंतर्धान आणि कृपा. जगाच्या निर्मितीची सुरुवात म्हणजे निर्मिती आणि त्याची स्थिरता म्हणजे पालनपोषण. त्याचा नाश म्हणजे विनाश आणि जीवनाचे उलटणे म्हणजे अंतर्धान आणि जेव्हा या सर्वांपासून मुक्तता मिळते तेव्हा ती कृपा म्हणजेच मोक्ष असते. सृष्टी पृथ्वीवर आहे, अस्तित्व पाण्यात आहे, विनाश अग्नीत आहे, अंतर्धान हवेत आहे आणि कृपा आकाशात आहे. या पाच कृतींचा भार उचलण्यासाठी माझ्याकडे पाच मुख आहेत. त्यातून निर्माण झाला एक स्वर - ॐ

भोलेनाथ सांगतात चार दिशांना चार मुख आहेत आणि मध्यभागी पाचवे मुख आहे. तसे असले तरी माझे अस्तित्त्व ॐ या एका अक्षरात आहे. हा शुभ ओंकार मंत्र ॐ मंत्र माझ्या मुखातून प्रथम प्रकट झाला आहे. तेच माझे स्वरूप आहे आणि जो त्याचा सतत जप करतो तो माझी प्राप्ती करतो.

भोलेनाथ सांगतात, की माझ्या उत्तर मुखातून आकार, पश्चिम मुखातून उकार, दक्षिण मुखातून मकार, पूर्व मुखातून बिंदू आणि मध्य मुखातून नाद हे मंत्र निघाले आहेत. ॐ या पाच घटकांपासून विस्तारला आहे. या जगातील सर्व पुरुष आणि स्त्रिया या प्रणव मंत्राने व्यापलेले आहेत आणि यातूनच ॐ नमः शिवाय हा पंचाक्षर मंत्र, जो शिव-शक्ती दर्शवितो तो निर्माण झाला आहे.

पंचाक्षर मंत्र 'ॐ नमः शिवाय' जपण्याचे लाखो फायदे आहेत. चतुर्दशी ही भगवान शिवाची आवडती तिथी आहे. या दिवशी भगवान शिवाची पूजा केल्याने आणि पंचाक्षर मंत्राचा जप केल्याने अक्षय लाभ मिळतो. शिवलिंगाची पूजा करताना पंचाक्षर मंत्राचीही पूजा करावी. शिव पंचाक्षर मंत्राचा जप केल्याने मानसिक शांती मिळते. भगवान शिवाचे आशीर्वाद मिळतात. इंद्रिये जागृत होतात. सर्व इच्छा पूर्ण होतात आणि सर्व पापांचा नाश होतो असे मानले जाते.