ट्विटर हॅकर्स मागणी करणारे क्रिप्टोकरन्सी बिटकॉइन म्हणजे नेमकं काय?
By ऑनलाइन लोकमत | Updated: July 16, 2020 09:34 IST2020-07-16T09:26:13+5:302020-07-16T09:34:26+5:30
जगभर डिजिटल पेमेंट वाढत असल्याने बिटकॉइन या डिजिटल चलनाचे पर्व सुरू झाले. आपण ते पाहू शकत नाही.

जगभरातल्या दिग्गज व्यक्तींची ट्विटर अकाऊंट हॅक करण्यात आली आहेत. ज्याचं ट्विटर अकाऊंट हॅक करण्यात आलं, त्यांच्याकडून बिटक्वाइनची मागणी करण्यात आली आहे. पण सध्या चर्चेत असलेलं हे बीटक्वाइन नेमकं काय हे जाणून घेऊ यात.
बिटकॉइन म्हणजे काय?
चलनांचे अनेक प्रकार आहेत, जसे की, भारतात रुपया, अमेरिकेत डॉलर, ब्रिटनमध्ये पौंड, युरोपमध्ये युरो आदी. हे सर्व चलन कागदावरील ठरावीक प्रिंटच्या माध्यमात असते, ते खिशात बाळगू शकतो. जगात कुठेही गेलो, तरी तेथे चलनाचा वापर करावा लागतो. जगभर डिजिटल पेमेंट वाढत असल्याने बिटकॉइन या डिजिटल चलनाचे पर्व सुरू झाले.
आपण ते पाहू शकत नाही. ही एक विश्वव्यापी क्रिप्टोकरन्सी (आभासी चलन) आहे व डिजिटल पेमेंट प्रणाली आहे. २००८मध्ये ते तयार करण्यात आले होते, जानेवारी, २००९ मध्ये प्रथमच सातोशी नाकामोतो यांनी ते जारी केले. सर्वोच्च न्यायालयाने आभासी चलनातून क्रिप्टोकरन्सीमध्ये व्यवहार करण्यास परवानगी दिली आहे. म्हणजेच बिटकॉइनचा व्यापार भारतात होऊ शकतो
क्रिप्टो चलन म्हणजे काय?
क्रिप्टो म्हणजे अशी कोणतीही गोष्ट जी वास्तविक नाही. एक क्रिप्टो चलन ही कॉम्प्युटरच्या अल्गोरिदमवर बनविलेली मुद्रा आहे. हे केवळ इंटरनेट आणि संगणकावर उपलब्ध आहे. हे एक स्वतंत्र चलन आहे, ज्याचा कोणीही मालक नाही.
हे चलन कोणत्याही एका अधिकाराच्या नियंत्रणाखाली नाही. डिजिटल किंवा क्रिप्टो चलने इंटरनेटवर कार्यरत व्हर्च्युअल चलन असतात. बिटकॉइन व्यतिरिक्त जगात रेड कॉईन, सिया कॉइन, सिस्कोकॉईन, व्हॉइस कॉईन आणि मोनरो यांसारखी शेकडो क्रिप्टो चलने आहेत.
अवमूल्यन यांसारख्या घटनांचा या चलनांवर कोणताही परिणाम होत नाही. 2009 साली जेव्हा बिटकॉइन लाँच केले गेले तेव्हा त्याचे मूल्य 0 डॉलर्स होते. २०१०मध्येही त्याचे मूल्य १ डॉलरपर्यंत पोहोचलेले नव्हते. परंतु आज बिटकॉइनचा दर हजारो डॉलर्सपर्यंत पोहोचला आहे.
बिटकॉइनचा व्यवहार कसा आहे?
बिटकॉइन व्यवहारासाठी लेसर तयार केला गेला आहे. जगातील कोट्यवधी व्यापारी देखील बिटकॉइन्सचा सौदा करतात. अद्याप कोणत्याही केंद्रीय बँकेने त्याला मान्यता दिलेली नाही. अमेरिकेच्या बर्याच मोठ्या कंपन्याही बिटकॉइन स्वीकारतात.
इंटरनेटच्या जगात असे बरेच एक्सचेंज आहेत, जे बिटकॉइनचा व्यापार आणि विक्री करतात. हे इंटरनेटच्या बर्याच वेबसाइट्स आणि अॅप्सद्वारे विकले जाते. यामध्ये खरेदी-विक्री करणार्यांची माहिती दडलेली आहे.
प्रचंड चढउतार आणि जोखीम
क्रिप्टो चलनातही बरेच फायदे आहेत. पहिला आणि सर्वात मोठा फायदा असा आहे की, तेथे डिजिटल चलन आहे, जेणेकरून तिचे गायब होणे किंवा चोरीचा धोका असू शकत नाही.
बिटकॉइनमध्ये गुंतवणूक करणार्या लोकांना मोठा नफा होतो, परंतु त्यात खूप अस्थिरता असते, म्हणून धोका देखील खूप जास्त असतो.
एकाच दिवसात बर्याच वेळा, बिटकॉइन 40 ते 50 टक्के खाली येतो. एप्रिल 2013मध्ये, एकाच रात्री बिटकॉइनची किंमत 70 टक्क्यांनी घसरून 233 डॉलरवरून 67 डॉलरवर आली होती. हे एक आभासी चलन आहे आणि यामुळे त्याद्वारे व्यवहार करणं धोकादायक आहे.
हे चलन औषधांचा पुरवठा आणि बेकायदेशीर खरेदी आणि शस्त्रे विक्री यांसारख्या बेकायदेशीर कामांसाठी वापरण्याची भीतीदेखील आहे. त्यावर सायबर हल्ल्याचा धोका नेहमीच असतो.