कोरोनाचं 'समूळ' नष्ट करणारी लस, कॅम्ब्रिज विद्यापीठात संशोधन सुरू

By ऑनलाइन लोकमत | Published: August 27, 2020 11:39 AM2020-08-27T11:39:00+5:302020-08-27T11:49:59+5:30

जगभरातील सर्वच देश कोरोना महामारीच्या संकटाचा सामना करत आहेत. दिवसेंदिवस वाढणाऱ्या कोरोनाबाधितांच्या संख्येला आळा घालण्याचा प्रयत्न सर्वांकडून होत आहे. तर, कोरोनावरील लस शोधण्याचेही नवनवीन प्रयोग सुरूच आहेत.

पुण्यातील सिरम इन्स्टिट्यूटतर्फे उत्पादित करण्यात येत असलेल्या ‘कोव्हिशिल्ड’ या कोरोनावरील लसीच्या दुसऱ्या टप्प्यातील मानवी चाचणीस बुधवारी भारती विद्यापीठ हॉस्पिटलमध्ये सुरुवात झाली.

दोन स्वयंसेवकांना प्राथमिक वैद्यकीय चाचण्या करून लसीचा अर्धा मिलिलीटर डोस देण्यात आला. दोन्ही स्वयंसेवक पुरुष असून त्यांची वये अनुक्रमे ३२ आणि ४७ वर्ष आहेत.

जगातील 100 पेक्षा अधिक देश या जीवघेण्या आजारावरील लसीचे संशोधन करत आहेत. त्यातच, कॅम्ब्रीज विद्यापीठाकडून दर्जेदार लसीच्या संशोधनाचे काम सुरू आहे. कोरोनापासून वाचविण्याशिवाय, भविष्यात जनावरांपासून होणाऱ्या व्हायरसपासूनही माणसांची सुरक्षा करणार आहे.

केंब्रीज विश्वि विद्यालयाने नवीन वॅक्सीनच्या संशोधनाच्या अभ्यासाला सुरुवात केली आहे, नवीन वॅक्सीन DIOS-Covax2 मध्ये कोरोना व्हायरसच्या अनुवांशिक अनुक्रमांचा उपयोग केला जाईल. ज्यामध्य, चमदागड येथे आढळून आलेला व्हायरसही आहे.

साधारणपणे चमदागड येथूनच कोरोना व्हायरस मनुष्य प्रजातींमध्ये पसरल्याचे सांगण्यात येते. सर्वच चाचण्या घेतल्यानंतर ही लस माणसांवर प्रयोग केली जाणार आहे. विशेष म्हणजे सुईशिवाय या लसीचा डोस देण्यात येईल, त्यामुळे त्रासविरहीत ही लस असून खास इंजेक्शनद्वारे हा डोस देण्यात येईल.

कॅम्ब्रिज विश्वविद्यालयात वायरल युनोटिक्सच्या प्रयोगशाळेचे प्रमुख आणि कॅम्ब्रिज स्पीन-आऊट कंपनी DIOSynVax चे संस्थापक प्राध्यापक जोनाथन हेने यांनी यासंदर्भात माहिती दिली. आमच्या दृष्टीकोनानुसार SARS-COV-2 मध्ये कोरोना व्हायरसच्या संरचेनेचा ३ डी कम्प्युटर मॉडलिंगचा सहभाग आहे.

हे मॉडल व्हायरसच्या बाबतीत माहिती देण्यासोबतच आपल्या नातेवाईकांची SARS, MERS आणि जनावरांमध्ये दिसून येणाऱ्या इतर प्रकारच्या कोरोना व्हायरसचा उपयोग करत असून तो धोकादायक आहे. त्यामुळे, मानवासाठी ते भविष्यात महामारीचे संकट निर्माण होऊ शकते, असे हेने यांनी म्हटले आहे.

आम्ही याच्या चंक्स चा शोध घेत आहोत, कारण व्हायरसचा महत्त्वाचा भाग आढळून येईल. ज्यामुळे आम्ही योग्य मार्गाचा वापर करुन प्रतिरक्षा विकसित करुन लसीचे निर्माण करू शकू. अखेर आम्ही एक लस बनविण्याचा प्रयत्न करत आहोत, जी ना केवळ SARC-Cov पासून आपली रक्षा करेल, तर जनावरांपासून प्रसार होणाऱ्या प्रत्येक व्हायरसपासून आपला बचाव करेल.

एक सेलसह डॉकिंगसाठी महत्त्वपूर्ण असलेल्या व्हायरसच्या संरचेनतील डोमेनला लक्ष्य करण्याची रणनिती आम्ही आखत आहोत. आम्ही जे काही करत आहोत, ते कॉपी आहे. व्हायरसचा एक सिंथेटीक भाग, त्या अनावश्यक तत्वांना कमी करतो, जो प्रतिरक्षा प्रतिक्रियेला ट्रीगर करतो.

हेने यांच्या टीमने सिथेटीक जीन्सने घेरलेल्या कंम्प्युटरजनित एंटीजन संचरनेच्या प्रणालीला विकसीत केले आहे. मानवी रोगप्रतिकारशक्तीला व्हायरसच्या प्रमुख क्षेत्रांना लक्ष्य करण्यासाठी आणि लाभदायक एन्टी-व्हायरल प्रतिक्रियांचे उत्पादन करण्यासाठी प्रशिक्षित करेल. त्यामध्ये, एन्टीबॉडीचाही समावेश आहे

तथाकथित लेजर-विशिष्ट कम्पुटरजनित दृष्टीकोन प्रतिकूल अति-उत्तेजीत रोगप्रतिकारशक्ती प्रतिक्रियांपासून वाचविण्यासाठी मदत करण्या सक्षम आहे. जे कोरोना व्हायरसच्या चुकीच्या भागांच्या मान्यतेपासून ट्रिगर करत असते.