भारताला मिळणार संधी! अमेरिकेच्या बाजारात विकणार केवळ इंडिया मेड आयफोन; चीनला झटका

फोनची बहुतांश निर्मिती ॲपल भारतातच करणार? चीनवरील अवलंबित्व कमी करणार

राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांचे नवे टॅरिफ लागू झाल्यानंतर अमेरिका आणि चीन यांच्यात सुरु झालेले व्यापार युद्ध शमण्याची चिन्हे नाहीत. दरम्यान आयफोन उत्पादक ॲपल आता चीनची चिंता वाढवण्याच्या तयारीत आहे. कंपनीने पुढील वर्षापर्यंत अमेरिकन बाजारात विकले जाणाऱ्या आयफोनची भारतात बनवण्याच्या हालचाली सुरु केल्या आहेत.

गेल्या काही वर्षांपासून ॲपल भारतात उत्पादन केंद्र उभारण्यावर काम करीत आहे. उत्पादनही वेगाने वाढवत आहे. ॲपल सध्या भारतात फॉक्सकॉन आणि टाटा इलेक्ट्रॉनिक्ससह अनेक मॅन्युफॅक्चरर्ससोबत मिळून आयफोनचे उत्पादन करीत आहे. ट्रम्प यांच्या टॅरिफमुळे आणि चीनवरील अवलंबित्व कमी करण्यासाठी कंपनीने हालचाली सुरु केल्या आहेत.

मार्च महिन्यात फॉक्सकॉनने १.३१ अब्ज डॉलरचे आयफोन निर्यात केले होते. ही कंपनीद्वारे एका महिन्यात केलेली सर्वात मोठी निर्यात ठरली.

टाटानेही मोठी झेप घेतली आहे. कंपनीच्या आयफोन निर्यातीत ६३ टक्क्यांनी वाढ झाली असून ती ६१२ दशलक्ष डॉलरवर पोहोचली आहे.

कमी जोखमीचा पर्याय -ॲपलला चीनवरील अवलंबित्व कमी करायचे आहे. भू-राजकीय तणाव, व्यापार वाद आणि कोविड साथ आदी अडचणींमुळे कंपनीला आता एकाच प्रदेशावर विसंबून राहणे जोखमीचे वाटत आहे.

भारतात चीनच्या तुलनेत कमी खर्चात मजूर उपलब्ध आहेत. स्थानिक स्तरावर उत्पादन केल्याने कंपनीला इलेक्ट्रॉनिक्सवरील आयात खर्च कमी करता येतो.

भारत सरकारचे ‘मेक इन इंडिया’ आणि ‘प्रॉडक्शन लिंक्ड इनिशिएटिव्ह’ या योजना कंपनीला स्थानिक उत्पादन वाढवण्यासाठी आर्थिक सवलती देतात. याचा लाभ कंपनीला मिळू शकतो.

मार्च २०२४ ते मार्च २०२५ या १२ महिन्यांत ॲपलने भारतात २२ अब्ज डॉलर इतक्या मूल्याचे आयफोन तयार केले. गेल्या वर्षाच्या तुलनेत यामध्ये ६० % वाढ झाली आहे.

या काळात ॲपलने १७.४ अब्ज डॉलरचे आयफोन निर्यात केले. जगभरात विकल्या जाणाऱ्या प्रत्येक ५ पैकी १ आयफोन आता भारतात बनवला जातो. भारतात आयफोनचे उत्पादन मुख्यतः तामिळनाडू आणि कर्नाटकमधील युनिटमध्ये केले जाते.

अमेरिकन बाजारासाठी लागणाऱ्या आयफोनचे उत्पादन ॲपल कंपनी भारतात लवकरच हलवू शकते. उत्पादक कंपनी फॉक्सकॉनचा बेंगळुरू येथील प्लांट या महिन्याच्या शेवटी सुरू होऊ शकतो. या प्लांटची उत्पादन क्षमता वर्षाला सुमारे २ कोटी युनिट्स आयफोन इतकी असणार आहे.