पगार वाढला, पण बँक बॅलन्स नाही? 'या' एका सवयीमुळे तुमची बचत थांबते; तज्ज्ञांचा मोठा इशारा

Lifestyle Inflation : अनेक लोक पगार वाढेल तसा जीवनशैलीतही बदल करत जातात. परिणामी पगार वाढूनही त्यांच्या खिशात पैसे उरत नाही. त्यासाठी 'लाइफस्टाइल महागाई'चा धोकादायक सापळा समजून घेणे आवश्यक आहे.

पगार वाढतो, पण बचत का नाही? बहुतेक लोकांची तक्रार असते की पगार वाढूनही महिन्याच्या शेवटी खिसा रिकामा होतो. याचे मुख्य कारण 'लाइफस्टाइल महागाई' आहे.

लाइफस्टाइल महागाई काय आहे? उत्पन्न वाढताच राहणीमानाचा खर्च त्याच गतीने, किंवा त्याहून अधिक वेगाने वाढवणे, याला 'लाइफस्टाइल इन्फ्लेशन' म्हणतात. हा एक सापळा समजला जातो.

उत्पन्न आणि खर्चाचा धोका: समजा तुमचा पगार ५०,००० वरून ८०,००० झाला, पण खर्च ४५,००० वरून ७५,००० झाला. पगार ३०,००० नी वाढूनही तुमची बचत मात्र ५,००० वरच (किंवा कमी) राहते.

गरज आणि इच्छा यातील गोंधळ: पगार वाढल्यावर छोटी गाडी बदलून लगेच मोठी एसयूव्ही घेणे, सामान्य हॉटेलऐवजी 'फाइव्ह स्टार' मध्ये जाणे, यामुळे 'इच्छा' कधी 'गरज' बनते हे कळत नाही.

'पेचेक-टू-पेचेक' जीवन: या सवयीमुळे तुमचा उत्पन्नाचा आकडा वाढतो, पण तुम्ही नेहमी पुढचा पगार येण्याची वाट पाहत असता, ज्यामुळे तुम्ही 'पेचेक-टू-पेचेक' जगत राहता; अशाने तुमची 'संपत्ती' वाढत नाही.

इतरांशी तुलना टाळा: लाइफस्टाइल इन्फ्लेशनचे सर्वात मोठे कारण म्हणजे सामाजिक दबाव आणि इतरांशी तुलना. शेजाऱ्याने किंवा सहकाऱ्याने घेतलेल्या गोष्टी पाहिल्यामुळे तुम्ही अनावश्यक खर्च करायला लागता.

बजेट तयार करा: या जाळ्यातून बाहेर पडण्यासाठी दर महिन्याच्या सुरुवातीला 'बजेट' बनवा. तुमच्या उत्पन्नाचे तीन भाग करा: गरजा, इच्छा आणि बचत/गुंतवणूक आणि त्यावर ठाम राहा.

बचत 'ऑटोमेट' करा: बचत करण्याचा सर्वात सोपा आणि प्रभावी नियम म्हणजे 'आधी स्वतःला पैसे द्या'. पगार येताच ठरवलेली रक्कम (उदा. २०-३०%) त्वरित 'एसआयपी' किंवा वेगळ्या खात्यात आपोआप ट्रान्सफर करा.

खरा आनंद कशात आहे? : केवळ दिखाव्यासाठी महागड्या वस्तू खरेदी करण्याऐवजी, प्रवासावर, नवीन कौशल्ये शिकण्यावर किंवा छंद पूर्ण करण्यावर खर्च करा. यातून तुम्हाला खऱ्या अर्थाने मानसिक समाधान मिळेल.

खरी श्रीमंती कशात? लक्षात ठेवा, खरा श्रीमंत तो नाही जो जास्त कमावतो; तर तो आहे ज्याची बचत आणि गुंतवणूक त्याच्या कमाईपेक्षा जास्त वेगाने वाढत आहे.