भारतावर २५ टक्के टॅरिफ, अमेरिकेचा धक्कादायक निर्णय; 'ट्रम्प'नितीमुळे कोणत्या वस्तू महागणार?

भारत आमचा मित्र असला तरी असं म्हणत अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी भारताला मोठा धक्का दिला आहे. अमेरिकेने येत्या १ ऑगस्टपासून भारतावर २५ टक्के टॅरिफ शुल्क लागू केले आहे. दोन्ही देशातील व्यापार कराराच्या वाटाघाटी काही मुद्द्यांवर अडकल्याने ट्रम्प यांनी ही घोषणा केली आहे.

इतकेच नाही तर रशियाकडून लष्करी साहित्य आणि तेलाची खरेदी यामुळे भारतावर दंडही लावला जाईल अशी भूमिका डोनाल्ड ट्रम्प यांनी घेतली आहे. भारत हा रशियाचा खरेदीदार देश आहे हे योग्य नसून भारताला २५ टक्के टॅरिफ आणि दंड आकारला जाईल असं ट्रम्प यांनी म्हटलं.

अमेरिकेच्या या निर्णयामुळे भारतातून अमेरिकेत निर्यात होणाऱ्या वस्तूवरील कर वाढणार आहे. जर भारतातून अमेरिका १०० रुपयांची एखादी वस्तू आयात करत असेल तर यापुढे त्यावर २५ टक्के टॅरिफ लावले जाईल. याचा अर्थ अमेरिकन ग्राहकांना ती वस्तू १२५ रुपयांना घ्यावी लागेल. त्यामुळे अमेरिकेत भारतीय वस्तूंच्या किंमती वाढतील आणि त्याचा फटका भारतीय उद्योगांना बसेल.

या भारतीय उद्योगांवर मोठं संकट - (वस्त्रोद्योग आणि अपेरल्स) भारताचा वस्त्रोद्योग प्रामुख्याने अमेरिकेवर अवलंबून आहे. २०२३-२४ मध्ये भारताने अमेरिकेला सुमारे ९.६ अब्ज डॉलर्सची वस्त्रे व अपेरल्सची निर्यात केली. या क्षेत्रातील एकूण निर्यातीपैकी २८% निर्यात अमेरिकेला झाली आहे.

नव्या टॅरिफमुळे भारतीय उत्पादने महाग होणार असून अमेरिकन बाजारात स्पर्धात्मकतेत घट होईल. विशेषतः भारतीय गालिचे उद्योगावर मोठा परिणाम होणार आहे, कारण भारतातील ५८% गालिचा निर्यात एकट्या अमेरिकेलाच होते.

फार्मास्युटिकल्स - अमेरिका हे भारतासाठी सर्वात मोठे जेनेरिक औषधांचे बाजार आहे. २०२४ मध्ये भारताची औषध निर्यात १२७ अब्ज डॉलर्सपर्यंत पोहोचली होती. नव्या टॅरिफमुळे भारतीय जेनेरिक औषधांचे दर वाढतील व विक्री होईल. याचा भारतीय फार्मा उद्योगावर नकारात्मक परिणाम होऊ शकतो.

शेती आणि सीफूड : ग्लोबल ट्रेड रिसर्च इनिशिएटिव्हच्या अहवालानुसार मत्स्य, मांस आणि प्रक्रिया केलेल्या सीफूड निर्यातीवर सर्वाधिक परिणाम होईल. २०२४ मध्ये भारताची या क्षेत्रातील निर्यात सुमारे २.५८ अब्ज डॉलर्स होती, ज्यावर २७.८३% पर्यंतचा अतिरिक्त टॅरिफ लागू होण्याची शक्यता आहे.

पादत्राणे उद्योग : भारतीय पादत्राणे उद्योग दरवर्षी अमेरिकेला ४५.७६ कोटी डॉलर्सची निर्यात करतो. यावर १५% आयात शुल्क लागायचे, परंतु ते २५% होणार आहे. यामुळे भारतीय फुटवेअर महाग होऊन, ग्राहक दुसऱ्या देशांची उत्पादने पसंत करतील. परिणामी भारताची निर्यात घटेल.

स्मार्टफोन, आयफोन निर्मिती : भारतात स्मार्टफोन, आयफोन निर्मिती मोठ्या प्रमाणात वाढली आहे. त्यातील बहुतेक आयफोन हे अमेरिकेत निर्यात होतात. त्यावर २५% टॅरिफ लागल्याने आयफोन निर्मिती उद्योगाला फटका बसेल. अमेरिकत भारतातील आयफोन महाग होतील.

दरम्यान, अमेरिका राष्ट्रपती डोनाल्ड ट्रम्प यांनी द्विपक्षीय व्यापाराबाबत केलेल्या वक्तव्याची भारत सरकारने गंभीर दखल घेतली आहे. या निर्णयाचे संभाव्य परिणाम समजून घेण्यासाठी अभ्यास सुरू केला आहे. सरकार आवश्यक ती सर्व पावले उचलेल आणि याआधी युकेसोबतच्या करारासारखेच प्रयत्न केले जातील असं भारत सरकारने स्पष्ट केले आहे.