नवी दिल्ली : दहावी, बारावीचे निकाल येतात तेव्हा वृत्तपत्रांच्या मथळ्यांमध्ये ‘मुलीच पुन्हा टॉपर, मुलांना टाकले मागे’ असे मथळे प्रसिद्ध होतात. इतकेच नाहीतर, उच्च शिक्षणात प्रवेशाच्या बाबतीतही मुलींनी मुलांना मागे टाकले आहे आणि त्यांचे एकूण नोंदणी प्रमाण (GER) मुलांपेक्षा चांगले आहे. तथापि, शालेय आणि महाविद्यालयीन शिक्षणात उत्कृष्ट असूनही, महिलांना मोठ्या पगाराच्या नोकऱ्या मिळू शकत नाहीत. कामगार बाजारात प्रवेश करताना त्यांना अनेकदा पद्धतशीरपणे निर्माण केलेल्या अडथळ्यांना तोंड द्यावे लागते.
कायमस्वरूपी रोजगारात महिलांचा वाटा कमी
पिरिऑडिक लेबर फोर्स सर्व्हे- पीएलएफएसच्या आकडेवारीनुसार, २०१८-१९ मध्ये पगारी नोकऱ्यांमध्ये महिलांचा वाटा २२% च्या जवळपास होता, जो २०२३-२४ मध्ये १६% पेक्षा कमी झाला.
त्याच वेळी, एकूण काम करणाऱ्यांमध्ये स्वयंरोजगार करणाऱ्या महिलांचा वाटा एकूण काम करणाऱ्या महिलांच्या ६७.४% पर्यंत वाढला, जो २०१७-१८ मध्ये फक्त ५१.९% होता. म्हणजेच, कायमस्वरूपी रोजगारात महिलांचा वाटा कमी झाला.
महिलांना मोठी आर्थिक किंमत मोजावी लागते
जेव्हा महिला पगाराची नोकरी सोडून स्वयंरोजगार करतात तेव्हा त्यांना पुरुषांपेक्षा जास्त आर्थिक किंमत मोजावी लागते.
शहरी भागात, २०२३-२४ मध्ये पगारी पुरुषाचे सरासरी मासिक उत्पन्न स्वयंरोजगार असलेल्या पुरुषापेक्षा फक्त ११% जास्त होते, तर महिलांसाठी ही तफावत १३२% होती.
पगारदार महिला सरासरी दरमहा १९,७०९ रुपये कमवतात, जे स्वयंरोजगार असलेल्या महिलांपेक्षा दुप्पट आहे.