बिअर बॉटलच्या झाकणाला 21 खाचेच का असतात? नेहमीच उघडत असाल पण उत्तर माहीत नसेल
By ऑनलाइन लोकमत | Updated: December 1, 2025 15:50 IST2025-12-01T15:49:20+5:302025-12-01T15:50:12+5:30
Interesting Facts : जर तुम्ही बिअरची बाटली उघडण्यापूर्वी झाकणाकडे पाहिलंत, तर तुम्हाला नेमके 21 खाचे दिसतील. हे केवळ योगायोग नाही, तर यामागे इतिहास आणि अभियांत्रिकीचे एक महत्त्वपूर्ण कारण आहे.
बिअर बॉटलच्या झाकणाला 21 खाचेच का असतात? नेहमीच उघडत असाल पण उत्तर माहीत नसेल
Interesting Facts : आपल्यातील बऱ्याच जणांना बिअर पिण्याची सवय असते. ओपनरने किंवा बाटलीच्या झाकणाखालील कोपरा उचलून आपण बिअर उघडतो. पण तुम्ही कधी लक्ष दिलं आहे का की कोणत्याही बिअरच्या बाटलीच्या झाकणावर कायम 21 खाचे असतात? सामान्यपणे जास्तीत जास्त लोकांचं लक्ष आतल्या पेयाकडे असतं, झाकणावरील या बारीक गोष्टींकडे नाही. पण जर तुम्ही बिअरची बाटली उघडण्यापूर्वी झाकणाकडे पाहिलंत, तर तुम्हाला नेमके 21 खाचे दिसतील. हे केवळ योगायोग नाही, तर यामागे इतिहास आणि अभियांत्रिकीचे एक महत्त्वपूर्ण कारण आहे.
झाकणाला 21 खाचे असण्यामागचा 130 वर्षांचा इतिहास
हे डिझाइन तब्बल 130 वर्षे जुनं आहे. 1892 मध्ये “क्राउन कॅप” या झाकणाचा शोध लागला होता. हा मनोरंजक इतिहास एका डिजिटल क्रिएटरने शेअर केला आहे. हा झाकणाचा शोध विलियम पेंटर यांनी लावला. ते बाल्टिमोरमधील क्राउन कॉर्क & सील कंपनीचे संस्थापक होते.
21 खाच्यामागची कहाणी
विलियम पेंटर यांनी बिअरचा ताजेपणा, सुगंध आणि कार्बोनेशन टिकवून ठेवण्यासाठी झाकणावर किती चिरा किंवा खाचे असावेत, यावर प्रयोग केले.
कमी खाचे असतील तर
झाकण नीट सील होत नसे आणि कार्बन डायऑक्साइड बाहेर पडत असे, म्हणजे बिअरची चव बिघडत होती.
खूप जास्त खाचे असतील तर
झाकण खराब होत असेल असे आणि सहज तुटत असे. बराच प्रयत्न केल्यानंतर त्यांनी जाणलं की 21 चिरा हेच सर्वात योग्य संतुलन देतात.
21 खाच्यांचे फायदे
झाकण मजबूत राहतं
कार्बोनेशन सुरक्षित राहतं
ओपनरने झाकण सहज उघडता येतं
बाटलीवर मजबूत आणि स्थिर पकड बसते
सुरुवातीला 24 खाचे असलेलं झाकणही बनवलं गेलं, पण स्वयंचलित बॉटल भरण्याच्या मशीनमध्ये ते अडकत होतं. त्यामुळे उत्पादनात अडथळे येत. यामुळे 21 खाच्यांचे डिझाइन जगभरात एक मानक बनले.
130 वर्षांची इंजिनिअरिंगची परंपरा
विलियम पेंटर यांच्या शोधाला आज 130 वर्षे झाली असली, तरी आजही जगातील प्रत्येक बिअर कंपनी त्याच 21 खाच्यांच्या डिझाइनचा वापर करते. म्हणून पुढच्या वेळी तुम्ही बिअरची बाटली उघडाल, तेव्हा लक्षात ठेवा. हे फक्त एक साधं धातूचं झाकण नाही, तर विलियम पेंटर यांची बुद्धिमत्ता आणि 130 वर्षांचा अभियांत्रिकी वारसा आहे.