तणावामुळे तुमचं वजन वाढतं का? असं असेल तर वेळीच जाणून घ्या सत्य

एकीकडे तणावामुळे वजन वाढते आणि दुसरीकडे वाढलेले वजन ते कमी होऊ देत नाही. तुम्ही अनेकदा पाहिलं असेल की, खूप व्यायाम, जिम आणि डाएटिंग करूनही अनेकांना वजन कमी करता येत नाही. याचे सर्वात मोठे कारण म्हणजे स्ट्रेस हार्मोन, ज्याचे नाव कॉर्टिसॉल आहे.

जर तुम्ही खूप तणावात राहत असाल तर त्यामुळे तुमचे वजनही वाढू शकते. तसेच, जर तुम्ही वजन कमी करण्याचा प्रयत्न करत असाल, तर या मार्गात तणाव हा सर्वात मोठा अडथळा आहे. एकीकडे तणावामुळे वजन वाढते आणि दुसरीकडे वाढलेले वजन ते कमी होऊ देत नाही. तुम्ही अनेकदा पाहिलं असेल की, खूप व्यायाम, जिम आणि डाएटिंग करूनही अनेकांना वजन कमी करता येत नाही. याचे सर्वात मोठे कारण म्हणजे स्ट्रेस हार्मोन, ज्याचे नाव कॉर्टिसॉल आहे.

स्‍ट्रेस हॉमोर्न कोर्टिसोल
जेव्हा जेव्हा आपल्या शरीरात तणाव वाढतो. तेव्हा आपल्या अधिवृक्क ग्रंथीमधून एक हार्मोन बाहेर पडतो. ज्याला कॉर्टिसॉल म्हणतात. तसेच याला हार्मोनला स्ट्रेस हॉर्मोन म्हणतात. ताण वाढत असताना, जेव्हा अधिवृक्क ग्रंथी कॉर्टिसॉल हार्मोन सोडते तेव्हा आपल्या रक्तातील ग्लुकोजची पातळी वाढते. तणावाच्या दुष्परिणामांपासून शरीराचे संरक्षण करणे आणि आपल्याला बरे वाटणे ही शरीराची चयापचय प्रतिक्रिया आहे.

जसे गोड खाल्ल्याने आपल्याला बरे वाटते. याचे मुख्य कारण म्हणजे गोड खाल्ल्याने रक्तातील ग्लुकोजची पातळी वाढते. ग्लुकोजची पातळी जसजशी वाढते तसतसे मेंदूच्या ग्रंथीतून डोपामाइन नावाचे संप्रेरक उत्सर्जित होते. जे फील-गुड हार्मोन आहे. हे संप्रेरक बाहेर पडताच आपल्याला आनंद आणि समाधान वाटते. त्याचप्रमाणे, कॉर्टिसॉलचा ताणतणावाचा प्रतिसाद म्हणजे तो ताण कमी करण्यासाठी रक्तातील ग्लुकोजची पातळी वाढवतो.

कोर्टिसोल वजन कमी करण्यास अडथळा आणतो
शरीरात कोर्टिसोल सोडणे ही एक प्रकारची संरक्षण यंत्रणा आहे. ज्यामध्ये शरीर कोणत्याही नकारात्मक परिणामांपासून स्वतःचे संरक्षण करण्याचा प्रयत्न करत असते. परंतु त्याचा दुसरा नकारात्मक परिणाम म्हणजे कॉर्टिसॉल जितक्या वेळा सोडले जाते तितक्या वेळा ग्लुकोज आणि रक्तातील साखरेची पातळी वाढतच राहते.

तर आपल्या सर्वांना माहित आहे की शरीरातील रक्तातील साखरेची पातळी वाढणे म्हणजे इन्सुलिनचे प्रमाण वाढणे आणि इन्सुलिन हे फॅट स्टोरेज हार्मोन आहे. शरीरात कॉर्टिसोल वाढल्याने इन्सुलिनची पातळीही वाढते आणि इन्सुलिनमुळे वजन वाढते. इन्सुलिन रक्तातील साखरेचे चरबीमध्ये रूपांतर करून शरीरात साठवते. आणि कोर्टिसोलची उच्च पातळी देखील आधीच तयार झालेली आणि जमा झालेली चरबी कमी होऊ देत नाही. त्यामुळे जर तुम्ही वजन कमी करण्याचा प्रयत्न करत असाल तर तुम्ही आनंदी राहणे आणि कोणत्याही प्रकारचा मानसिक आणि भावनिक ताण टाळणे फार महत्वाचे आहे