बुलेट ट्रेनसारखा वेग, विमानासारखे नियम, बससारखे भाडे; नव्या RAPIDEX रेल्वे बद्दल जाणून घ्या

भारताता आता लवकरच रॅपिड रेल्वे सुरू होणार आहे.

भारतातील पहिली जलद रेल्वे लवकरच रुळांवर धावण्यासाठी सज्ज आहे. दिल्ली-गाझियाबाद-मेरठ RRTS कॉरिडॉरच्या १७ किमी लांबीच्या पहिल्या भागावर रॅपिड रेल्वे सुरू होणार आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी २० ऑक्टोबर रोजी उत्तर प्रदेशातील साहिबााबाद रॅपिडएक्स स्टेशनवर प्राथमिक विभागाचे उद्घाटन करतील.

उद्घाटनानंतर एक दिवस २१ ऑक्टोबरपासून ते सर्वसामान्यांसाठी खुले होणार आहे. पंतप्रधान कार्यालयाने बुधवारी या संदर्भात माहिती दिली आहे. 'साहिबााबाद आणि दुहाई डेपो स्थानकांना जोडणाऱ्या रॅपिडएक्स ट्रेनला पंतप्रधान हिरवा झेंडा दाखवतील, RRTS दिल्ली-गाझियाबाद-मेरठ कॉरिडॉरची पायाभरणी ८ मार्च २०१९ रोजी झाली.

साहिबाबाद आणि दुहाई डेपोमधील प्राधान्य विभागात पाच स्थानके आहेत – साहिबााबाद, गाझियाबाद, गुलधर, दुहाई आणि दुहाई डेपो. प्राधान्य विभागाच्या उद्घाटनानंतर २१ ऑक्टोबरला सकाळपासून प्रवासी सेवा सुरू होतील. रॅपिडएक्स गाड्या सकाळी ६ ते रात्री ११ या वेळेत चालतील. सुरुवातीला ट्रेन दर १५ मिनिटांनी उपलब्ध असतील, मात्र गरजेनुसार भविष्यात वारंवारता वाढवता येईल.

प्रत्येक RAPIDEX ट्रेनमध्ये एका प्रीमियम कोचसह एकूण सहा डबे असतील. प्रत्येक ट्रेनमध्ये एक डबा महिलांसाठी राखीव असेल आणि तो प्रीमियम कोचच्या बरोबरीचा असेल. डब्यांच्या सीटवर नंबर लिहिलेले आहेत. इतर डब्यांमध्ये महिला, विशेष अपंग आणि ज्येष्ठ नागरिकांसाठी जागा राखीव आहेत. ट्रेनमध्ये सुमारे १७०० प्रवासी एकत्र प्रवास करू शकतात. यामध्ये बसून आणि उभे राहून प्रवास करणाऱ्या प्रवाशांचा समावेश आहे. प्रत्येक स्टॅन्डर्ड कोचमध्ये ७२ जागा आणि प्रत्येक प्रीमियम कोचमध्ये ६२ जागा उपलब्ध आहेत.

या ट्रेनच्या वेगाची तुलना बुलेट ट्रेनच्या वेगाशी केली जात आहे. रेल्वेच्या अधिकाऱ्यांनी दिलेली माहिती अशी, ताशी १६० किमी वेगाने धावू शकतात, पण ऑपरेटिंग वेग कमी असेल. बुधवारी मीडिया प्रिव्ह्यू दरम्यान, गाड्या ताशी १३०-१४० किलोमीटर वेगाने धावल्या. डब्यांच्या आतील स्क्रीनवर वेग आणि स्थानकांची नावे प्रदर्शित केली जातात. या मार्गावर साहिबााबाद आणि दुहाई डेपो स्थानकांदरम्यान साधारण १२ मिनिटांत प्रवास करता येतो.

या ट्रेनचे सर्वात कमी भाडे २० रुपये निश्चित करण्यात आले आहे. सोयी आणि सोयीसाठी, या रॅपिडएक्समधील प्रवाशांना स्टँडर्ड क्लास आणि प्रीमियम क्लास अशा दोन श्रेणींमध्ये विभागले गेले आहे. प्रीमियम वर्गात भाडे मानक वर्गाच्या तुलनेत दुप्पट असेल. RapidX च्या स्टँडर्ड क्लासमध्ये किमान भाडे २० रुपये असेल, तर प्रीमियम क्लासचे किमान भाडे स्टँडर्ड क्लासच्या दुप्पट असेल म्हणजेच ४० रुपये. स्टॅन्डर्ड वर्गात साहिबाबाद ते दुहई डेपोचे भाडे ५० रुपये असेल, तर प्रीमियम वर्गात साहिबााबाद ते दुहई डेपोच्या समान अंतराचे निश्चित भाडे दुप्पट म्हणजेच १०० रुपये असेल. एनसीआरटीसीने सांगितले की ९० सेमी उंचीपेक्षा कमी उंचीची मुले मोफत प्रवास करू शकतील आणि प्रवासी २५ किलोपर्यंतचे सामान घेऊन जाऊ शकतील.

प्रवासी डिजिटल QR कोड आधारित तिकीट तसेच NCMC कार्ड द्वारे प्रवास करू शकतील. तिकिटांसाठी, Rapid X च्या प्रत्येक स्टेशनवर तिकीट मशीन (TVM) असतील, ज्याद्वारे बँक नोट्स, बँक कार्ड तसेच UPI वापरता येतील.

प्रीमियम कोचमध्ये अनेक अतिरिक्त प्रवासी-केंद्रित फिचर असतील जसे की रिक्लिनिंग सीट्स, कोट हुक, मॅगझिन होल्डर आणि फूटरेस्ट. दिल्लीहून मेरठला जाणारा पहिला कोच आणि मेरठहून दिल्लीला जाणारा शेवटचा कोच हा प्रीमियम कोच असेल. प्रीमियम कोचमध्ये वेगळ्या रंगाच्या कोडेड सीट असतील, भविष्यात व्हेंडिंग मशीन बसवण्याचीही तरतूद आहे.

प्रीमियम कोचमधून प्रवास करणाऱ्या प्रवाशांसाठी प्लॅटफॉर्म स्तरावर एक प्रीमियम लाउंज असेल, ज्याद्वारे फक्त प्रीमियम कोचमध्ये प्रवेश मिळेल. आरामदायी पॅडेड आसनांसह सुसज्ज, या लाउंजमध्ये एक वेंडिंग मशीन असेल जिथून स्नॅक्स किंवा पेये खरेदी करता येतील.

पूर्णपणे वातानुकूलित रॅपिडएक्स ट्रेनमध्ये सुरक्षित आणि आरामदायी प्रादेशिक हालचालींसाठी एर्गोनॉमिकली डिझाइन केलेले 2x2 ट्रान्सव्हर्स सीट, उभे असताना प्रवास करण्यासाठी पुरेशी जागा, सामानाचे रॅक, सीसीटीव्ही कॅमेरे, लॅपटॉप/मोबाइल चार्जिंग सुविधा, डायनॅमिक मार्ग नकाशे इ. अनेक प्रवासी असतील.

ट्रेनची वाट पाहत बसलेल्या प्रवाशांना बसण्यासाठी प्लॅटफॉर्म स्तरावर आसनांची व्यवस्था करण्यात आली आहे. प्रत्येक स्थानकावरील कॉन्कोर्स स्तरावर सशुल्क भागात पिण्याचे पाणी आणि स्वच्छतागृहाची सुविधा उपलब्ध आहे. लहान मुलांसह प्रवास करणाऱ्या प्रवाशांची सोय लक्षात घेऊन प्रत्येक स्थानकावरील महिला प्रसाधनगृहांमध्ये डायपर चेंजिंग स्टेशनची व्यवस्था करण्यात आली आहे.