मेकॅनिकल इन्फन्ट्री, आर्मर्ड युनिट्स अन् टँक रेजिमेंट; रुद्र आणि भैरव ब्रिगेड बनल्या भारतीय सैन्याची नवी ताकद

कारगिल विजय दिनानिमित्त, भारतीय लष्कर प्रमुख जनरल उपेंद्र द्विवेदी यांनी कारगिलमधील द्रास येथे एका कार्यक्रमाला संबोधित करताना सैन्यात 'रुद्र' आणि 'भैरव' नावाच्या ब्रिगेडची स्थापना केल्याचे सांगितले.

भारतीय लष्कराने त्यांच्या पारंपारिक लष्करी रचनेत एक मोठा आणि दूरगामी बदल सुरू केला आहे. सीमेवरील सुरक्षा व्यवस्था अधिक मजबूत करण्यासाठी आणि जलद आणि अचूक कारवाई करण्यासाठी, लष्कराने दोन इन्फन्ट्री ब्रिगेडची पुनर्रचना केली आहे

या इन्फन्ट्री ब्रिगेडना भारतीय सैन्याने 'रुद्र ब्रिगेड'मध्ये रूपांतरित केले आहे. या ब्रिगेड आधीच संवेदनशील सीमावर्ती भागात तैनात करण्यात आल्या आहेत आणि त्यांचे लष्करी मूल्यांकन सुरू आहे.

सीमेपलीकडील हल्ल्यांना प्रत्युत्तर देण्यासाठी भारताने 'ऑपरेशन सिंदूर' सुरू केले तेव्हा या धोरणात्मक बदलाचा पाया घातला गेला. रुद्र ब्रिगेडचा प्रारंभिक आराखडा त्यापूर्वी तयार झाला असला तरी, ऑपरेशन सिंदूरनंतर या नियोजनाला गती मिळाली.

लष्कराच्या या पुढाकारावरून स्पष्ट होते की भारत आता पारंपारिक लष्करी विचारसरणीच्या पलीकडे गेला आहे आणि एकात्मिक आणि तंत्रज्ञानाने समृद्ध युद्ध पद्धतीकडे वाटचाल करत आहे.

कारगिल युद्ध स्मारकावरून बोलताना लष्करप्रमुख जनरल उपेंद्र द्विवेदी यांनी स्पष्ट सांगितले की, 'रुद्र' नावाच्या या ब्रिगेड्स 'ऑल-आर्म्स कॉम्बॅट टीम्स' आहेत. याचा अर्थ एकाच युनिटमध्ये वेगवेगळ्या प्रकारच्या लष्करी क्षमतांचा समावेश करण्यात आला आहे.

रुद्र ब्रिगेडमध्ये इन्फन्ट्री, मेकॅनिकल इन्फन्ट्री, आर्मर्ड युनिट्स, टँक रेजिमेंट, तोफखाना युनिट्स, विशेष दल आणि ड्रोन आणि मानवरहित मानवरहित एरियल युनिट्स यांसारखे आधुनिक लढाऊ प्लॅटफॉर्म समाविष्ट आहेत.

रुद्र ब्रिगेडसोबतच, लष्कराने आणखी एक नवीन युनिट - 'भैरव' लाईट कमांडो बटालियनची स्थापना केली आहे. ही एक विशेष दलाची युनिट आहे, जी अत्यंत संवेदनशील आणि धोकादायक कारवायांसाठी तयार करण्यात आली आहे.

लष्कर प्रमुखांच्या मते, ही युनिट विशेषतः सीमेवरील शत्रूला चकवा देण्यासाठी, त्यांच्या योजना उधळून लावण्यासाठी आणि जलद प्रत्युत्तर देण्यासाठी डिझाइन करण्यात आली आहे. भैरव बटालियनचे वैशिष्ट्य म्हणजे तिच्या हलक्या पण अतिशय गतिमान रचनेमुळे, जी कठीण भागातही काम करू शकते.