एचएसआरपी नंबरप्लेटचे गौडबंगाल काय? गुजरातमध्ये २००, गोव्यात १५५ रुपयांना, मग महाराष्ट्रात ४६० रुपयांना का?

By ऑनलाइन लोकमत | Updated: February 26, 2025 11:54 IST2025-02-26T11:26:03+5:302025-02-26T11:54:15+5:30

HSRP number plate Maharashtra Issue: सध्याची नंबरप्लेटही प्रभावीच, मग 'एचएसआरपी'चा अट्टहास का? वाहन ४ प्रणालीमुळे एका क्षणात निघते कुंडली

जळगाव : महाराष्ट्रात आरटीओने वाहन ४ ही ऑनलाइन प्रणाली विकसित केली आहे. ही प्रणाली आरटीओ, वाहतूक पोलिस व पोलिस यंत्रणा यांच्याकडे आहे. त्यात वाहनाचा नंबर अपलोड करताच वाहन व वाहन मालकाची कुंडली काही सेकंदांत निघते. असे असतानाही १ एप्रिल २०१९ पूर्वीच्या सर्व जुन्या वाहनांना आता ३१ मार्चपर्यंत हाय सिक्युरिटी नंबर प्लेट (एचएसआरपी) सक्तीची करण्यात आलेली आहे. ही प्रणाली व एचएसआरपी नंबर प्लेटमध्ये असा नेमका काय फरक आहे आणि ही सक्ती कशासाठी लादली जात आहे, असा प्रश्न वाहनधारकांकडून केला जात आहे.

हातावर पोट असणाऱ्या गरीब रिक्षाचालकांच्या तीनचाकी वाहनास महाराष्ट्रात नंबर प्लेट मिळेल ५०० रुपयांना. तिच नंबर प्लेट गुजरातमध्ये २०० रुपयांना, गोव्यात १५५ रुपयांना, पंजाबात २७० रुपयांना, आंध्रात २८२ रुपयांना आहे.

मोटार कारची नंबरप्लेट महाराष्ट्रात मिळेल तब्बल ७४५ रुपयांना. तिच नंबर प्लेट गुजरातमध्ये आहे ४६० रुपयांना, गोव्यात आहे २०३ रुपयांना, पंजाबात आहे ५९४ रुपयांना, आंध्रात आहे ६१९ रुपयांना.

ट्रक वगैरे व्यावसायिक वाहनांना महाराष्ट्रात ही नंबरप्लेट मिळेल ७४५ रुपयांना. तिच नंबरप्लेट गुजरातमध्ये आहे ४८० रुपयांना, गोव्यात आहे २३२ रुपयांना, पंजाबात आहे ६३४ रुपयांना, आंधात आहे ६४२ रुपयांना.

महाराष्ट्र परिवहन विभागातर्फे यासाठी देशात सर्वाधिक दर असणाऱ्या तीन संस्थांना ही फ्रेंचायझी देण्यात आली आहे. त्यात मे. एफटीए एचएसआरपी सोल्युशन प्रा. लि. या कंपनीला जळगावसह निम्मा महाराष्ट्राचे काम देण्यात आले आहे. ही कंपनी गुजरातची असल्याचे सांगितले जात आहे. विशिष्ट यंत्रणेचे हित जोपासण्यासाठीच हा खटाटोप असल्याचा आरोप होऊ लागला आहे.

याबाबत कंत्राटामध्ये संपूर्ण कामाची रक्कम ६०० कोटी दाखविण्यात आली आहे, परंतु रजिस्टर्ड वाहनांची संख्या पाहता, हे प्रकरण दीड हजार कोटींपर्यंत जाण्याची शक्यता आहे, असे जनमंच संघटनेचे अध्यक्ष राजीव जगताप यांनी म्हटले आहे.

इतर राज्यांत याच प्लेटचे दर १५० रुपयांपासून आहेत. फक्त महाराष्ट्रातच् हे दर सर्वाधिक ४५० रुपयांपर्यंत व जीएसटी वेगळा आहे, असे का? २०१९ आधीच्या वाहनांना नंबर प्लेट बसविण्यासाठी नेमलेल्या एजन्सीकडे ऑनलाइन अपॉइंटमेंट घेऊन ही नंबरप्लेट बसवावी लागणार आहे. ही पद्धत अत्यंत किचकट असून, अडचणीची ठरणार आहे.

२०१९ पासूनच्या वाहनांना ही नंबर प्लेट बसवूनच येत आहे. जुनी नंबर प्लेट व नवीन नंबर प्लेटमध्ये, असा काय फरक आहे? ज्यासाठी जुन्या वाहनधारकांना वेठीस धरले जात आहे. नव्या नंबर प्लेटवरी क्यूआर कोड स्कॅन केला की, सगळी डिटेल्स येतील, असे सांगितले जात आहे. मात्र, आताही वाहनाच्या नंबरवरून पोलिसांना वाहनाची सर्व माहिती उपलब्ध होते. मग ही उठाठेव कशासाठी? असा सवाल उपस्थित होत आहे.