1 / 9युद्धात ताकद नाही तर युद्धनिती कौशल्य शत्रूवर तगडा वार करू शकते. अगदी दुसऱ्या महायुद्धात अमेरिकेला थेटपणे युद्धात उतरण्याचे कारण देणारा जपानने केलेला पर्ल हार्बर हल्ल्याची आठवण कालच्या युक्रेनने केलेल्या रशियावरील हल्ल्याने करून दिली आणि अनेकांच्या काळजाचा ठोका चुकला. तिसऱ्या महायुद्धाला सुरुवात होतेय की काय याकडे सर्व देश लक्ष ठेवून आहेत. 2 / 9रशियाने युक्रेनवर हल्ला केला त्याला आता जवळपास चार वर्षे होत आली, जेव्हा हल्ला केला तेव्हा एका दिवसात कीवपर्यंत रशियन सैन्य गेल्याने कीव आज पडेल, उद्या पडेल अशा वार्ता करता करता कधी युक्रेनने रशियात पार अगदी ५५०० किमीपर्यंत घुसून पुतीन यांची झोप उडविली जगाला समजले देखील नाही. 3 / 9युक्रेन या जबरदस्त हल्ल्याची तयारी दीड वर्षांपासून करत होता. रशियाची लढाऊ विमाने एकामागोमाग एक येत युक्रेनच्या शहरी भागावर हल्ले चढवत होती. युक्रेन आपलीच भूमी परत मिळविण्यासाठी झुंजत होता. रशियाच्या सैन्याला माघार घ्यावी लागत होती, पुन्हा रशियन सैन्य चाल करून येत होते. त्यांना ही अद्ययावत लढाऊ विमाने कव्हर देत होती. अशातच झेलेन्स्की यांच्यासमोर युक्रेनी सैन्याने एक प्लॅन ठेवला. 4 / 9तसा कठीण होता, परंतू तो राबविण्याशिवाय गत्यंतरही नव्हते. युक्रेनने रशियात हल्ले करण्याचे ठरविले. अमेरिकेची शस्त्रसामुग्रीची मदत मिळत होती परंतू ती तेवढी पुरेशी नव्हती. युक्रेनने या परदेशातून आयात केलेल्या ड्रोनवर प्रयोग सुरु केले आणि ते आपल्या सोईचे ठरतील असे बनविले. हे मॉडिफाय ड्रोन रशियासाठी काळ ठरले. 5 / 9युक्रेनने ऑपरेशन स्पायडरवेब आखले होते, परंतू ते पूर्णत्वास नेण्यासाठी रशियाच्या मनात धडकी भरविणे गरजेचे होते. युक्रेनी सैन्याचा त्यादिशेने प्रवास सुरु झाला. रशियाला या स्पायडरवेबमध्ये अडकवायचा. वेळ ठरली, ड्रोनचा पहिला हल्ला युक्रेनी सीमेवर असलेल्या एअरबेसवर करण्यात आला. रशियाची काही लढाऊ विमाने, हेलिकॉप्टर उध्वस्त केली गेली. इथेच रशिया युक्रेनच्या जाळ्यात फसला. 6 / 9या हल्ल्यांनी रशियाच्या मनात हवी तेवढी धास्ती निर्माण करण्यात झेलेन्स्की सेना यशस्वी ठरली. रशियाने आपली विमाने अशा ड्रोन हल्ल्यांपासून वाचविण्यासाठी एकाच ठिकाणी न ठेवता वेगवेगळ्या एअरबेसवर ठेवण्याची रणनिती आखली. रशियाची एस ४००, एस ५०० या एअर डिफेन्स प्रणाली युक्रेनी सीमेवर तैनात होत्या. त्यांच्यापासून लपून रशियावर आतपर्यंत लढाऊ विमानांनी हल्ला करणे शक्य नव्हते. यामुळे रशियाने त्यांची लढाऊ विमाने सुरक्षित स्थळी हलविली.7 / 9युक्रेनपासून खूप लांब म्हणजेच ड्रोनच्या आवाक्याबाहेर असलेल्या ओलोन्या एअरबेस, बेलाया आणि युक्राइंका एअरबेसवर ही विमाने नेऊन ठेवण्यात आली. या विमानतळांचे युक्रेनपासूनचे अंतर सुमारे ३००० ते ५५०० किमी आहे. ओलोन्या फिनलँडच्या सीमेवर आणि इतर दोन एअरबेस हे चीनच्या सीमेवर एवढे लांबवर आहेत. यामुळे ते तसे सुरक्षितच मानले जातात. 8 / 9रशियाने ही विमाने लांब नेऊन ठेवल्याने युक्रेनवरील लढाऊ विमानांचे हल्ले कमी झाले होते. युक्रेनने अधून मधून मॉस्कोपर्यंत ड्रोन हल्ले सुरुच ठेवले होते. काही महिन्यांपूर्वी तर पुतीन यांच्यापासून जवळच ड्रोन हल्ला करण्यात आला होता. आता पार रशियात आरपार घुसून हल्ला करण्याची वेळ आली होती. रशियाची जवळपास ३४ टक्के लढाऊ विमाने या भागात होती. 9 / 9रशिया आणि युक्रेनी लोकांची ठेवण एकसारखीच असल्याने त्याचा फायदा उठविला गेला. युक्रेन पूर्वी रशियाचाच भाग असल्याने बऱ्यापैकी युक्रेनी लोक रशियात स्थायीक होते. त्यात गुप्तहेरही होते. युद्धानंतर तर बरेच लोक यात सक्रीय झाले. याचाच फायदा युक्रेनला झाला. हे घातकी ड्रोन रशियात ट्रकद्वारे रस्तेमार्गाने पार ५५०० किमीपर्यंत नेण्यात आले. यामुळे रशियाच्या एअर डिफेन्सलाही चकवा मिळाला. नंतर हे ट्रक एअरबेस परिसरात नेत रशियावर हल्ले करण्यात आले.