FD-RD विसरा! सुरक्षित गुंतवणूक हवी असल्यास FMP ठरेल स्मार्ट चॅाईस, लो रिस्क हाय रिटर्नचा स्मार्ट कॅाम्बो
By ऑनलाइन लोकमत | Updated: November 19, 2025 10:02 IST
1 / 9जर तुम्ही सुरक्षित गुंतवणुकीला प्राधान्य देत असाल, तर बहुतांश लोक एफडी (FD) आणि आरडी (RD) सारखे पर्याय निवडतात. एकरकमी गुंतवणूक करायची झाल्यास सर्वात आधी 'फिक्स्ड डिपॉझिट'चा विचार मनात येतो. परंतु, गुंतवणुकीचं जग यापेक्षा खूप मोठं आहे. जर तुम्ही एफडीपेक्षा चांगला परतावा मिळवण्यासाठी थोडाफार धोका पत्करण्यास तयार असाल, तर तुमच्यासाठी एक उत्तम योजना आहे, ती म्हणजे फिक्स्ड मॅच्युरिटी प्लॅन (Fixed Maturity Plan - FMP).2 / 9फिक्स्ड मॅच्युरिटी प्लॅन (FMP) हा एक 'क्लोज-एंडेड डेट म्युच्युअल फंड' असतो. हा फंड आपला पैसा सुरक्षित पर्यायांमध्ये, म्हणजेच डेट इन्स्ट्रुमेंट्समध्ये गुंतवतो. 'क्लोज-एंडेड' असल्यामुळे, यात गुंतवणूक करण्यासाठी एक निश्चित कालावधी असतो. या काळातच तुम्ही फंड युनिट्स खरेदी करू शकता; एकदा ही मुदत संपली की नवीन गुंतवणूक करता येत नाही.3 / 9हा एक डेट फंड असल्यामुळे, तो थेट शेअर बाजारात गुंतवणूक न करता, निश्चित उत्पन्न देणाऱ्या पर्यायांमध्ये पैसे गुंतवतो. यामध्ये सरकारी बाँड्स, कॉर्पोरेट बाँड्स, मनी मार्केट सिक्युरिटीज आणि डिबेंचर्स सारख्या साधनांचा समावेश असतो. फंड हाऊस FMP लाँच करताना, एका निश्चित कालावधीसाठी पैसे जमा करतो आणि हे पैसे त्याच मुदतीच्या डेट इन्स्ट्रुमेंट्समध्ये गुंतवले जातात, ज्यामुळे व्याजदरांच्या चढ-उताराचा फंडावर कमी परिणाम होतो आणि परतावा अधिक स्थिर राहतो.4 / 9FMP विशेषतः अशा गुंतवणूकदारांसाठी चांगला आहे ज्यांना: कमी धोका हवा आहे. एका निश्चित कालावधीनंतर पैशांची गरज आहे. एफडीपेक्षा जास्त परतावा हवा आहे. टॅक्स बचत (Tax Saving) करायची आहे. तर FMP चा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे तो तुम्हाला गुंतवणुकीपूर्वीच परताव्याचा एक अंदाज देतो. डेट इन्स्ट्रुमेंट्समधील गुंतवणुकीमुळे हा परतावा इक्विटी फंड्सच्या तुलनेत अधिक स्थिर असतो.5 / 9कमी जोखीम (Lower Risk): इक्विटी फंड्सच्या तुलनेत FMP मध्ये धोका लक्षणीयरीत्या कमी असतो. बाजारातील चढ-उतारापासून वाचू इच्छिणाऱ्यांसाठी हा एक चांगला पर्याय आहे. टॅक्स-एफिशिअंट : तीन वर्षांपेक्षा जास्त कालावधीसाठी FMP मध्ये गुंतवणूक केल्यास इंडेक्सेशन बेनिफिट्स (Indexation Benefits) मिळतात. यामुळे महागाईनुसार कॅपिटल गेन समायोजित केला जातो आणि तुमची कर लायाबलिटी लक्षणीयरीत्या कमी होते.6 / 9 यामध्ये एंट्री किंवा एक्झिट लोड नाही : बहुतेक FMP मध्ये कोणताही एंट्री किंवा एक्झिट लोड नसतो, ज्यामुळे पैसे गुंतवताना किंवा काढताना कोणताही अतिरिक्त शुल्क लागत नाही. बाजारातील अस्थिरतेपासून संरक्षण: शेअर बाजारात अनिश्चितता असताना, FMP सारखे डेट फंड्स पोर्टफोलिओला स्थिरता प्रदान करून सुरक्षित आश्रयस्थान ठरतात.7 / 9FMP चे तोटे: मुदतीपूर्वी पैसे काढता येत नाहीत: यात लिक्विडीटी कमी असल्यामुळे, जर तुम्हाला अचानक पैशांची गरज भासली, तर अडचणी येऊ शकतात. लॉक-इन कालावधी: तुमचा पैसा संपूर्ण मुदतीसाठी लॉक-इन राहतो. क्रेडिट जोखीम : जर एखाद्या कंपनीने कर्जाची परतफेड करण्यात 'डिफॉल्ट' केले, तर गुंतवणूकदारांचे नुकसान होऊ शकते. कमी रेटिंग असलेल्या पेपर्समध्ये हा धोका जास्त असतो. रि इनव्हेस्टमेंट जोखीम : जेव्हा FMP मॅच्युअर होते, तेव्हा त्यावेळचे व्याजदर कमी असू शकतात. अशा परिस्थितीत, तुम्हाला आधी मिळालेला परतावा पुन्हा मिळणे शक्य नसते.8 / 9एसआयपी (SIP) आणि एफएमपी (FMP) मधील फरक: SIP ही गुंतवणुकीची एक पद्धत आहे, जी इक्विटी किंवा डेट, कोणत्याही म्युच्युअल फंडात वापरली जाऊ शकते. एसआयपीद्वारे तुम्ही नियमित अंतराने लहान रक्कम गुंतवता, ज्यामुळे चक्रवाढ व्याजाचा फायदा मिळतो. FMP हा एक प्रकारचा म्युच्युअल फंड आहे, जो डेट इन्स्ट्रुमेंट्समध्ये गुंतवणूक करतो आणि एका निश्चित मॅच्युरिटी तारखेसह येतो. FMP मध्ये सहसा एकरकमी गुंतवणूक केली जाते.9 / 9(टीप - यामध्ये केवळ सामान्य माहिती देण्यात आलेली आहे. हा गुंतवणूकीचा सल्ला नाही. कोणत्याही प्रकारची गुंतवणूक करण्यापूर्वी या क्षेत्रातील जाणकार किंवा तज्ज्ञाचा सल्ला घेणं आवश्यक आहे.)