'परवानगी मिळाली नाही, १९६२ च्या युद्धात हवाई दलाचा वापर झाला असता तर...", चीनवर CDS यांचे मोठे विधान

१९६२ च्या भारत-चीन युद्धात भारतीय हवाई दलाचा वापर केला असता तर चिनी हल्ल्याला रोखण्यास मदत झाली असती, असे विधान संरक्षण प्रमुख जनरल अनिल चौहान यांनी केले. लेफ्टनंट जनरल एसपीपी थोरात यांच्या आत्मचरित्राच्या प्रकाशनप्रसंगी बोलताना त्यांनी हे विधान केले.

१९६२ च्या भारत आणि चीनमधील युद्धात जर भारतीय हवाई दलाचा वापर झाला असता, तर चीनचा हल्ला मोठ्या प्रमाणात रोखता आला असता, असे विधान संरक्षण प्रमुख (CDS) जनरल अनिल चौहान यांनी केले. ते लेफ्टनंट जनरल एसपीपी थोरात यांच्या आत्मचरित्राच्या प्रकाशनप्रसंगी बोलत होते.

सीडीएस म्हणाले, त्यावेळी हवाई दलाचा वापर आक्रमक मानला जात होता, पण आता परिस्थिती बदलली आहे, आता आपण ऑपरेशन सिंदूरमध्ये पाहिले आहे.

शेतकऱ्यांना त्यांच्या पिकांना योग्य भाव का मिळत नाही? नितीन गडकरी यांनी कारण सांगितले

पुण्यात लेफ्टनंट जनरल एसपीपी थोरात यांच्या सुधारित आत्मचरित्र "रेव्हिल टू रिट्रीट" च्या प्रकाशन सोहळा पार पडला. या सोहळ्यात व्हिडिओ संदेशात चौहान यांनी हे विधान केले.

"१९६२ मध्ये स्वीकारलेली फॉरवर्ड पॉलिसी लडाख आणि ईशान्य फ्रंटियर एजन्सीवर एकसमानपणे लागू करणे चुकीचे आहे. या दोन्ही प्रदेशांचा संघर्षाचा इतिहास आणि भौगोलिक स्थान पूर्णपणे भिन्न होते", असेही जनरल चौहान म्हणाले.

फॉरवर्ड पॉलिसीची चूक

"फॉरवर्ड पॉलिसीच्या अंमलबजावणीत एकरूपता अपुरी होती. चीनने लडाखमध्ये आधीच भारतीय भूभागावर कब्जा केला होता, तर नेफामध्ये भारताचा जोरदार दावा होता. दोन्ही प्रदेशांसाठी समान धोरण स्वीकारणे ही एक धोरणात्मक चूक होती. भू-राजकीय आणि सुरक्षा परिस्थिती पूर्णपणे बदलली आहे, यामुळे आजच्या संदर्भात त्या वेळी घेतलेल्या निर्णयांचे मूल्यांकन करणे कठीण झाले आहे, असे स्पष्टीकरण जनरल चौहान यांनी केले. 

लेफ्टनंट जनरल थोरात यांनी हवाई दलाचा वापर करण्याचा विचार केला होता, पण तत्कालीन सरकारने ते अधिकृत केले नव्हते. हवाई दलाच्या तैनातीने फक्त चिनी आक्रमण कमी झाले नसते तर लष्कराला तयारीसाठी अधिक वेळही मिळाला असता', असंही चौहान म्हणाले.

'त्यावेळी हवाई दलाचा वापर आक्रमक मानला जात होता'

१९६२ मध्ये हवाई दलाचा वापर न करणे ही एक मोठी संधी गमावली होती. कमी वेळ, अनुकूल भूगोल आणि मोठ्या पेलोड क्षमतेमुळे, हवाई दल चिनी सैन्यावर मात करू शकले असते. त्यावेळी ते आक्रमक मानले जात होते, पण मे २०२५ मध्ये झालेल्या ऑपरेशन सिंदूरने दाखवून दिले की हवाई दलाचा वापर आता सामान्य रणनीतीचा भाग आहे. या ऑपरेशनमध्ये भारताने पाकिस्तान आणि पीओकेमधील दहशतवादी तळ नष्ट करण्यासाठी हवाई शक्तीचा वापर केला.