(Image Credit- PTI)
भारतीय हवामानशास्त्र विभागाने येत्या काही दिवसांपासून दिल्लीसह उत्तर भारतातील बर्‍याच भागात शीतलहरीची स्थिती नोंदविली असून तापमान अत्यंत कमी आहे. या भागात दिल्ली एनसीआर, हरियाणा, पंजाब आणि चंदीगडचा समावेश आहे. जेथे गेल्या काही दिवसांपासून तापमान शून्य डिग्री सेल्सियसच्या आसपास नोंदले जात आहे. हवामान खात्याने सकाळी मोकळ्या भागात जाऊ नये असा सल्ला दिला आहे. यासह हे स्पष्टपणे सांगितले आहे की असे केल्याने हायपोथर्मिया आणि फ्रॉस्टबाइट सारख्या गंभीर समस्या उद्भवू शकतात.
जेव्हा हायपोथर्मिया होतो तेव्हा आपले शरीर सामान्यापेक्षा कमी तापमानात पोहोचते तेव्हा ते कार्य करणे थांबवते. फ्रॉस्टबाइट म्हणजे शरीरातील पाय, बोटं, चेहरा आणि पापण्या अशा शरीराचे काही भाग थंडीमुळे सुन्न होऊ शकतात. हवामान खात्यानेही आपल्या निर्देशिकेत मद्यपान न करण्याचा सल्ला दिला आहे, कारण हवामान खात्याच्या म्हणण्यानुसार मद्यपान केल्याने शरीराचे तापमानावर परिणाम होतो.
भारतीय हवामान खात्याच्या प्रादेशिक पूर्वानुमान केंद्राचे प्रमुख कुलदीप श्रीवास्तव यांनी बीबीसीशी बोलताना सांगितले की, 'दिल्ली एनसीआर प्रदेशात सध्या शीत लहरींची समस्या सुरू आहे. अशा परिस्थितीत तापमान चार अंश किंवा त्याहून कमी नोंदविले जात आहे. अशा परिस्थितीत आपण सकाळी घराबाहेर जाणे टाळावे. त्याच वेळी, जर आपण प्रवास करत असाल तर पहाटे धुके झाल्यामुळे दृश्यमानता देखील कमी होईल. अशा वेळी धुक्याचा प्रकाश वापरा आणि वाहने हळू हळू चालवा आणि यावेळी मद्यपान करू नका, कारण यामुळे शरीराचे तापमान अधिक कमी होते. '
25 डिसेंबर रोजी जारी केलेल्या निर्देशिकेत हवामान खात्याने यापूर्वीच मद्यपान न करण्याच्या सूचना दिल्या आहेत. अशा परिस्थितीत हवामान विभाग असा इशारा का देत आहे, जेव्हा बीबीसीने हा प्रश्न विचारला तेव्हा कुलदीप श्रीवास्तव म्हणाले, "वैद्यकीय क्षेत्रातील तज्ज्ञांनी या पैलूवर संशोधन केले आहे आणि त्या आधारे आयएमडी हा इशारा देत आहे."
जगात असे बरेच देश आहेत जेथे तापमान अत्यंत कमी आहे, दहा डिग्रीपासून ते वजा वीस ते तीस डिग्री पर्यंतचे आहे, परंतु तेथे अल्कोहोलचे सेवन अधिक आहे. यामध्ये रशिया, बेलारूस आणि लिथुआनियासारख्या देशांचा समावेश आहे जेथे समशीतोष्ण हवामानाचे प्रमाण खूप कमी आहे. जगात दारू पिण्याच्या बाबतीत हे देश आघाडीवर आहेत.
नववर्षाला आनंदाची बातमी! देशात कमी होतोय कोरोनाचा प्रभाव; समोर आली दिलासादायक आकडेवारी
एक सामान्य समज अशी आहे की मद्यपान केल्याने शरीरात उबदारपणा येतो. अशा परिस्थितीत आयएमडीचा इशारा असा आहे की हिवाळ्यात मद्यपान करणे टाळण्याची गरज आहे. हिवाळ्यात अल्कोहोल पिताना आपल्या शरीरात काय होते हे समजण्यासाठी बीबीसीने वैद्यकीय क्षेत्रातील तज्ज्ञांशी चर्चा केली होती.
आधीपेक्षा जास्त जीवघेणा ठरणार कोरोनाचा नवा स्ट्रेन? संशोधनातून समोर आली महत्वाची माहिती
मानवी शरीराचे मूलभूत तापमान 37 डिग्री सेल्सिअस असते, परंतु जेव्हा आपल्या सभोवतालचे तापमान कमी होऊ लागते तेव्हा शरीर आपले मूळ तपमान राखण्यासाठी उर्जा वापरते. परंतु जेव्हा शरीराचे तापमान निर्धारित मर्यादेपेक्षा कमी होणे सुरू होते, तेव्हा आपण हायपोथर्मियाला बळी पडता. अशी माहिती तज्ज्ञांकडून मिळाली होती.
हवामान खात्याने दिलेल्या माहितीनुसार दिल्ली एनसीआर, पंजाब, हरियाणा येथे तापमान जास्त काळ राहिल्यास हायपोथर्मियाला बळी पडण्याची शक्यता आहे. सोप्या शब्दांत, जेव्हा शरीराचे मूळ तपमान मर्यादेपेक्षा कमी होणे सुरू होते, तेव्हा हायपोथर्मियाला बळी पडण्यास सुरूवात होते.
मद्यपान जीवघेणं का ठरेल?
डॉ ऋत सक्सेना यांच्या म्हणण्यानुसार हिवाळ्याच्या मोसमात जास्त मद्यपान करणे तुम्हच्यासाठी मारक ठरू शकते. ती म्हणते, 'जर तुम्ही हिवाळ्यात जास्त मद्यपान केले असेल तर पहिली गोष्ट म्हणजे तुम्ही योग्य पोशाख घालणार नाही. आपल्या मेंदूत अल्कोहोलच्या परिणामामुळे असे होईल की आपण कोणत्या स्थितीत आहात हे आपल्याला माहिती नसते आणि या स्थितीत जेव्हा आपल्या शरीराचे मूळ तापमान 37 डिग्री सेल्सियसपेक्षा कमी होत जाते, तर हळूहळू हायपोथर्मियाचा प्रभाव दिसून येतो. सुरु होईल. हायपोथर्मियामुळे एखादी व्यक्ती कोमामध्ये जाऊ शकते आणि मरण येते.