छत्तीसगडचे 'हेल्थ मॉडेल' हिट! PM-JAYमध्ये राष्ट्रीय सन्मान; ९७% रुग्णालये सक्रिय, देशाच्या सरासरीपेक्षा दुप्पट
By ऑनलाइन लोकमत | Updated: October 28, 2025 14:14 IST2025-10-28T14:08:14+5:302025-10-28T14:14:25+5:30
पंतप्रधान जन आरोग्य योजनेच्या अंमलबजावणीत छत्तीसगड राज्याने देशात अव्वल स्थान पटकावले आहे.

छत्तीसगडचे 'हेल्थ मॉडेल' हिट! PM-JAYमध्ये राष्ट्रीय सन्मान; ९७% रुग्णालये सक्रिय, देशाच्या सरासरीपेक्षा दुप्पट
पंतप्रधान जन आरोग्य योजनेच्या अंमलबजावणीत छत्तीसगड राज्याने देशात अव्वल स्थान पटकावले आहे. उत्कृष्ट कार्य, पारदर्शकता आणि शून्य प्रलंबितता सुनिश्चित केल्याबद्दल छत्तीसगडला 'सर्वश्रेष्ठ प्रदर्शन करणारे राज्य' म्हणून राष्ट्रीय सन्मान मिळाला आहे. विशेष म्हणजे, या योजनेत नोंदणीकृत असलेल्या रुग्णालयांपैकी ९७% रुग्णालये छत्तीसगडमध्ये सक्रिय आहेत, जो देशातील सर्वाधिक आकडा आहे. आज भोपाळमध्ये आयोजित 'एनएचए कॉन्क्लेव्ह'मध्ये राष्ट्रीय आरोग्य प्राधिकरणाचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी सुनील कुमार बर्नवाल यांनी हा पुरस्कार राज्य नोडल एजन्सीच्या मुख्य कार्यकारी अधिकारी डॉ. प्रियंका शुक्ला आणि प्रकल्प संचालक धर्मेंद्र गहवाई यांना प्रदान केला.
मुख्यमंत्री साय यांचे आरोग्य योजनेला प्राधान्य
मुख्यमंत्री विष्णुदेव साय यांच्या नेतृत्वाखालील सरकारने PM-JAY योजनेला प्रशासकीय प्राधान्य दिले आहे. नुकत्याच झालेल्या जिल्हाधिकारी परिषदेत पहिल्यांदाच 'आयुष्मान भारत योजना' एक महत्त्वाचा विषय म्हणून समाविष्ट करण्यात आली. मुख्यमंत्र्यांनी सर्व जिल्हाधिकाऱ्यांना योजनेचा नियमित आढावा घेण्याचे स्पष्ट निर्देश दिले आहेत.
भ्रष्टाचार रोखण्यासाठी मोठे पाऊल
जानेवारी २०२५मध्ये आढावा बैठकीत छत्तीसगडमध्ये संशयास्पद दाव्यांची संख्या जास्त असल्याचे निदर्शनास आले होते. यावर तातडीने उपाययोजना करत राज्य नोडल एजन्सीने त्वरित कार्ययोजना तयार केली आणि त्याची कठोर अंमलबजावणी केली. या अंतर्गत, आरोग्य विभागाच्या पथकाने जानेवारी-फेब्रुवारी २०२५ दरम्यान राज्यात ५२ रुग्णालयांची अचानक तपासणी केली.
नियम मोडणाऱ्या ४५ रुग्णालयांवर सर्वात मोठी कारवाई!
योजनेच्या मानकांचे पालन न करणाऱ्या ४५ रुग्णालयांवर दंडात्मक कारवाई करण्यात आली आहे, जी आजपर्यंतची सर्वाधिक कारवाई ठरली आहे. यासोबतच, ३२ हजारांहून अधिक प्रकरणांमध्ये फील्ड ऑडिट करण्यात आले, ज्यामुळे बनावट दावे रोखण्यात आणि दावे निकाली काढण्याच्या प्रक्रियेत अधिक पारदर्शकता आणण्यात यश आले.
दावे निकाली काढण्याचा वेळ ७/१० दिवसांवर!
आरोग्य विभागाच्या या सातत्यपूर्ण प्रयत्नांमुळे संशयास्पद दाव्यांच्या संख्येत मोठी घट झाली आहे. जिथे पूर्वी दर आठवड्याला २०००हून अधिक संशयास्पद दावे दाखल होत होते, तिथे हा आकडा आता ५०० हून कमी झाला आहे. त्याचबरोबर, दावे मंजूर होण्याचा वेळ लक्षणीयरीत्या कमी होऊन आता तो फक्त ७ ते १० दिवसांवर आला आहे.
देशात सर्वाधिक सक्रिय हॉस्पिटल्स
राष्ट्रीय आरोग्य प्राधिकरणाच्या आकडेवारीनुसार, छत्तीसगडमध्ये PM-JAY अंतर्गत नोंदणीकृत असलेल्या ९७% रुग्णालयांनी सक्रिय सहभाग घेतला आहे. या तुलनेत शेजारील मध्य प्रदेशात हे प्रमाण केवळ ६२% आहे आणि देशाची सरासरी फक्त ५२% आहे. हा आकडाच राज्यातील रुग्णालयांचा या योजनेवरील विश्वास सिद्ध करतो.
सन्मानजनक आरोग्य सेवा देण्याचे लक्ष्य
या यशाबद्दल आरोग्य मंत्री श्री श्याम बिहारी जयस्वाल यांनी आरोग्य विभागाच्या अधिकाऱ्यांचे अभिनंदन केले आहे. ते म्हणाले की, "राज्यातील सर्व पात्र कुटुंबांना गुणवत्तापूर्ण, मोफत आणि 'सन्मानजनक' आरोग्य सुविधा मिळाव्यात, हे राज्य सरकारचे लक्ष्य आहे. छत्तीसगडने अल्पावधीत आरोग्य क्षेत्रात उल्लेखनीय सुधारणा करून आपली कार्यक्षमता आणि वचनबद्धता राष्ट्रीय स्तरावर सिद्ध केली आहे." योजनेच्या प्रगतीसाठी जिल्हा आणि राज्य स्तरावर नियमित आढावा बैठका घेतल्या जात आहेत.