हाफिज सईद एकटाच नाही, पाकिस्तानात या १२ दहशतवादी संघटनांचे अड्डे; पाहा यादी...

Terrorism in Pakistan: पाकिस्तानमध्ये धार्मिक कट्टरता हे दहशतवादाचे मुख्य कारण आहे. देवबंदी, अहल-ए-हदीस आणि जमात-ए-इस्लामी सारख्या संघटना जिहादला प्रोत्साहन देतात.

Terrorism in Pakistan:पाकिस्तानी सैन्य आणि ISI चे दहशतवादी संघटनांशी असलेले संबंध फक्त भारत आणि अफगाणिस्तानसाठीच धोका नाही, तर पाकिस्तानच्या स्थिरतेसाठी मोठे आव्हान आहे. विशेष म्हणजे, पाकिस्तानात फक्त हाफिज सईदच नाही, तर वेगवेगळ्या दहशतवादी संघटनांचे सूत्रधार राहतात. यामध्ये लष्कर-ए-तैयबा, जैश-ए-मोहम्मद, हिजबुल मुजाहिदीन आणि तालिबान सारख्या संघटनांचा समावेश आहे.

पाकिस्तान दीर्घकाळापासून अफगाणिस्तानातील तालिबान आणि जम्मू-काश्मीरमधील दहशतवादी संघटनांना पाठिंबा देत आहे. ११ सप्टेंबर २००१ रोजी अमेरिकेत झालेल्या ९/११ च्या हल्ल्याने जागतिक राजकारणाला हादरवून टाकले. पाकिस्तानची गुप्तचर संस्था इंटर-सर्व्हिसेस इंटेलिजेंस, लष्कर आणि धार्मिक नेत्यांमधील संबंधांमुळे देशात कट्टरपंथी इस्लामला चालना मिळाली, ज्यामुळे पाकिस्तान स्वतः निर्माण केलेल्या दहशतवादाचा बळी ठरला.

१२ जागतिक दहशतवादी संघटनांचे सूत्रधार पाकिस्तानमध्ये...

1. मौलाना मसूद अझहर - जैश-ए-मोहम्मद (JeM)
2. झकीउर रहमान लखवी - लष्कर-ए-तैयबा (LeT)
3. साजिद मीर - लष्कर-ए-तैयबा (LeT)
4. मोहम्मद याह्या मुजाहिद - लष्कर-ए-तैयबा (LeT)
5. हाजी मोहम्मद अश्रफ - लष्कर-ए-तैयबा (LeT)
6. आरिफ कासमानी - लष्कर-ए-तैयबा (LeT)
7. मौलाना मुफ्ती मोहम्मद असगर (साद बाबा) - जैश-ए-मोहम्मद (JeM)
8. सय्यद सलाहुद्दीन - हिजबुल मुजाहिद्दीन (HM)
9. अब्दुल रहमान मक्की - जमात-उद-दावा (JuD, LeT चा सहयोगी)
10. असीम उमर - भारतीय उपखंडातील अल कायदा (AQIS)
11. सिराजुद्दीन हक्कानी - हक्कानी नेटवर्क
12. मुल्ला उमर - तालिबान (अफगाण)

पाकिस्तान आणि दहशतवादाचा इतिहास 
१९८० च्या दशकापासून पाकिस्तानने अफगाणिस्तानात सोव्हिएत सैन्याविरुद्ध मुजाहिदीनांना पाठिंबा देणे सुरू केले. नंतर जम्मू आणि काश्मीरमध्ये दहशतवादी कारवायांना प्रोत्साहन दिले. ९/११ च्या हल्ल्यानंतर अमेरिकेच्या दबावाखाली पाकिस्तानने आपली धोरणे बदलली आणि दहशतवादाविरुद्धच्या युद्धात सामील झाला. परंतु हा बदल तात्पुरता आणि आर्थिक फायद्यासाठी होता.

आयएसआय आणि पाकिस्तानी लष्कराने लष्कर-ए-तैयबा (एलईटी), जैश-ए-मोहम्मद (जेईएम) आणि हिजबुल मुजाहिदीन (एचएम) सारख्या दहशतवादी संघटनांना, विशेषतः काश्मीरमध्ये भारताविरुद्ध पाठिंबा देणे सुरू ठेवले. पाकिस्तानने अफगाण तालिबान, हक्कानी नेटवर्क आणि अल कायदा सारख्या संघटनांनाही आश्रय दिला, ज्यामुळे ते दहशतवादाचे केंद्र बनले. ही साखळी केवळ शेजारील देशांसाठी धोका निर्माण करत नाही तर पाकिस्तानच्या स्वतःच्या सुरक्षिततेसाठी आणि स्थिरतेसाठी देखील आव्हान बनली आहे.

पाकिस्तानमध्ये दहशतवादाचा परिणाम
पाकिस्तानने दहशतवादाला प्रोत्साहन देऊन स्वतःला धोक्यात आणले आहे. फाटा प्रदेश दहशतवाद्यांचा बालेकिल्ला बनला आहे, जिथे तालिबान, अल कायदा आणि आयएसआयएस सक्रिय आहेत. टीटीपीने पाकिस्तानमध्ये अनेक हल्ले केले आहेत, ज्यात २००७ मध्ये बेनझीर भुट्टो यांची हत्या आणि २०१४ मध्ये पेशावर शाळेवरील हल्ला (१५० जणांचा मृत्यू, बहुतेक मुले) यांचा समावेश आहे.

धार्मिक कट्टरता आणि आव्हाने
पाकिस्तानमध्ये धार्मिक कट्टरता हे दहशतवादाचे मुख्य कारण आहे. देवबंदी, अहल-ए-हदीस आणि जमात-ए-इस्लामी सारख्या संघटना जिहादला प्रोत्साहन देतात. आयएसआय आणि सैन्याच्या निवडक धोरणामुळे (काश्मीरमधील दहशतवाद्यांना पाठिंबा, परंतु देशांतर्गत दहशतवाद्यांचे दमन) परिस्थिती आणखी गुंतागुंतीची झाली आहे.