बलुच आर्मीच्या हल्ल्यांमुळे पाकिस्तानची आर्थिक स्थिती बिघडली, चीननेही गुंतवणूक थांबवली

एक घाव दोन तुकडे! पाकिस्तानच्या बलुचिस्तान प्रांतात पाकिस्तान लिबरेशन आर्मीने पाच दिवसांत दुसरा मोठा हल्ला केला आहे.

Pakistan Train Hijack : पाकिस्तानात गेल्या काही दिवसांपासून सुरू असलेला संघर्ष शिगेला पोहोचला आहे. आधी बलुच लिबरेशन आर्मीने ट्रेन हायजॅक केली, आता एका सैन्यावर आत्मघाती हल्ला केला, ज्यामध्ये पाकिस्तानी लष्कराचे सात सैनिक मारले गेल्याचे सांगण्यात येत आहे. मात्र, या हल्ल्यात 90 जवान शहीद झाल्याचा दावा बीएलएने केला आहे. एकापाठोपाठ एक सातत्याने होणाऱ्या हल्ल्यांमुळे पाकिस्तानचेही मोठे आर्थिक नुकसान होत असून, चीनलाही याचा मोठा फटका बसत आहे.

संरक्षण तज्ज्ञ हेमंत महाजन म्हणतात की, लष्करावर सातत्याने होणाऱ्या हल्ल्यांमुळे हे स्पष्ट होते की, पाकिस्तानी लष्कराचे ताफा सुरक्षित नाहीत आणि या हल्ल्यांमुळे चीनने अशांत भागात गुंतवणूक थांबवण्याचा निर्णय घेतला आहे. परिस्थिती अशी आहे की, चीन-पाकिस्तान इकॉनॉमिक कॉरिडॉर (CPEC) या चिनी प्रकल्पाच्या सुरक्षेसाठी पाकिस्तानी प्रशासनाने 40,000 सैनिक तैनात केले आहेत, तरीही मोठे हल्ले होत आहेत.

लष्कर स्वत:ला सुरक्षित ठेवू शकत नाही!
संरक्षण तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की, सीपीईसी सुरक्षित ठेवणे ही वेगळी गोष्ट आहे, परंतु जर पाकिस्तानी सैन्य स्वत:ला सुरक्षित ठेवू शकत नसेल आणि त्यात इतकी जीवितहानी होत असेल, तर चीनही त्यावर नाराज आहे. सीपीईसी प्रकल्प वाचवण्याची पाकिस्तानी लष्कराची क्षमता कमकुवत असल्याचे चीनचे मत आहे. बलुचिस्तानचा संपूर्ण प्रदेश चीनसाठी प्रवेशद्वार म्हणून काम करतो आणि संपूर्ण प्रदेशात पाकिस्तानविरोधी गटांकडून हल्ले होत आहे.जोपर्यंत हिंसाचार थांबत नाही आणि बीएलएचा धोका कमी होत नाही, तोपर्यंत या भागात कोणतेही नवीन प्रकल्प किंवा नवीन गुंतवणूक केली जाणार नाही, असेही चीनने सूचित केले आहे. 

लष्करी कारवाईसाठी पाकिस्तानवर दबाव 
वाटाघाटीद्वारे गोष्टी नियंत्रणात आणता येतात, असा चीनचा विश्वास होता, पण आता केवळ परिस्थिती नियंत्रणात आणून धोका संपणार नाही, हे चीनला समजले आहे. यामुळेच सुरक्षेचे धोके दूर करण्यासाठी चीन पाकिस्तानवर मोठ्या प्रमाणावर लष्करी कारवाई सुरू करण्यासाठी दबाव आणत आहे. मात्र, असे केल्यास परिस्थिती आणखी बिघडू शकते, असे पाकिस्तानचे मत आहे.

चिनी प्रकल्पाच्या सुरक्षेसाठी अतिरिक्त सैनिक तैनात 
बलुचिस्तानमध्ये सुरक्षित वातावरण प्रस्थापित करणे आर्थिक आणि लष्करी दृष्टीकोनातून कठीण काम असू शकते. बलुचिस्तानसह पाकिस्तानच्या विविध प्रांतांमध्ये चीनची 21 अब्ज डॉलरची गुंतवणूक आहे. पाकिस्तान सुरक्षेसाठी 200 दशलक्ष डॉलर्स खर्च करण्यास तयार आहे. बीएलएच्या सततच्या हल्ल्यांमुळे पाकिस्तानने सीपीईसी प्रकल्पांच्या सुरक्षेसाठी लष्कराच्या दोन अतिरिक्त तुकड्या तैनात केल्या आहेत, परंतु गेल्या पाच दिवसांत सलग दोन हल्ल्यांमुळे ते प्रभावी ठरत नाही. असे म्हटले जात आहे की, हल्ले रोखण्यासाठी चीनने बीएलएला बॅक चॅनेलद्वारे लाच देण्यासारखे डावपेच अवलंबले, परंतु हे प्रभावी ठरले नाही आणि हल्ले आणखी वाढले आहेत.