Shravani Shukrawar 2023: व्रत-वैकल्यांची रेलचेल असलेला श्रावण महिना सुरू झाला आहे. सन २०२३ मध्ये श्रावण महिना अधिक आल्यामुळे चातुर्मासाला विशेष महत्त्व प्राप्त झाले. अधिक मासाची सांगता झाल्यानंतर आता निज श्रावण मासाला सुरुवात झाली आहे. या महिन्यात श्रावणातील सर्व व्रत-वैकल्ये, सण-उत्सव उत्साहात साजरे केले जाणार आहेत. श्रावणातील प्रत्येक व्रताला अनन्य साधारण असे महत्त्व आहे. संस्कृती, परंपरा, शिकवण यांची सांगत व्रतांमधून घातल्याचे दिसते. श्रावणी शुक्रवारी जरा-जिवंतिका पूजन केले जाते. या व्रताचे महात्म्य वेगळे आहे.
पहिल्या श्रावणी शुक्रवारी महालक्ष्मीची स्थापना केली जाते. लक्ष्मी देवीची विशेष कृपा, शुभाशिर्वाद लाभण्यासाठी देवीचे पूजन, नामस्मरण, विशेष व्रताचरण केले जाते. घरात सुख, शांती, समृद्धी नांदावी, धन-वैभव प्राप्त व्हावे, कोणत्याही गोष्टींची चणचण भासू नये, यासाठी लक्ष्मीचे आवाहन केले जाते. लक्ष्मी देवीचे व्रत कठीण असते. लक्ष्मी चंचल असल्याचे म्हटल्याचे जाते. त्यामुळे योग्य पद्धतीने व्रताचरण झाले नाही, तर लक्ष्मीची अवकृपा होऊ शकते, अशी मान्यता असल्याचे सांगितले जाते.
अष्टलक्ष्मीचे आवाहन आणि स्तोत्रपठण
प्रत्येक व्यक्ती पैसे कमवण्यासाठी रात्रंदिवस मेहनत घेते. या प्रयत्नांना लक्ष्मी मातेच्या आशीर्वादाची जोड मिळाली, तर घरात सुख, शांती, समृद्धी नांदते. म्हणूनच आपण प्रयत्नांना उपासनेचीही जोड द्यावी, असे शास्त्र सांगते. लक्ष्मी देवीचे प्रभावी मानले गेलेले अष्टलक्ष्मी स्तोत्र अत्यंत प्रभावी मानले जाते. या स्तोत्राच्या पठणाचा आणखी एक लाभ म्हणजे, आपल्याला जे हवे आहे ते आपल्या पूर्वजांनी प्रासादिक शब्दात वर्णन करून ठेवले आहे. तेच प्रभावी शब्द स्तोत्र म्हणून ओळखले जाऊ लागले. या अष्टलक्ष्मी स्तोत्राचे केवळ पठण लाभदायक मानले गेले आहे. स्तोत्र पठण शक्य नसेल तर, श्रवण करावे. लक्ष्मी देवीला मनापासून नमस्कार करावा. लक्ष्मी देवीच्या आवडत्या गोष्टी अर्पण कराव्यात. प्रभावी अष्टलक्ष्मी स्तोत्र सायंकाळी म्हणजेच दिवेलागणीच्या वेळी सायंकाळी म्हणावे, असे सांगितले जाते.
श्री अष्टलक्ष्मी स्त्रोतम:
आदि लक्ष्मीः
सुमनस वन्दित सुन्दरि माधवि चंद्र सहोदरि हेममये ।मुनिगण वन्दित मोक्षप्रदायिनी मंजुल भाषिणि वेदनुते ।पङ्कजवासिनि देवसुपूजित सद-गुण वर्षिणि शान्तिनुते ।जय जय हे मधुसूदन कामिनि आदिलक्ष्मि परिपालय माम् ।
धान्य लक्ष्मी:
अयिकलि कल्मष नाशिनि कामिनि वैदिक रूपिणि वेदमये ।क्षीर समुद्भव मङ्गल रुपिणि मन्त्रनिवासिनि मन्त्रनुते ।मङ्गलदायिनि अम्बुजवासिनि देवगणाश्रित पादयुते ।जय जय हे मधुसूदनकामिनि धान्यलक्ष्मि परिपालय माम् ।
धैर्य लक्ष्मी:
जयवरवर्षिणि वैष्णवि भार्गवि मन्त्र स्वरुपिणि मन्त्रमये ।सुरगण पूजित शीघ्र फलप्रद ज्ञान विकासिनि शास्त्रनुते ।भवभयहारिणि पापविमोचनि साधु जनाश्रित पादयुते ।जय जय हे मधुसूदन कामिनि धैर्यलक्ष्मि सदापालय माम् ।
गज लक्ष्मी:
जय जय दुर्गति नाशिनि कामिनि वैदिक रूपिणि वेदमये ।रधगज तुरगपदाति समावृत परिजन मंडित लोकनुते ।हरिहर ब्रम्ह सुपूजित सेवित ताप निवारिणि पादयुते ।जय जय हे मधुसूदन कामिनि गजलक्ष्मि रूपेण पालय माम् ।
सन्तान लक्ष्मी:
अयि खगवाहिनी मोहिनि चक्रिणि रागविवर्धिनि ज्ञानमये ।गुणगणवारिधि लोकहितैषिणि सप्तस्वर भूषित गाननुते ।सकल सुरासुर देव मुनीश्वर मानव वन्दित पादयुते ।जय जय हे मधुसूदन कामिनि सन्तानलक्ष्मि परिपालय माम् ।
विजय लक्ष्मी:
जय कमलासनि सद-गति दायिनि ज्ञानविकासिनि गानमये ।अनुदिन मर्चित कुङ्कुम धूसर भूषित वसित वाद्यनुते ।कनकधरास्तुति वैभव वन्दित शङ्करदेशिक मान्यपदे ।जय जय हे मधुसूदन कामिनि विजयक्ष्मि परिपालय माम् ।
विद्या लक्ष्मी:
प्रणत सुरेश्वरि भारति भार्गवि शोकविनाशिनि रत्नमये ।मणिमय भूषित कर्णविभूषण शान्ति समावृत हास्यमुखे ।नवनिद्धिदायिनी कलिमलहारिणि कामित फलप्रद हस्तयुते ।जय जय हे मधुसूदन कामिनि विद्यालक्ष्मि सदा पालय माम् ।
धन लक्ष्मी:
धिमिधिमि धिन्धिमि धिन्धिमि-दिन्धिमी दुन्धुभि नाद सुपूर्णमये ।घुमघुम घुङ्घुम घुङ्घुम घुङ्घुम शङ्ख निनाद सुवाद्यनुते ।वेद पुराणेतिहास सुपूजित वैदिक मार्ग प्रदर्शयुते ।जय जय हे कामिनि धनलक्ष्मी रूपेण पालय माम् ।
अष्टलक्ष्मी नमस्तुभ्यं वरदे कामरूपिणि ।विष्णुवक्षःस्थलारूढे भक्तमोक्षप्रदायिनी ।।शङ्ख चक्र गदाहस्ते विश्वरूपिणिते जयः ।जगन्मात्रे च मोहिन्यै मङ्गलम शुभ मङ्गलम ।
। इति श्री अष्टलक्ष्मी स्तोत्रम सम्पूर्णम ।