चंपाषष्ठी(Champashashthi 2025) हा सण महाराष्ट्रात मोठ्या उत्साहाने साजरा केला जातो. हा दिवस खंडोबा (जे महाराष्ट्राचे कुलदैवत आणि मार्तंड भैरवाचे रूप मानले जातात) यांच्या पूजेसाठी समर्पित आहे. या दिवशी खंडोबाचे षडरात्रोत्सव संपते. त्यानिमित्त पूजा, नैवेद्य काय करावे ते जाणून घेऊ.
Numerology 2026: अंकशास्त्रानुसार २०२६ हे इच्छापूर्तीचे वर्ष? कोणते बदल केले पाहिजेत?
मार्गशीर्ष शुद्ध षष्ठीला चंपाषष्ठी म्हणतात. त्यामागे कथा अशी आहे -
पूर्वी मणी आणि मल्ल या दैत्यांनी लोकांचा खूपच छळ केला. तेव्हा शंकरानी मार्तंड भैरवाचा अवतार घेऊन त्या दैत्यांशी मोठे युद्ध केले आणि मार्गशीर्ष शुद्ध षष्ठीला चंपक वनात मणी मल्ल दैत्याचा वध केला. तेव्हापासून ही षष्ठी चंपाषष्ठी म्हणून ओळखली जाते. मणिमल्ल दैत्याचा वध केला म्हणून शंकराला मल्लारी, मल्लारीमार्तंड, खंडोबा, खंडेराय असे नाव पडले.
मार्गशीर्ष शुद्ध प्रतिपदेपासून षष्ठीपर्यंत मल्लारिमार्तण्डाच्या षडरात्रोत्सव साजरा करतात. जेजुरी, पाली, मंगसुळी ही जी क्षेत्रस्थाने आहेत. तेथे या कालावधीत मोठा उत्सव असतो. खंडोबा ज्यांचे कुल दैवत आहे, त्यांच्याकडे कुलाचाराप्रमाणे आधीचे पाच दिवस उपवास करून सहाव्या दिवशी खंडोबाची महाभिषेकयुक्त षोडशोपचार पूजा करून महानैवेद्य दाखवतात. या सहा दिवसात मल्हारी महात्म्य या ग्रंथाचे वाचन करतात. देवापुढे अखंड नंदादीप तेवत ठेवतात.
यंदा २६ नोव्हेंबर रोजी चंपाषष्ठी :
या सणाला महाराष्ट्रात विशिष्ट पद्धतीने पूजा आणि अनेक रूढी पाळल्या जातात:
षड् रात्रोत्सव (सहा रात्रींचा उत्सव): चंपाषष्ठीच्या आधी सहा दिवस (प्रतिपदेपासून) खंडोबाची षड् रात्रोत्सव म्हणून विशेष पूजा आणि जागरण केले जाते.
तेल आणि भंडारा: या काळात देवाला तेलाचे स्नान घालण्याची आणि 'भंडारा' (हळदीची पूड) उधळण्याची प्रथा आहे. भंडारा हे समृद्धी, आरोग्य आणि शक्तीचे प्रतीक मानले जाते.
Palmistry: भाग्य रेषा तुटलेली आहे की अखंड? 'या' स्थितीवरून उलगडते संपत्ति आणि नशिबाचे गूढ
बेल आणि नैवेद्य: खंडोबाला बेलाची पाने आणि कांद्याची पात अर्पण केली जाते.
नैवेद्याचे पदार्थ: खंडोबाला वांग्याचे भरीत (वांगी आणि बाजरी/ज्वारी), बाजरीची भाकरी आणि कांद्याची भाजी यांचा नैवेद्य अर्पण करण्याची प्रथा आहे. या नैवेद्याला विशेष धार्मिक महत्त्व आहे.
नियम आणि पाळणे: अनेक भाविक या काळात मांसाहार टाळतात आणि उपवास पाळतात.
चंपाषष्ठीचे फल
मान्यतेनुसार, चंपाषष्ठीच्या दिवशी खंडोबाची उपासना केल्यास:
शत्रूंवर विजय मिळतो.वाईट शक्तींपासून मुक्ती मिळते.आरोग्य आणि समृद्धी प्राप्त होते.भाविकांच्या सर्व मनोकामना पूर्ण होतात.
Numerology: अंकशास्त्रानुसार आपल्यासाठी कोणत्या जन्मतारखेची व्यक्ती परफेक्ट जोडीदार असते?
महाराष्ट्रातील जेजुरी (Jejuri) येथे खंडोबाचे मुख्य मंदिर आहे, जिथे हा उत्सव अतिशय भव्य प्रमाणात साजरा होतो.
Web Summary : Champashashthi celebrates Khandoba, an avatar of Martand Bhairav. The festival, concluding the Shadr রাতri Utsav, involves special pujas, offering of bhog including baingan bharta and bhajri roti. It signifies victory over enemies and brings prosperity. Devotees observe fasts and visit Jejuri for grand celebrations.
Web Summary : चंपाषष्ठी खंडोबा को समर्पित है, जो मार्तंड भैरव के अवतार हैं। षड्रాత్రి उत्सव के समापन पर विशेष पूजा, बैंगन भरता और बाजरे की रोटी का भोग शामिल है। यह शत्रुओं पर विजय का प्रतीक है और समृद्धि लाता है। भक्त उपवास करते हैं और भव्य उत्सवों के लिए जेजुरी जाते हैं।