एक्झिट पोलचा कौल : दोन्ही राज्यांमध्ये कमळ; गुजरात भाजपाकडेच, हिमाचल काँग्रेसच्या हातातून जाणार

गुजरातमधील शेवटच्या टप्प्यातील मतदान गुरुवारी संपताच विविध वृत्तवाहिन्यांच्या मतदानोत्तर सर्वेक्षणांचे (एक्झिट पोल) अंदाज आले असून, सर्व एक्झिट पोलमधून गुजरातेत भाजपाच पुन्हा एकवार मोठ्या बहुमताने सत्तेवर येईल आणि हिमाचल प्रदेशमध्येही हा पक्ष काँग्रेसकडून सत्ता हिरावून घेईल, असे एकमत झाले आहे.

नवी दिल्ली : गुजरातमधील शेवटच्या टप्प्यातील मतदान गुरुवारी संपताच विविध वृत्तवाहिन्यांच्या मतदानोत्तर सर्वेक्षणांचे (एक्झिट पोल) अंदाज आले असून, सर्व एक्झिट पोलमधून गुजरातेत भाजपाच पुन्हा एकवार मोठ्या बहुमताने सत्तेवर येईल आणि हिमाचल प्रदेशमध्येही हा पक्ष काँग्रेसकडून सत्ता हिरावून घेईल, असे एकमत झाले आहे. या दोन्ही राज्यांमध्ये सोमवार, १८ डिसेंबर रोजी मतमोजणी होणार आहे.
गुजरातमध्ये दोन टप्प्यांत मतदान झाले, तर हिमाचल प्रदेशात एक महिन्यापूर्वी मतदान झाले होते. आजचे मतदान
संपताच दोन्ही राज्यांमध्ये घेतलेल्या एक्झिट पोलचे निष्कर्ष वृत्तवाहिन्यांनी जाहीर केले. त्यांच्या निष्कर्षात भाजपा व काँग्रेस या दोन पक्षांना मिळू शकणा-या जागांबाबत एकमत नसले, तरी गुजरातमध्ये पुन्हा भाजपाचीच सत्ता येईल आणि हिमाचल प्रदेशात सत्तांतर होऊन आणखी एक काँग्रेसशासित राज्य भाजपाच्या झोळीत जाईल, यावर या सर्वांमध्ये एकवाक्यता आहे.

गुजरात हे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी व भाजपा अध्यक्ष अमित शहा यांचे गृहराज्य असल्याने या निवडणुकीत या दोघांची व्यक्तिगत प्रतिष्ठा पणाला लागली होती. विशेषत: सलग १२ वर्षे गुजरातचे मुख्यमंत्री राहिलेले मोदी ते पद सोडून पंतप्रधान म्हणून दिल्लीत गेल्यावर त्यांची या राज्यावरील पकड सैल झाली की अधिक बळकट झाली याचा कौल म्हणून या निवडणुकीकडे संपूर्ण देशाचे लक्ष लागले आहे. मोदींनीही काहीही झाले तरी गुजरात हातचे जाऊ द्यायचे नाही या पक्क्या इराद्याने पंतप्रधानपदाच्या सर्व जबाबदा-या बाजूला ठेवून प्रचाराचे जातीने नेतृत्व केले. दुसरीकडे काँग्रेस पक्षाच्या अध्यक्षपदाची धुरा मिळालेले राहुल गांधी यांनीही नव्या दमाने व कल्पकतेने प्रचाराची शिकस्त केली.
सरतेशेवटी दोन्ही बाजूंकडून प्रचाराची पातळी घसरली आणि गुजरातची निवडणूक ही मोदी व राहुल गांधी यांच्यातील व्यक्तिगत लढाई असे चित्र निर्माण झाले. ‘एक्झिट पोल’ हे ब्रह्मवाक्य नाही हे मान्य केले आणि याआधी अनेक एक्झिट पोलचे अंदाज काही वेळा सपशेल चुकलेही आहेत हे गृहीत धरले आणि यंदा आकडे कमी-जास्त झाले तरी त्यातून दिसणारा सत्तेचा अंतिम कौल चुकेल, असे त्यामुळेच वाटत नाही.

एक्झिट पोलनुसार भाजपा गुजरातेत विजयी झाल्यास, २०१४ च्या लोकसभा निवडणुकीपासून चौखूर सुटलेल्या भाजपाच्या वारूची दौड अद्यापही सुरूच आहे आणि राहुल गांधींच्या नेतृत्वाखाली काँग्रेसच्या नशिबी आणखी एक पराभव आला आहे, असेच म्हणावे लागेल.

हिमाचलचे महत्त्व कमी
गुजरातच्या तुलनेत हिमाचलची निवडणूक कमी लक्षवेधी होती. तरीही बेहिशेबी मालमत्तेचा खटला सुरू असलेल्या मुख्यमंत्री वीरभद्र सिंग यांचाच चेहरा पुढे करून निवडणूक लढविण्याचा काँग्रेसचा जुगार अंगलट येईल, असेच एक्झिट पोल सांगत आहेत. अर्थात तेथे काँग्रेसने फारशी ताकद लावलीच नव्हती आणि ते राज्य भाजपाला मिळेल, असे जणू गृहीतच धरले होते.

- गुजरातेत अंडरकरंट असून, त्यामुळे काँग्रेसला स्पष्ट बहुमत मिळेल, असे राहुल गांधी बुधवारपर्यंत सतत सांगत होते. त्यामुळे एक्झिट पोलचे अंदाज चुकून, गांधी यांचे अंदाज खरे ठरणार का, याकडे सर्र्वाचे लक्ष लागले आहे. निवडणूक सांख्यिकीतज्ज्ञ योगेंद्र यादव यांनीही गुजरातेत भाजपाला मोठा पराभव सहन करावा लागेल, असे म्हटले होते.