आता सोयाबीन पिकाला पोखरतोय ‘मिली बग’!

जिल्ह्यात यंदा तीन लाख तीन हजार हेक्टरपेक्षा अधिक क्षेत्रावर सोयाबीनची पेरणी झाली आहे. सुदैवाने यंदा शेतकऱ्यांना निकृष्ट बियाण्यांचा फटका बसला नाही. शेतकऱ्यांनी पेरलेले बियाणे बहुतांशी चांगले उगवले; परंतु यानंतर निसर्गाच्या दृष्टचक्राने शेतकऱ्यांना पिच्छा पुरविला. वातावरणात विषमता निर्माण होऊन ती पिकांवर किडींचा प्रादुर्भाव होण्यास पोषक ठरली. उडीद, मूग ही पिके कशीबशी वाचली, तर तुरीला अद्याप फुलोराही लागलेला नाही. त्यामुळे या पिकाला फारसा धोका नाही. तथापि, सोयाबीनच्या शेंगा परिपक्व होण्याच्या स्थितीत असताना आता या पिकावर विविध रोगांचा प्रादुर्भाव होत आहे. काही ठिकाणी व्हायरसच्या प्रादुर्भावाने पिकाचे नुकसान चालविले आहे, तर काही भागांत मिलीबग या किडीने सोयाबीनला पोखरण्यास सुरुवात केली आहे. त्यामुळे उत्पादन घटण्याची भीती असल्याने शेतकरी नव्याच संकटात सापडले आहेत.

---------------

काय आहे मिली बग

मीलीबग ही एक किड आहे. याला मराठी पिठ्या ढेकूण म्हणतात. हा अंडी न घालता पिल्याना जन्म देतो, अंगावर लोकरीसारख आवरण असल्याने सहसा कुठलही कीटकनाशक या किडीच्या शरीरात प्रवेश करत नाही. जास्वन्द, सीताफळ व पपई या पिकांवर प्रामुख्याने आढळतो.

-----------------

पिकाचे कसे नुकसान होते.

मीलीबग ही किड झाडातील रस शोषन करते व झाडाला कमजोर करते. फळा, फुलांची प्रत कमी करतो. या किडीचा सोयाबीन पिकावर अधिक प्रमाणात प्रादुर्भाव झाला, तर उत्पादनात मोठ्या घट निश्चितच होते. त्यामुळे प्रादुर्भावग्रस्त झाडे दिसताच ती उपटून बाहेर काढणेच योग्य.

------------------------

नियंत्रणासाठी उपाय

याला मिलीबग या कीडीचे प्रमाण प्रामुंख्याने शेताच्या बांधाकडील झाडावर अधिक दिसेन येते. या किडीचे वेळीच नियंत्रण करायचे असेल तर क्लोरोफायरीफॉस ४० मिली २० ईसीमध्ये मिसळून फवारणी केल्यास याचे नियंत्रण शक्य आहे.

------------------------

कोट: सोयाबीनचे पीक परिपक्वतेच्या अवस्थेत आहे. काही ठिकाणी या पिकावर व्हायरस आणि इतर रोगांचा तुरळक प्रादुर्भाव दिसत आहे, परंतु यावर नियंत्रणासाठी कृषी विभागाचे अधिकारी, कर्मचारी शेतकऱ्यांना मार्गदर्शन करीत असल्याने उत्पादनावर फारसा परिणाम होण्याची शक्यता नाही.

-शंकर तोटावार,

जिल्हा अधीक्षक कृषी अधिकारी, वाशिम.

-------------------

जिल्ह्यातील सोयाबीनचे प्रस्तावित क्षेत्र- ३००४१७ हेक्टर

प्रत्यक्ष पेरणी झालेले क्षेत्र - ३०२६९२ हेक्टर

-------------------