पुणे: ‘बेटी बचाओ, बेटी पढाओ’ सारख्या मोहिमा राबवूनही पुरोगामी पुण्यात मुलींच्या जन्मदरात चिंताजनक घट झाल्याचे समोर आले आहे. शहरातील आरोग्य विभागाने दिलेल्या आकडेवारीनुसार, २०२४ मध्ये दर हजार मुलांमागे केवळ ९११ मुली जन्माला आल्या आहेत. दर हजार मुलांमागे किमान ९५० मुलींचा जन्मदर हा सामाजिक समतोल राखण्यासाठी आवश्यक मानला जातो. मात्र पुण्यात गेल्या काही वर्षांपासून हा दर गाठलेला नाही.
सजग नागरिक मंचाचे अध्यक्ष विवेक वेलणकर यांनी माहितीच्या अधिकारातून ही माहिती मिळवली आहे. त्यानुसार २०२० मध्ये दर हजार मुलांमागे ९४६ मुली जन्मल्या होत्या. हा दर गेल्या १४ वर्षांतील सर्वाधिक होता. मात्र त्यानंतर दरवर्षी घट होऊन २०२१ मध्ये ९१०, २०२२ मध्ये ९१०, २०२३ मध्ये ९०६ तर २०२४ मध्ये किंचित सुधारणा होऊन ९११ एवढाच दर नोंदवला गेला.
सन २०११ मध्ये हा दर सर्वात कमी म्हणजे ८८८ इतका नोंदवला गेला होता. त्यामुळे शहरात गर्भलिंग निदान प्रतिबंधक कायद्याची अंमलबजावणी योग्यरीतीने होत आहे का, याबाबत प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले आहे. सामाजिक कार्यकर्त्यांच्या मते, मुलींच्या जन्मदरातील घट ही चिंताजनक असून यासाठी कठोर कायदा अंमलबजावणीबरोबरच जनजागृती मोहिमाही जोरदार राबवणे आवश्यक आहे. अन्यथा सामाजिक संतुलन बिघडण्याची भीती आहे. सांस्कृतिक आणि पुरोगामी ओळख असलेल्या पुण्यात मुलींचा जन्मदर घसरत चालल्याने समाजाच्या आरोग्याला धोक्याची घंटा वाजली आहे.
वर्ष- मुलांची संख्या- मुलींची संख्या- हजार मुलांमागे मुलांची संख्या
२०२०- २५९६७- २४५७७- ९४६
२०२१- २६२५०- २३९०३- ९१०२०२२- २५६३०- २३३२१- ९१०
२०२३- २५१३५- २२९२८- ९०६२०२४- २३४८०- २१३८४- ९११
Web Summary : Despite efforts, Pune's girl birth rate declined to 911 per 1000 boys in 2024. Activists raise concerns about illegal sex determination and demand stricter law enforcement and awareness campaigns to balance the social equilibrium.
Web Summary : प्रयासों के बावजूद, पुणे में लड़कियों का जन्म दर 2024 में प्रति 1000 लड़कों पर 911 तक गिर गया। कार्यकर्ताओं ने अवैध लिंग निर्धारण पर चिंता जताई और सामाजिक संतुलन बनाए रखने के लिए सख्त कानून प्रवर्तन और जागरूकता अभियानों की मांग की।