कोव्हॅक्सिनला आता हमीपत्राची गरज नाही

-लोकमत इम्पॅक्ट

नागपूर : कोव्हॅक्सिनची तिसऱ्या टप्प्यातील क्लिनिकल ट्रायल पूर्ण होऊन लसीची कार्यक्षमता जवळपास ८१ टक्के चाचणीच्या निष्कार्षातून सामोर आली असतानाही, कोरोना प्रतिबंधक लसीकरणात कोव्हॅक्सिन घेणाऱ्यांकडून तीन पानांचे हमीपत्र लिहून घेतले जात होते. परिणामी, लाभार्थींचे केंद्रातील अधिकाऱ्यांसोबत खटके उडत होते. अखेर, ‘ड्रग कंट्रोलर जनरल ऑफ इंडिया’ने (डीसीजीआय) या संदर्भात नव्या सूचना काढल्या आहेत. त्यानुसार मेडिकलच्या कोरोना प्रतिबंधक लसीकरण केंद्रावर गुरुवारपासून हमीपत्राची मागणी बंद करण्यात आली. विशेष म्हणजे, ‘लोकमत’ने ९ मार्चच्या अंकात ‘कोव्हॅक्सिनची कार्यक्षमता सिद्ध झाल्यानंतरही लिहून घेतले जात आहे ‘हमीपत्र’ या मथळ्याखाली वृत्त देऊन हा प्रकार उघडकीस आणला होता.

हैदरबादच्या भारत बायोटेक आणि इंडियन कौंसिल ऑफ मेडिकल रिसर्च यांच्या संयुक्त विद्यमाने ‘कोव्हॅक्सिन’ लसीची निर्मिती केली जात आहे. कोव्हॅक्सिन चाचणीचे दोन टप्पे पूर्ण झाले असताना व तिसऱ्या टप्प्यातील मानवी चाचणी सुरू असताना, या लसीच्या आपत्कालीन वापराला केंद्रीय ड्रग्ज कंट्रोलर जनरलने मंजुरी दिली होती. यावरून वादाला तोंड फुटले होते. ‘सब्जेक्ट एक्स्पर्ट कमिटी’ने ही लस कोरोनाच्या नवीन स्ट्रेनवर प्रभावी असल्याचे, लस सुरक्षित व कार्यक्षम आढळून आल्याचे म्हटले होते. यामुळे १७ जानेवारीपासून कोरोना प्रतिबंधक लसीकरणाला सुरुवात झाली.

शासकीय वैद्यकीय महाविद्यालय व रुग्णलया(मेडिकल)च्या केंद्रावर कोव्हॅक्सिन, तर इतर केंद्रांवर ‘कोविशिल्ड’ दिली जात आहे. कोव्हॅक्सिन लस देण्यापूर्वी ‘स्क्रीनिंग आणि संमती’ अर्ज भरून घेतला जात होता. यात या लसीचे फायदे व जोखमी समजल्याचे लाभार्थींकडून लिहून घेतले जात होते. मात्र, मागील आठवड्यात भारत बायोटेक कंपनीने कोव्हॅक्सिन लसीची क्लिनिकल ट्रायल पूर्ण होऊन त्याचे निष्कर्ष सादर केले. यात जवळपास ८१ टक्के लस प्रभावी असल्याचे सांगितले. या संदर्भातील अहवाल ‘डीसीजीआय’कडे सादर करण्यात आला. परंतु, हमीपत्र न घेण्याबाबत कुठल्याही सूचना कोव्हॅक्सिन केंद्रांना प्राप्त झाल्या नव्हत्या. लाभार्थींकडून हमीपत्र लिहून घेताना त्यांच्या नाना प्रश्नाला केंद्रातील कर्मचाऱ्यांना सामोरे जावे लागत होते. वादही निर्माण व्हायचा. अखेर या सर्वांवर आता पडदा पडला. ‘डीसीजीआय’ने कोव्हॅक्सिन लस घेणाऱ्यांकडून हमीपत्र घेऊ नये, अशा सूचना दिल्या आहेत. यामुळे आता कोव्हॅक्सिन लसीकरणाला वेग येण्याची शक्यता आहे.

-हमीपत्र घेणे बंद केले

कोव्हॅक्सिन लस घेताना लाभार्थ्यांकडून हमीपत्र लिहून घेतले जात होते. परंतु, लसीची क्लिनिकल ट्रायल पूर्ण झाली असल्याने व लसीच्या कार्यक्षमतेचा अहवाल सादर करण्यात आल्याने हमीपत्र घेणे बंद केले आहे. मात्र, यासंदर्भात कार्यालयीन आदेश अद्याप आले नाहीत.

-डॉ. उदय नार्लावार, लसीकरण केंद्र प्रमुख, मेडिकल