नारायणपूरवासीयांना मिळाले मॅटनर्सरीचे धडे

कृषी तंत्रज्ञान व्यवस्थापण यंत्रणा (आत्मा) व तालुका कृषी अधिकारी कार्यालय सिरोंचाच्या संयुक्त विद्यमाने तालुक्यातील नारायणपूर येथे यांत्रिकीकरणाद्वारे भात लागवड करण्यासाठी मॅट नर्सरी तयार करण्याचे

रमेश शिवराला - बामणी
कृषी तंत्रज्ञान व्यवस्थापण यंत्रणा (आत्मा) व तालुका कृषी अधिकारी कार्यालय सिरोंचाच्या संयुक्त विद्यमाने तालुक्यातील नारायणपूर येथे यांत्रिकीकरणाद्वारे भात लागवड करण्यासाठी मॅट नर्सरी तयार करण्याचे प्रशिक्षण आयोजित करण्यात आले होते. यावेळी उपस्थित शेकडो शेतकऱ्यांनी मॅटनर्सरीचे तज्ज्ञांकडून धडे घेतले.
यावेळी तालुका तंत्रज्ञान व्यवस्थापक ओ. वाय. लांजेवार यांनी यांत्रिकीकरणाद्वारे भात लागवड करण्यासाठी मॅट नर्सरी कशी तयार करावी याची प्रात्याक्षिकासह उपस्थित शेतकऱ्यांना सविस्तर माहिती दिली. यावेळी ते म्हणाले, एक एकर क्षेत्रासाठी १.२ मिटर उंचीचे व १० मीटर लांबीचे दोन बेड तयार करावे. त्यासाठी प्रथम रोपवाटीकेतील जमिन समपातळीत आणावी. दोन बेडमध्ये पाणी निघून जाण्यासाठी अंतर असावे, रोपवाटीकेसाठी वापरावयाच्या मातीत कंपोस्ट खत, गांडूळखत मिसळवावे माती व शेणाच्या मिश्रणामध्ये कोणत्याही परिस्थिती लहान-मोठे दगड नसावेत. यंत्रामध्ये दगड अडकल्यास रोवणी कामाचा खोळंबा होऊ शकतो. समपातळीत तयार केलेल्या बेडवर पॉलिथीन, कागद अंथरून त्यांवर लोखंडी फ्रेमच्या सहाय्याने खत मिश्रीत मातीचा चिखल पसरवावा, यासाठी २१ सेमी बाय ५५ सेमी बाय २ सेमी आकाराची फ्रेम वापरावी. या पॉलिथीन कागदावर मातीचे चौकोणी आकाराचे केक तयार होतील. एकरी १५ ते २० किलो बियाणे वापरावे, तयार केलेल्या मातीच्या केकवर मोड आलेले बियाणे अलगदपणे पसरवावे. पसरविलेल्या बियाण्यांवर तणीस पसरवावी, असे लांजेवार यांनी उपस्थित शेतकऱ्यांना सांगितले. सुरूवातीस या बियाण्याला दिवसातून दोन ते तीन वेळा झारीच्या सहाय्याने पाणी द्यावे. चार ते पाच दिवसानंतर बियाणे उगविलेले दिसतात. त्यानंतर झाकलेली तणीस काढून टाकावी. १२ ते १५ सेमी उंचीचे रोपे मशीनच्या सहाय्याने लागवडीसाठी तयार होतात. त्यानंतर यंत्राच्या सहाय्याने रोवणी करावी, असे लांजेवार यांनी सांगितले.
कृषी सहाय्यक गणेश पिळवतकर यांनी भात रोवणी यंत्राची वैशिष्ट्ये व काळजी याबाबत सविस्तर माहिती दिली. या प्रशिक्षणास कृषी सहाय्यक रसाळे, पेंटीपाकाचे लोंढे, बामणीचे कृषी सहाय्यक वालदे यांनी सहकार्य केले. यावेळी नारायणपूर परिसरातील बहुसंख्य शेतकरी उपस्थित होते.