देसाईगंज गुटखा विक्रीचे केंद्र

शहरात अवैध गुटख्याचा व्यवसाय चांगला फोफावला आहे. व्यवसायातील लाभ पाहता नवीन व्यावसायिकांनी या व्यवसायात पाय ठेवला आहे.

महेंद्र चचाणे देसाईगंज
शहरात अवैध गुटख्याचा व्यवसाय चांगला फोफावला आहे. व्यवसायातील लाभ पाहता नवीन व्यावसायिकांनी या व्यवसायात पाय ठेवला आहे. पोलीस प्रशासनासोबत इतर शासकीय कार्यालयांना ‘बांधण्याकरिता’ शहरातील सर्व गुटखा व्यवसायी एकवटले आहे. साम, दाम, दंड, भेदाचा वापर करून व्यवसायात लाखोंचा मलिदा लादण्यासाठी विविध मार्गाचा अवलंबिला आहे.
गुटखा किंवा सुगंधीत तंबाखुच्या सेवनामुळे आरोग्याच्या अनेक समस्या निर्माण झाल्या आहेत. आरोग्याच्या समस्येने उग्ररूप घेऊ नये म्हणून राज्य शासनाने २ आॅक्टोबर २०१३ पासून संपूर्ण राज्यात गुटखा व सुगंधीत तंबाखू विक्रीवर बंदी आणली आहे. बंदी आणल्या बरोबर व्यापाऱ्यांनी लगतच्या राज्यातून गुटख्याची साठवणूक करून त्यातून अधिकचा नफा मिळविणे सुरू केले आहे.
सद्य:स्थितीत लगतच्या संपूर्ण जिल्ह्यात शहरातून गुटख्याचा वापर होत आहे. या व्यापाराबद्दल पोलिसांना पूर्ण जाणीव आहे. मात्र पोलिसांनी कोणत्याही मोठ्या व्यापाऱ्यांवर कारवाईचा बडगा उगारलेला नाही. सप्टेंबर महिन्यात शहरात २ लाखांचा गुटखा पोलिसांनी जप्त केला होता. मात्र त्यावेळी जिल्हा पोलीस व अन्न आणि औषध प्रशासन विभाग यांच्यातील सामंजस्याच्या अभावामुळे गुटखा तस्करावर कठोर कारवाई केल्या गेलेली नाही. त्यामुळे शहरातील गुटखा व्यापारी ‘पुलिस मेरे जेब मे’ म्हणत या व्यापारात पाय पसरवित चालले आहेत.
मात्र पोलीस या तस्कराकडे कानाडोळा करीत मौन बाळगुण आहे. गुटखा तस्करीबाबत ‘लोकमत’ने १४ डिसेंबरला वृत्त प्रकाशित केले होते. त्यानंतर पोलिसांनी गुटखा व्यावसायिकांवर पाश आवळला होता. मात्र नंतर परिस्थिती जैसे थे झाली. ‘लोकमत’ला मिळालेल्या गुप्त माहितीनुसार शहरात प्रत्येक दिवशी १८ लाखाचा गुटखा उतरतो व छुप्या पध्दतीने हा सारा व्यवसाय चालविला जातो.
आपसातील मतभेद विसरून व्यवसायातील अडसर दूर करण्याकरीता शहरातील सर्व गुटखा व्यावसायीक एकवटले असून त्यांनी हा अवैध धंदा वाढविण्याचा निर्धार केला आहे.
छत्तीसगडमधून मालाची आयात
वडसा (देसाईगंज) गाव रेल्वे मार्गावर असल्याने गोंदिया जिल्ह्यातूनही मोठ्या प्रमाणावर माल येथे येतो. सध्या शहरात येत असलेला संपूर्ण सुंगधीत तंबाखू माल लगतच्या छत्तीसगडमधून येत आहे. राज्याची सीमा अतिशय संवेदनशील आहे. त्याचा फायदा गुटखा व्यावसायातील माल शहरात उतरविण्याकरिता होत आहे.
गुटखा विक्री : कॅन्फेन्शनरीच्या व्यवसायाचा आधार
गुटख्याकरिता लागणारी सुपारी, पन्नी तसेच इतर पान साहित्याचा व्यवसाय करण्याकरिता दुकानात सुगंधीत तंबाखू ठेवणे आवश्यक आहे. तेव्हाच व्यावसायिकाचा इतर माल विकला जातो. त्यामुळे अवैध व्यावसायिकांनी कन्फेन्शनरीच्या व्यवसायातून सुगंधीत तंबाखूचा व्यवसाय चालविला आहे.