बाळंत महिलांना बुडीत मजुरी

नांदेड : रोजंदरीने जाणाऱ्या महिलांना बाळंतपणात काम करण्याची गरज पडू नये, म्हणून मानव विकास कार्यक्रमाअंतर्गत दोन महिन्यांची बुडीत मजुरी दिली जाते़

श्रीनिवास भोसले ।
लोकमत न्यूज नेटवर्क
नांदेड : रोजंदरीने जाणाऱ्या महिलांना बाळंतपणात काम करण्याची गरज पडू नये, म्हणून मानव विकास कार्यक्रमाअंतर्गत दोन महिन्यांची बुडीत मजुरी दिली जाते़ या योजनेतून मागील वर्षात जिल्ह्यातील एकूण ६ हजार ६१० बाळंत महिलांना प्रत्येकी ४ हजार रूपये याप्रमाणे २ कोटी १६ लाख २६ हजार रूपये बुडीत मजुरीपोटी देण्यात आले आहेत़ या रकमेतून दैनंदिन खर्च भागत असल्याने गरोदर महिलेला मजुरी करण्याची गरज भासत नाही़
मानव विकास निर्देशांकानुसार निवड झालेल्या तालुक्यात मानव विकास कार्यक्रमांअतर्गत वेगवेगळे उपक्रम राबविण्यात येतात़ यामध्ये गरजू आणि वंचितांना अधिकाधिक लाभ मिळेल, अशाप्रकारचे नियोजन केले जाते़ ग्रामीण व शहरी भागातील हातावर पोट असणाऱ्या अनेक महिलांना परिस्थितीमुळे गरोदर असताना आणि बाळंत झाल्यानंतरही मजुरीवर जावे लागते़ घरातील खर्च आणि कमावत्या व्यक्तीची संख्या कमी असल्याने बऱ्याच महिला गरोदर आणि बाळंत काळात कामावर जातात़ त्यामुळे त्यांच्या आरोग्याचे अनेक प्रश्न निर्माण होतात़ तर नवव्या महिन्यात मेहनतीचे आणि जोखमीची कामे केल्यामुळे बहुतांश महिलांचा गर्भपातदेखील झाल्याची उदाहरणे आहेत़ त्यांना अशा परिस्थितीला सामोरे जाण्यापासून रोखता यावे म्हणून सदर योजनेच्या माध्यमातून बुडीत मजुरी दिली जाते़
अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती आणि दारिद्र्य रेषेखालील बाळंत महिलांना या योजनेचा लाभ मिळतो़ पात्र लाभार्थ्यांची यादी प्राथमिक आरोग्य केंद्राच्या माध्यमातून मागविण्यात येते़ त्यांना नवव्या महिन्यात दोन हजार रूपये आणि बाळंत झाल्यानंतर दोन हजार रूपये असे एकूण चार हजार रूपये दिले जातात़
ही रक्कम थेट लाभार्थ्यांचा खात्यावर जमा केल्याने त्याचा प्रत्यक्ष लाभ मिळतो़ यातून त्या महिलेचे औषधोपचार व कुटुंबाच्या उदरनिर्वाहासाठी हातभार लागतो़
मानव विकास योजनेत असलेल्या लोहा तालुक्यात ५ प्राथमिक आरोग्य केंद्र, देगलूर-३, बिलोली-५, धर्माबाद - १, उमरी-१, मुदखेड-२, भोकर-३, हिमायतनगर-२ आणि किनवट तालुक्यात ९ असे एकूण ३१ आरोग्य केंद्र समाविष्ट आहेत़ तर लोहा, बिलोली, धर्माबाद, उमरी, मुदखेड, भोकर, किनवट अशा सात केंद्राअंतर्गत सदर योजनेच्या लाभार्थ्यांची निवड केली जाते़ प्रत्येक आरोग्य केंद्रामध्ये महिन्याला २० लाभार्थी अपेक्षित आहेत़ यानुसार जिल्ह्यात ९ हजार ४७८ लाभार्थी मिळणे अपेक्षित होते़ परंतु, मागील वर्षात केवळ ६ हजार ६१० महिलांनीच या योजनेचा लाभ घेतला आहे़