शहरं
Join us  
Trending Stories
1
पुण्यात भलामोठा आयकर रिटर्न घोटाळा; आयटी, मल्टीनॅशनल कंपन्यांचे कर्मचारी अडकले... 
2
मुंबई महापालिका निवडणुकीसाठी शिंदेसेनेची 'जम्बो टीम'; २१ नेत्यांची मुख्य कार्यकारी समिती जाहीर
3
ठाकरेंचा आवाज छत्रपती शिवाजी महाराज पार्कवर घुमणार; दसरा मेळाव्याला महापालिकेची परवानगी
4
आयटी सेक्टरमध्ये तेजी! गुंतवणूकदारांनी कमावले २.६४ लाख कोटी रुपये; 'हे' स्टॉक्स ठरले टॉप गेनर
5
वॉशिंग्टन सुरक्षित केले म्हणून डोनाल्ड ट्रम्प हॉटेलमध्ये जेवायला गेले...; लोकांनी जे केले...
6
अमरावतीची 'हवा'च न्यारी! देशात डंका, राष्ट्रीय स्तरावर पटकावला पहिला क्रमांक
7
उपराष्ट्रपती निवडणुकीत 'क्रॉस व्होटिंग'च्या संशयाची सुई; कोणत्या खासदारांनी ऐनवेळी पलटी मारली?
8
भरणी श्राद्ध २०२५: गुरुवारी भरणी श्राद्ध, एकदा करावे की दरवर्षी? अधिकार कोणाला आणि नियम काय?
9
भारतीय अर्थव्यवस्था सुसाट! टॅरिफचा धाक दाखवणाऱ्या अमेरिकेला 'फिच' रिपोर्टने धक्का! इतका वाढणार जीडीपी
10
भयंकर! नेपाळनंतर फ्रान्समध्ये सरकारविरुद्ध मोठं आंदोलन; रस्त्यावर जाळपोळ अन् तोडफोड
11
जिच्यासाठी माजी उपसरपंच गोविंद बर्गे यांनी आयुष्य संपवलं, ती पूजा गायकवाड कोण?
12
मस्तच! नवरात्रीत कन्या पूजनानंतर द्या 'हे' यूजफुल गिफ्ट्स; आनंदाने उजळतील चिमुकलींचे चेहरे
13
फुलांचा गजरा माळून गेली आणि फसली, ऑस्ट्रेलियात भारतीय अभिनेत्रीवर कारवाई, नेमकं कारण काय?  
14
जीएसटीनंतर Activa आणि Jupiter किती झाली किंमत? पहा सर्व कंपन्यांच्या स्कूटर्स... 
15
कतारनंतर आता तुर्कीवर हल्ला करणार इस्रायल? हमासशी आहे थेट कनेक्शन!
16
समृद्धी महामार्गावर खरंच खिळे ठोकण्यात आले? MSRDC ने अखेर दिलं स्पष्टीकरण
17
राज ठाकरे-उद्धव ठाकरे बैठक संपली, अडीच तास 'शिवतीर्थ'वर खलबतं; शिवसेना-मनसे युतीचा मुहूर्त ठरला?
18
३० हजार ते ३० लाखांपर्यंत फायदा; जीएसटी कपातीचा कार खरेदीदारांना मोठा लाभ, कोणती गाडी किती स्वस्त?
19
PNB ग्राहकांच्या खिशावरील ताण वाढणार! लॉकर ते ट्रान्झॅक्शनपर्यंतचं शुल्क वाढणार, कधीपासून वाढणार चार्जेस?
20
VIRAL : एकाने उचलली चप्पल तर, दुसराही कमी नाही! दिल्ली मेट्रोमध्ये तुफान हाणामारी

अजिंठा, वेरुळ लेणींना भरडधान्य, साळीचा साज

By ऑनलाइन लोकमत | Updated: November 20, 2023 07:23 IST

तेव्हा वापरलेल्या वनस्पती झाल्या लुप्त

लोकमत न्यूज नेटवर्क  छत्रपती संभाजीनगर : जगप्रसिद्ध अजिंठा, वेरुळ लेणीत पेंटिंग, प्लास्टरसाठी येथीलच भरडधान्य, चंदन बटवा, साळी अशा विविध वनस्पतींचा वापर करण्यात आला. मात्र, काळाच्या ओघात जगप्रसिद्ध लेणी साकारण्यासाठी वापरलेल्या वनस्पती येथून लुप्त झाल्या. पर्यावरणात बदल झाला. वारसास्थळे जपण्यासाठी पूर्वीप्रमाणेच काम करावे लागेल, असे भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षणाचे सेवानिवृत्त अधीक्षक पुरातत्वविद रसायनतज्ज्ञ डाॅ. मॅनेजर सिंह यांनी सांगितले.

भारतीय पुरातत्त्व सर्वेक्षणातर्फे रविवारी बीबी का मकबरा परिसरात आयोजित कार्यक्रमात जागतिक वारसा सप्ताहाचे उद्घाटन झाले. यावेळी प्रमुख पाहुणे म्हणून डाॅ. सिंह बोलत होते. अध्यक्षस्थानी डाॅ. बाबासाहेब आंबेडकर मराठवाडा विद्यापीठातील सेवानिवृत्त प्राध्यापक डाॅ. वि. ल. धारूरकर होते

प्लास्टरमध्ये करण्यात आला भांगचा वापर   डाॅ. मॅनेजर सिंह म्हणाले, जगात पहिल्यांदा वेरुळच्या लेणीत प्लास्टरमध्ये भांगचा वापर झाला. यामुळे किड्यांपासून स्थळाचे संरक्षण होण्यास मदत झाली. चंदन बटवा, साळी (तांदूळ), कोदो (भरड धान्य) यांचाही लेणीत वापर झालेला आहे. म्हणजे या वनस्पती पूर्वी येथे होत्या.

२५ छायाचित्रांतून देशाची सफरnजागतिक वारसा सप्ताहानिमित्त बीबी का मकबरा येथे छायाचित्र प्रदर्शन भरविण्यात आले आहे. nयात देशभरातील २५ स्थळांची छायाचित्रे मांडण्यात आली आहेत. २५ नोव्हेंबरपर्यंत हे प्रदर्शन सर्वांसाठी खुले आहे.

टॅग्स :Ajantha - Elloraअजंठा वेरूळAurangabadऔरंगाबादAurangabad caveऔरंगाबाद लेणी