महापालिका डायरी: 'आमदनी अठन्नी खर्चा रुपय्या'ने टीएमटीची दुर्दशा

ठाणेकरांची जीवनवाहिनी म्हणून ओळख असलेल्या ठाणे परिवहन सेवेचा (टीएमटी) गाडा गाळातच रुतलेला आहे. टीएमटीला उत्पन्न आणि खर्चाचा ताळमेळ बसवता आलेला नाही. परिवहनचे महिन्याचे उत्पन्न आठ कोटींच्या आसपास असून खर्च १६ कोटींच्या वर आहे. परिवहनचा गाडा हा महापालिकेकडून मिळणाऱ्या अनुदानाच्या कुबड्यांवरच सुरू आहे. ठाण्यातील लोकसंख्येच्या तुलनेत ६०० बसगाड्यांची आवश्यकता असताना आजमितीला परिवहनच्या ३८५ च्या आसपास बस रस्त्यावर धावत आहेत.

टीएमटी सेवा १९८९ मध्ये सुरू झाली. एक लाख लोकसंख्येमागे ३० बस असे गणित आहे. मात्र आज शहराची लोकसंख्या २५ लाखांच्या घरात असताना परिवहनच्या ताफ्यातील बसची संख्या त्या प्रमाणात वाढू शकलेली नाही. परिवहनच्या ताफ्यातील ४५४ बसपैकी ३८० ते ३८५ बस रस्त्यांवर धावत असतात. त्यात १२३ इलेक्ट्रिक बस तर ३५ सीएनजी बस आहेत. यातील २४० बस जीसीसी तत्त्वावर खासगी ठेकेदाराकडून चालवल्या जात आहेत. नव्याने दाखल झालेल्या १२३ इलेक्ट्रिक बसदेखील खासगी ठेकेदारामार्फत चालविल्या जात आहेत. परिवहनच्या ताफ्यात स्वतःच्या जमतेम ८४ च्या आसपास बस आहेत. यातील २५ ते ३० बस आजही दुरुस्तीसाठी आगारात धूळ खात पडून आहेत. तिकडे परिवहनच्या ताफ्यात असलेल्या ३० व्होल्वो बसपैकी जेमतेम ८ ते १० बस रस्त्यांवर धावत असल्याचे विदारक चित्र आहे. परिवहनच्या स्वतःच्या बस रस्त्यावर धावत नसल्याने परिवहनचे पगारी चालक, वाहक आगारात तासन्तास बसून असतात. काही कर्मचाऱ्यांना टीसी बनवले, तर काहींना वागळे आगारात काम देण्यात आले.

२६० बस नव्याने दाखल होणार 

परिवहनच्या ताफ्यात पीएमई योजनेंतर्गत १०० आणि १५ व्या वित्त आयोगातून १६० बस उपलब्ध होणार आहेत. येत्या वर्षभरात १०० बस उपलब्ध होतील. १० डबलडेकर बस सेवेत दाखल करण्यासाठी परिवहनचे प्रयत्न सुरू आहेत.

महापालिकेवर भिस्त 

परिवहनच्या बसमधून रोजच्या रोज अडीच ते पावणेदोन लाख प्रवासी प्रवास करतात. परिवहनला रोजच्या रोज २६ ते २७ लाखांच्या आसपास उत्पन्न मिळते. महिन्याकाठी परिवहनच्या तिजोरीत आठ कोटी जमा होतात. कर्मचाऱ्यांचा पगार, सीएनजी आणि इतर खर्च हा १५ ते १६ कोटींच्या घरात आहे. त्यामुळे परिवहन दरवर्षी ठाणे महापालिकेकडे जास्तीत जास्त अनुदानाची मागणी करते. महापालिकेच्या अनुदानामुळे परिवहन कर्मचाऱ्यांचे पगार व परिचालन खर्च केला जातो. महापालिका आर्थिक संकटात असल्याने अनुदान कमी प्राप्त झाले तर गणिते जुळवताना परिवहनला तारेवरची कसरत करावी लागते.

कर्मचाऱ्यांची ३५० कोटींची देणी 

ठाणे परिवहन सेवेत कार्यरत असलेल्या आणि सेवानिवृत्त झालेल्या कर्मचाऱ्यांची ३५० कोटींची देणी परिवहनला द्यायची आहेत. यात सहाव्या, सातव्या वेतन आयोगांसह पीएफ व इतर देण्यांचा समावेश आहे. ही देणी २०११-१२ पासून थकीत आहेत.