बिबट्याचा जीव वाचविण्यासाठी स्पेशल रेस्क्यू ऑपरेशन

मलकापूर : महामार्गावर पंधरा मिनिटे थरार करून उसाच्या शेतात धूम ठोकलेल्या जखमी बिबट्याचा जीव वाचविण्यासाठी स्पेशल रेस्क्यू ऑपरेशन राबवण्यात आले. वन्यजीव सुरक्षाअंतर्गत ८ किलोमीटर फॉरेस्ट ट्रॅपचा अवलंब करण्यात आला, तर बुधवारी सकाळपासूनच १० तासांत पंधरा हेक्टर ऊसक्षेत्रात शोधमोहीम राबवली. या शोधमोहिमेत कऱ्हाड वन विभागाच्या ९ कर्मचाऱ्यांसह कोल्हापूर येथील विशेष पथकाने ओढे-नाल्यांसह उसाचे क्षेत्र पिंजून काढले, पण एका रात्रीत बारा गावच्या सीमा पार करणारा बिबट्या काही सापडला नाही.

सिमेंटच्या जंगलात वाढ झाल्यामुळे नैसर्गिक जगलाचा ऱ्हास होत आहे. परिणामी वन्यप्राण्यांचा नागरी वस्तीतील वावर दिवसेंदिवस वाढल्याचे चित्र दिसत आहे. रस्त्यांचे जाळे व वाहनांची वाढती संख्या भक्ष्याच्या शोधात बाहेर पडणाऱ्या वन्यप्राण्यांच्या जिवावर बेतत आहे. गेल्या दहा दिवसांत वाहनांच्या धडकेत बिबट्याचा मृत्यू होण्याच्या चार घटना घडल्या आहेत, तर उसाच्या शेतात मृतावस्थेत बिबट्या सापडल्याच्या घटनाही घडल्या आहेत. तशीच घटना काल नांदलापूर गावच्या हद्दीत पाचवड फाट्यानजीक हॉटेल समृद्धीसमोर मंगळवारी रात्री अकरा वाजण्याच्या सुमारास घडली. अज्ञात वाहनाची धडक बसल्याने अचानक बिबट्याने महामार्गावरच ठिय्या मारला. यामुळे वाहनधारकांसह सर्वांचीच त्रेधा उडाली. या घटनेची माहिती मिळताच वनाधिकाऱ्यांसह कर्मचारी व प्राणीमित्रांनी घटनास्थळी धाव घेतली. मात्र त्यापूर्वीच पंधरा मिनिटातच गर्दी बघून जखमी बिबट्याने जीव वाचविण्यासाठी कृष्णा नदीकडील उसाच्या शेतात धूम ठोकली होती. रात्रीच्यावेळी अधिकाऱ्यांसह प्राणीमित्र व नागरिकांनी रात्री साडेबारा वाजेपर्यंत महामार्गालगत व उसाच्या बाजूने शोध घेतला असता बिबट्या आढळला नाही. साडेबारा वाजता शोधमोहीम थांबवली. बुधवारी सकाळी पुन्हा साडेसात वाजता शोधमोहीम सुरू केली. जखमी बिबट्याचा जीव वाचविण्यासाठी स्पेशल रेस्क्यू ऑपरेशन राबविण्यात आले. या शोधमोहिमेसाठी वन्यजीव सुरक्षाअंतर्गत ८ किलोमीटर फॉरेस्ट ट्रॅपचा अवलंब करण्यात आला. तर बुधवारी नांदलापूर व कापीलच्या सकाळपासूनच १० तासांत निनाई ओढ्याच्या दुतर्फा पंधरा हेक्टर ऊसक्षेत्रात शोधमोहीम राबविली. या शोधमोहिमेत वनक्षेत्रपाल अर्जुन गंभरे, वनपाल ए. पी. सव्वाखंडे, वनरक्षक रमेश जाधवर, वनरक्षक प्रशांत मोहिते, उत्तम पांढरे, मंगेश वंजारे, सचिन खंडागळे, कोल्हापूर येथील रेस्क्यू टीमचे डाॅ. संतोष वाळवेकर, अमित कुंभार, अनिल ढोले अशा अकरा कर्मचाऱ्यांनी ओढे-नाल्यांसह झाडा-झुडपातून व उसाचे क्षेत्र पिंजून काढले. मात्र सायंकाळपर्यंत शोध लागला नाही.

चौकट

ट्रॅप कॅमेऱ्यांचा वॉच

बुधवारी संध्याकाळी अंधार पडेपर्यंत जखमी बिबट्याचा शोध लागला नव्हता. वाहनांच्या धडकेत बिबट्याला नेमकी किती इजा झाली, हे काहीही समजले नाही. लवकरात लवकर उपचार होणे गरजेचे आहे. उसाचे क्षेत्र मोठे असल्यामुळे शोधमोहिमेत अडचणी येत आहेत. रात्रीच्यावेळी या परिसरात कोल्हापूर विभागीय वनपरिक्षेत्राच्या रेस्क्यू टीमचे डॉ. संतोष वाळवेकर यांच्या मार्गदर्शनाखाली ट्रॅप कॅमेऱ्याचा वॉच ठेवला जाणार आहे, अशी माहिती वनाधिकाऱ्यांनी दिली.

चौकट

रिव्हॅलो ॲपद्वारे फॉरेस्ट ट्रॅप

जखमी बिबट्या ज्या उसाच्या क्षेत्रात गेला, त्याचा शोध घेण्यासाठी स्पेशल पध्दतीचा अवलंब केला जात आहे. रिव्हॅलो ॲपद्वारे फॉरेस्ट ट्रॅप पद्धतीने शोध घेतला जात आहे. या पध्दतीत नेमका कसा व किती किलोमीटर आणि कोणत्या क्षेत्रात शोध घेतला, याची बिनचूक नोंद होणार आहे. केवळ जखमी बिबट्यावर त्वरित उपचार व्हावे व जीव वाचावा, या एकमेव हेतूनेच नवनवीन तंत्रज्ञानाचा वापर या शोधकार्यात केला जात आहे.