नवी दिल्ली: आनुवंशिक रक्तस्त्राव विकार जसे की 'हिमोफिलिया ए' आणि 'वॉन विलेब्रँड' यांचे वेळेत निदान होणे ही एक मोठी सार्वजनिक आरोग्य समस्या आहे. या पार्श्वभूमीवर, भारतीय वैद्यकीय संशोधन परिषद अंतर्गत येणाऱ्या राष्ट्रीय इम्युनोहेमॅटोलॉजी संस्था (एनआयआयएच) ने एक स्वदेशी आणि परवडणारी नवीन 'पॉइंट ऑफ केअर चाचणी' किट विकसित केले आहे.
भारतात सुमारे १.५ लाख लोकांना हिमोफिलिया आहे, पण केवळ २७,००० जणांचेच अधिकृत निदान झाले आहे. अपुऱ्या चाचणी सुविधेमुळे हिमोफिलिया ए आणि व्हॉन विलेब्रँड रोग सारखे विकार भारतातील सार्वजनिक आरोग्यासाठी महत्त्वाचे आव्हान आहेत.
५८२ रुपयांत चाचणी
एनआयएचचे शास्त्रज्ञ डॉ. बिपिन कुलकर्णी म्हणाले की, नवीन 'पॉइंट-ऑफ-केअर टेस्ट'ची किंमत केवळ ५८२ रुपये इतकी किफायतशीर असून, विद्यमान प्रयोगशाळा आधारित चाचणीच्या सुमारे २,०८६ रुपये खर्चाच्या तुलनेत ती खूपच स्वस्त आहे.
या चाचणी किटचा शोध माजी शास्त्रज्ञ डॉ. श्रीमती शेट्टी आणि एनआयएचच्या माजी आयसीएमआर पोस्टडॉक्टरल फेलो डॉ. प्रियंका कासटकर यांनी लावला आहे.होणार ४२ कोटींची बचत
डॉ. कुलकर्णी यांनी सांगितले की, सध्या या किटचा वापर विविध राज्यांमध्ये सुरू असून, यामुळे ग्रामीण भागातील रुग्णांनाही वेळेवर निदान व उपचार मिळणे शक्य झाले आहे. तसेच ८३,००० हून अधिक रुग्णांचे निदान होऊ शकते. आरोग्य यंत्रणेला सुमारे ४२ कोटी रुपयांची बचत होऊ शकते. यामुळे देशाचा आरोग्यसेवेचा खर्चही लक्षणीयरीत्या कमी होईल, असे एनआयआयएचच्या शास्त्रज्ञ डॉ. रुचा पाटील यांनी सांगितले.