कैद्यांनी पिकविलेल्या भाजीपाल्यातूनच रोज २०० जणांना जेवण

नंदुरबार : जिल्हा मध्यवर्ती कारागृहात २०० कैदी असून, या ठिकाणी विविध उपक्रम राबवून कैद्यांमधील सकारात्मक मनोबल वाढविण्याचा प्रयत्न केला जातो. या ठिकाणी गेल्या काही दिवसांपासून परसबाग फुलविण्यात आली असून, त्यातून विविध फळभाज्या व पालेभाज्यांचे उत्पादन घेतले जात आहे.

नंदुरबारात जिल्हा मध्यवर्ती कारागृह साक्री रस्त्यावर आहे. या ठिकाणी अंडर ट्रायलचे २०० कैदी आहेत. या कैद्याचे मनोबल वाढविण्यासाठी विविध उपक्रम घेतले जात आहे. कैद्यांच्या इच्छेनुसार त्यांच्याकडून परसबागेत काम करवून घेतले जात असते. हौस असलेले कैदी या ठिकाणी श्रमदान करतात. त्यातील काही शेतीविषयी जाणकार असल्याने त्यांच्या माध्यमातून विविध फळभाज्या व पालेभाज्यांचे उत्पादन घेतले जात आहे. त्यांचा उपयोग स्थानिक ठिकाणीच केला जात असल्याचे चित्र आहे.

n कारागृहाचा परिसर मोठा आहे. त्यामुळे या ठिकाणी शेती करण्यास वाव आहे. ही बाब लक्षात घेता परसबागेत पालक, मुळा, मेथी, आंबटचुका, डेमसे, भेंडी, वांगी, आदी लागवड करण्यात आली आहे.

n कामाची आवड असलेले कैदी दररोज श्रमदान करून या भाजीपाला पिकाची निगा राखतात. त्यांनाच हा सकस आहार कामी येत असतो.

n दररोज सकाळी योगा केला जातो. आवड असलेले बहुतेक सर्वच जण यात सहभागी होतात. याशिवाय सामूहिक प्रार्थना देखील केली जाते.

n स्वच्छता व आरोग्याची काळजी घेण्यासाठी या ठिकाणी विशेष दक्षता घेतली जाते. त्यासाठी कारागृह कर्मचाऱ्यांसह स्वत: कैदीदेखील प्रयत्नशील राहत आहेत.

जिल्हा कारागृहात अंडर ट्रायलचे कैदी आहेत. त्यांचे विविध माध्यमातून समुपदेशन केले जाते. त्यासाठी अशा कैद्यांचाही स्वयंस्फूर्तीने सहभाग असतो. ज्यांना शेतीकामाची आवड आहे, ते स्वत: श्रमदान करून विविध भाजीपाला पिकवत आहे. तोच भाजीपाला त्यांच्या दैनंदिन आहारासाठी कामी येत आहे. सेंद्रिय पद्धतीने हा भाजीपाला पिकविला जात आहे.

-राजेंद्र देशमुख,

जिल्हा कारागृह अधिकारी, नंदुरबार.