कुठून आले मुगलकालीन शिक्के

राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठाच्या प्राचीन इतिहास, संस्कृती आणि पुरातत्त्व विभागाच्या संग्रहालयात

नोंदणीच नाही : प्राचीन इतिहास, संस्कृती व पुरातत्त्व विभागाच्या बॉक्समध्ये शिक्के
नागपूर : राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठाच्या प्राचीन इतिहास, संस्कृती आणि पुरातत्त्व विभागाच्या संग्रहालयात एका बॉक्समध्ये मुगलकालीन १५ ते १६ बहुमूल्य शिक्के प्राप्त झाले आहे. हे शिक्के कुठून आले, कुणी विभागात आणून ठेवले, याची माहिती आतापर्यंत कुणालाच मिळालेली नाही. मुळात विभागाकडे या शिक्क्यांची नोंदणीच नाही. याशिवाय विभागाकडे या शिक्क्यांचा कुठलाच जुना दस्तावेजही उपलब्ध नाही.
यामुळे बहुमूल्य ऐतिहासिक संचित असलेल्या वस्तूंच्या संरक्षणाबाबत विद्यापीठ किती बेजबाबदार आहे, हे देखील उघड झाले आहे. विद्यापीठाचा पुरातत्त्व विभाग आता हे शिक्के आले कुठून याचा शोध घेण्यात लागले आहे. यासंदर्भात कुलगुरू डॉ. सिद्धार्थविनायक काणे म्हणाले, हे शिक्के विभागाच्या संग्रहालयात सापडले. हा बॉक्स अनेक वर्षापासून उघडून पाहण्यात आला नव्हता. तो बॉक्स सुरक्षित स्थानी ठेवण्यात आला आहे. काही दिवसांपूर्वी विभागाच्या एका कर्मचाऱ्याला या बॉक्समध्ये एक पॉकेट मिळाले. यात शिक्के असल्याचे कळल्यावर त्याची सूचना विभाग प्रमुखांना देण्यात आली. विभागात याशिवायही अनेक बहुमूल्य सांस्कृतिक, ऐतिहासिक संचित असलेल्या वस्तू आहेत. सध्या या वस्तू विभागाजवळ नाहीत. काही वर्षांपूर्वी विभागाची स्वत:ची स्वतंत्र इमारत नव्हती. त्यामुळे विभागाला एका इमारतीतून दुसऱ्या इमारतीत स्थानांतरित करण्यात येत होते. विभागाकडे ऐतिहासिक पांडुलिपी, मूर्ती आदींचा समावेश आहे. आंतरराष्ट्रीय बाजारात याचे मूल्य कोट्यवधींचे आहे.
वस्तूंची किमान नोंदणी आणि दस्तावेज का नाही?
विभागाच्या लहान संग्रहालयात शिक्के सापडल्याने अनेक प्रश्न निर्माण होत आहेत. हे संग्रहालय छोट्या आकाराचे आहे. त्यामुळे कमी जागेच्या या संग्रहालयात शिक्के ठेवलेल्या बॉक्सकडे आतापर्यंत कुणाचीही नजर का गेली नाही. काही दिवसांपूर्वी एका प्रदर्शनाचे आयोजन करण्यात आले होते. त्यावेळी संग्रहालय सर्वांसाठी खुले करण्यात आले होते. त्यानंतर शिक्क्यांची माहिती मिळाल्यावर या प्रकरणाची चौकशी का करण्यात आली नाही. हे शिक्के आतापर्यंत कुणाच्याही माहितीशिवाय कुठे होते? याचीही चौकशी करण्यात आली नाही. आता अचानक शिक्के सापडल्यावर शिक्के कुठे होते? ते येथे कसे आले? कुणी आणले? याची माहिती का घेण्यात आली नाही. सूत्रांच्या माहितीप्रमाणे शिक्के फार पूर्वी गायब झाले असावे. वाकाटक काळातील शिक्के गायब झाल्याचे प्रकरण समोर आल्यावर त्यावर बराच वाद झाला. हा वाद पाहता कुणीतरी हे शिक्के विभागात आणून ठेवले. यासंदर्भात विद्यापीठ प्रशासन मात्र काहीही बोलायला तयार नाही.