सात निवडणुकीचा ‘रेकॉर्ड ब्रेक’

नागपूर रामटेक लोकसभा मतदारसंघातून सर्वाधिक मताने विजयी होण्याचा मान हा १९७१ च्या सार्वत्रिक निवडणुकीत विजयी झालेल्या अमृत सोनार यांना जात असला

मताधिक्क्याने विजयी : १९८४ ची नोंद मात्र कायमच!

गणेश खवसे - नागपूर रामटेक लोकसभा मतदारसंघातून सर्वाधिक मताने विजयी होण्याचा मान हा १९७१ च्या सार्वत्रिक निवडणुकीत विजयी झालेल्या अमृत सोनार यांना जात असला तरी १९८९ नंतर मात्र एवढ्या मोठ्या फरकाने विजयी होण्याचा मान एकाही उमेदवाराला मिळाला नाही. विशेष म्हणजे १९९१ ची निवडणूक वगळता त्यानंतरच्या निवडणुकीत लाखांवर मतांच्या फरकाने विजयी होण्याचा मान एकाही उमेदवाराला मिळाला नाही. तब्बल सात निवडणुकीचा निकाल ‘ब्रेक’ करीत शिवसेनेच्या कृपाल तुमाने यांनी १६ लोकसभेत इतिहास रचला. या मतदारसंघातून सर्वाधिक २ लाख ३१ हजार ७४२ मतांनी विजयी होण्याचा मान हा काँग्रेसच्या अमृतराव सोनार यांना जातो. त्यांनी हा रेकॉर्ड १९७१ मध्ये केला. त्यानंतर काँग्रेसच्याच जतिराम बर्वे यांनी देशातून दुसर्‍या क्रमांकाच्या मताधिक्क्याने विजयी होण्याचा मान मिळविला तरी रामटेक लोकसभा मतदारसंघातील सोनार यांचा विक्रम मोडू शकले नाही. त्यानंतर १ लाख ८५ हजार ९७२ मतांनी पी. व्ही. नरसिंहराव हे १९८४ मध्ये विजी झाले. १९८९ मध्ये मात्र हा फरक केवळ ३४ हजार ४७० वर आला. १९९१ च्या निवडणुकीत काँग्रेसच्या तेजसिंहराव भोसले यांनी भाजपच्या पांडुरंग हजारे यांना १ लाख ३७ हजार ९५४ मतांनी पराभव केला. या निवडणुकीनंतर मात्र ७० हजाराच्या आतच हा फरक राहिला. १९९६ मध्ये दत्ता मेघे हे २५ हजार ७२२, १९९८ मध्ये चित्रलेखा भोसले या ६७ हजार ३८, १९९९ मध्ये शिवसेनेचे सुबोध मोहिते हे ११ हजार ६८९, २००४ मध्ये सुबोध मोहिते हे १४ हजार १०२ तर २००९ मध्ये काँग्रेसचे मुकुल वासनिक हे १६ हजार ७०१ मतांच्या फरकाने विजयी झाले. या सर्व निकालांची परंपरा मोडत कृपाल तुमाने यांनी इतिहास रचला. त्यांनी या निवडणुकीत ५ लाख १९ हजार ८९२ मते घेत काँग्रेसच्या मुकुल वासनिक यांचा तब्बल १ लाख ७५ हजार ७९१ मतांनी पराभव केला. वासनिक यांना ३ लाख ४४ हजार १०१ मते पडली. शिवसेनेचा विक्रम मोडला रामटेक लोकसभा मतदारसंघातून आतापर्यंत दोन सार्वत्रिक तर एका पोटनिवडणुकीत शिवसेनेचा विजय झाला. १९९९ च्या निवडणुकीत पहिल्यांदा शिवसेना उमेदवार असलेल्या सुबोध मोहिते यांनी रामटेकच्या गडावर भगवा फडकविला. त्यानंतरच्या निवडणुकीत अर्थात २००४ च्या निवडणुकीतही शिवसेनेकडून त्यांनीच विजय संपादन केला. मात्र या दोन्ही निवडणुकीत अनुक्रमे ११ हजार ६८९, १४ हजार १०२ मतांनी ते विजयी झाले. याशिवाय २००७ च्या पोटनिवडणुकीत प्रकाश जाधव यांनी यापूर्वीचे शिवसेनेचे विक्रम मोडले. ते ३२ हजार ५७२ मतांनी विजयी झाले. मात्र या निवडणुकीत शिवसेनेचे कृपाल तुमाने यांनी सुवर्णवेध साधला. त्यांनी १ लाख ७५ हजार ७९१ मतांनी विजय मिळविला. हे मताधिक्क्य शिवसेनेचे ‘टॉप’वर आहे.