महाराष्ट्राचं वास्तव: १,२१७ माता अन् १६,००० बालमृत्यू; तरीही लस का नको?

आकडा मोठा असून नकार देणाऱ्यांची संख्या चिंता वाढविणारी आहे

सोमनाथ खताळ, लोकमत न्यूज नेटवर्क, बीड: बालकांमधील मृत्यू व आजारपणाचे प्रमाण कमी करण्यासाठी लसीकरण हे एक प्रभावी साधन आहे. हेच मृत्यू टाळण्यासाठी शासनाने ‘मिशन इंद्रधनुष्य’ या मोहिमेचा पहिला टप्पा ७ ते १२ ऑगस्टदरम्यान राबविला. यात राज्यातील २ लाख ७५ हजार बालकांनी आणि ५६ हजार मातांनी लस घेतली. हा आकडा मोठा असला तरी नकार देणाऱ्यांची संख्याही चिंता वाढविणारी आहे. ० ते ५ वयोगटातील ६ हजार ७२६ बालके आणि १८१ गर्भवतींनी लस घेण्यास नकार दिला आहे. यांचे समुपदेशन करूनही आरोग्य विभाग थकला आहे.

२०२२-२३ या वर्षात राज्यात १,२१७ माता आणि १६,८७५ मातांचा मृत्यू झाला होता. तसेच राज्यातील ३७ हजार ५६२ बालके आणि ३ हजार ११० गर्भवती अजूनही लसीकरणापासून दूर पळत असल्याचे समोर आले आहे.

नाही म्हणजे नाहीच....

आरोग्य विभाग नकार देणाऱ्या प्रत्येकाच्या दारी पोहोचला. परंतु त्यांनी दुष्परिणाम, आरोग्य विभाग आणि शासनावरील अविश्वास व बेफिकिरी यामुळे लस देण्यास गेलेल्या आरोग्य विभागाला परतवून लावल्याचे सांगण्यात आले. कितीही समुपदेशन केले तरी त्यांनी नाही म्हणजे नाहीच, अशी भूमिका घेतली आहे.

अशी आहे आकडेवारी

• एकूण लसीकरण सत्र    २८,३६१ 
• ० ते ५ वर्षे लाभार्थी    २,३९,८६३ 
• ० ते ५ वर्षे लसीकरण    २,७५,३३५
• गरोदर माता लाभार्थी    ४१,८०८
• गरोदर माता लसीकरण    ५६,५९२

साडेसहा हजार बालके, १८१ गर्भवतींचा लस घेण्यास नकार

• कारणे     बालके       गरोदर माता 
• घरबंद असणे    १०,२७०     १,६२४
• आजारी असणे    १०,४९८     ४८७ 
• भीती                       ४९४     २८ 
• इतर कारणे    ११,९६७     ७३५

कधी द्यावी लस?

मुलांना जन्मतः हिपेटायटिस बी, बीसीजी, दीड, अडीच व साडेतीन महिन्याला ओपीव्ही रोटा व पेन्टा, दीड, साडेतीन व नऊ महिन्याला आयपीव्ही व पीसीव्ही, नऊ महिन्याला व दीड वर्षाला एमआर जेई व अ जीवनसत्त्व, दीड वर्षाला ओपीव्ही व डीपीटी, पाच वर्षाला डीपीटी, दहा व सोळाव्या वर्षाला टीडी अशा लस दिल्या जातात.