न्यायवैद्यक अधिकाऱ्यांची मदत

प्रभावी गुन्हा अन्वेषणासाठी महाराष्ट्रातील न्यायवैद्यक प्रयोगशाळेतील अधिकाऱ्यांना बॉम्बस्फोटांच्या तपासात थेट घटनास्थळीही सामावून घेतले जाणार आहे. शिवाय बॉम्बस्फोटानंतरच्या तपास

- डिप्पी वांकाणी,  मुंबई
प्रभावी गुन्हा अन्वेषणासाठी महाराष्ट्रातील न्यायवैद्यक प्रयोगशाळेतील अधिकाऱ्यांना बॉम्बस्फोटांच्या तपासात थेट घटनास्थळीही सामावून घेतले जाणार आहे. शिवाय बॉम्बस्फोटानंतरच्या तपास प्रक्रियेच्या कृतिशील भागाचे प्रशिक्षण एनएसजी कमांडो देतील.
आतापर्यंत कोणताही बॉम्बस्फोट झाल्यानंतर बॉम्ब पथक व राष्ट्रीय सुरक्षा अधिकारी घटनास्थळाचा तपास करत असत. प्रथमच न्यायवैद्यक अधिकाऱ्यांना त्यात सामावले जाणार असून स्फोटानंतरचे अवशेष कसे गोळा करावेत हेही त्यात शिकवले जाईल.
कोणताही स्फोट झाल्यानंतर तो भाग निर्मनुष्य करून फक्त एनएसजी कमांडोंना तसेच बॉम्ब रोधक पथकाला तेथे वावरण्यास मुभा दिली जाते. त्यांनी गोळा केलेले अवशेष न्यायवैद्यक प्रयोगशाळेत विश्लेषणासाठी पाठवले जातात. त्यानंतर स्फोटकांची माहिती व बॉम्बचा स्फोट कसा करण्यात आला हेही ठरवले जाते व त्यावर आधारित अहवाल तयार करण्यात येतो.
एनएसजीकडे न्यायवैद्यक प्रयोगशाळा नाही. त्यामुळे बॉम्बचे अवशेष कसे गोळा करावेत याचे प्रशिक्षण मिळालेले न्यायवैद्यक अधिकारी जर एनएसजी अधिकाऱ्याबरोबर असतील तर ही प्रक्रिया अधिक जलद होईल तसेच एवढ्या शक्तीचा स्फोट करण्यासाठी किती स्फोटके वापरली हेही लवकर स्पष्ट होईल असे महासंचालक (कायदा व तंत्रज्ञान) तसेच न्यायवैद्यक प्रयोगशाळांचे सरसंचालक सतीश माथुर यांनी सांगितले. आयईडीची रचना व त्यात वापरलेली स्फोटके यावरुन पोलिस या स्फोटामागे कोणती संघटना असावी याचे अंदाज बांधतात. दिल्लीतील एनएसजी कमांडोंनी कार्यशाळा घेतल्यानंतर हे काम लवकर होईल.

या कार्यशाळेत दिल्या जाणाऱ्या प्रशिक्षणाचे मुख्य लक्ष्य
- बॉम्बची पुनर्रचना
- स्फोट झालेल्या जागेचे संरक्षण कसे करावे?
- स्फोट झालेली जागा पूर्वी कशी होती याचा अंदाज बांधणे
- स्फोटके व डिटोनेटर ओळखणे
- एवढ्या क्षमतेचा स्फोट होण्याकरिता वापरलेल्या स्फोटकांचे प्रमाण ठरविणे