जिल्ह्यात यंदाही पोषण पारसबागांसाठी महिला बचत गटांचा पुढाकार

हिंगोली जिल्ह्यात ७३६१ महिला बचत गट कार्यरत आहेत. यात ७१ हजार ३०० कुटुंबांचा समावेश आहे. मागच्या वर्षी साडेतीन हजारांवर परसबागांची निर्मिती केली होती. यंदा ४७५० चे उद्दिष्ट आहे. पहिल्या दोन दिवसांतच २३९ परसबागा उभारून ५ टक्के कामही पूर्ण झाले. राज्यात चौथ्यास्थानी हिंगोली आहे. गेल्यावर्षी बचत गटांना या परसबागेमुळे घरच्या घरी रोज वेगवेगळ्या दोन प्रकारच्या भाज्यांची चव सातही दिवस चाखता आली. त्यामुळे आरोग्यही सुधारले आहे.

ग्रामीण भागात कुपोषण व ॲनेमियामुळे महिलांमध्ये इतर आजारांचेही प्रमाण बळावत आहे. त्यातून बाहेर पडण्यासाठी प्राेटीन, लोहयुक्त फळभाज्या, पालेभाज्यांची मोठी मदत होते. यासाठी ३३ बाय ३३ जमिनीवर १४ वाफे करून परसबाग तयार केली जाते. यात सात वाफ्यांत पालक, मेथी, शेपू, कोथिंबीर, पानकोबी अशा पालेभाजा तर सात वाफ्यांत भेंडी, टमाटे, वांगी, गवार आदी फळेभाजा लावल्या जातात. तर बागेच्या कडेने वेली लावून जवळपास २० ते २५ भाज्यांचे नियोजन करता येते. तसेच तूळस, कोरफड, गवती चहा अशा आयुर्वेदिक वनस्पतीही लावल्या जातात. याबाबतचे प्रशिक्षणही या महिलांना देण्यात आले आहे. समुदाय संसाधन व्यक्तींना हे प्रशिक्षण दिले. ते इतर बचत गट अथवा सदस्यांना यात मदत करतात.

यंदा सात हजार परसबागांचा संकल्प

यंदा प्रत्येक बचत गटाने किमान एक परसबाग उभारावी, यासाठी प्रयत्न केले जात आहेत. गावात बचत गटाच्या महिला सदस्यांपैकी ज्या गरोदर अथवा स्तनदा माता आहेत, अशांना तर ही परसबाग अतिशय उपयुक्त आहे. इतर कोणतेही उपाय न करता या बागेतील भाजीपाल्यावरच त्यांचे योग्य पोषण होऊ शकते.

परसबागेसाठी रोपांची विक्री

पोषण परसबागांना गतवर्षी मिळालेला प्रतिसाद पाहता यंदा कळमनुरी तालुक्यातील मसोड येथील समुदाय संसाधन व्यक्ती सिंधूताई जांबूतकर यांनी यंदा भाज्यांची रोपे तयार केली. यात वांगे, टोमॅटो, मिरची, पानकोबी, फुलकोबी आदींचा समावेश आहे. बचत गटाच्या सदस्यांना ठरावीक किमतीत तर भूमिहीन व गरीब महिलांना चार ते पाच रोपे मोफत देण्यात आल्याचे सांगण्यात आले.