ड्रग्सविरोधी लढ्यात पोलिसांसमोर नायजेरियनांचे आव्हान

५२ टक्के विदेशी : शिक्षणाच्या नावाखाली धुमाकूळ; पर्यटन व्यवसायाला धोक्याची घंटा

वासुदेव पागी-पणजी : रूपेरी समुद्रकिनारे लाभलेल्या गोव्याचे निसर्गसौंदर्य जगभरातील पर्यटकांचे आकर्षण ठरले आहे; परंतु या सौंदर्याला गालबोट लावताना अमली पदार्थांचा व्यवहारही पर्यटनाचा भाग होऊ पाहात आहे, ही धोक्याची घंटा आहे. अमली पदार्थांच्या व्यवहारात ५२ टक्के लोक विदेशी आहेत आणि त्यातील ५७ टक्के नायजेरियन नागरिक आहेत. नायजेरियनांनी घातलेला धुमाकूळ गोवा पोलिसांसाठी आव्हान बनले आहे.
ड्रग्स व्यवहार प्रकरणात गोव्याला सर्वात कडवे आव्हान आहे ते नायजेरियन नागरिकांचे. हे लोक गोव्यात येऊन महामार्गही अर्धा दिवस रोखून धरू शकतात हे पर्वरी येथील घटनेवरून सिद्ध झाले आहे. हे लोक गोव्यात कोठेही नोकरीला असलेले फार कमी आढळतात. अधिकाधिक युवक शिक्षणाच्या निमित्ताने आलेले असतात. कोणत्या तरी खासगी शैक्षणिक संस्थेत हे लोक नाव नोंद करतात. पोलिसांनी मिळविलेल्या माहितीनुसार, कितीतरी वर्षे हे युवक एकाच ठिकाणी केवळ शिकतच असतात. सर्वजण किनारपट्टी भागातच शिकायला असतात. वर्ष २०१४ मध्ये अमली पदार्थांच्या व्यवहारात एकूण २८ विदेशी नागरिकांना रंगेहाथ पकडले होते. त्यात १६ जण म्हणजेच ५७ टक्के नायजेरियन होते. यावरूनच हे लोक गोव्यात कशासाठी ठाण मांडून आहेत याची कल्पना येते.
तोंड न उघडणारे नायजेरियन
नायजेरियन लोकांनी ड्रग्स व्यवहारात धुमाकूळ घातल्यामुळे या लोकांवर लक्ष ठेवण्याची व प्रसंगी छापा टाकून रंगेहाथ अटक करण्याची कामे ही पोलिसांच्या नित्यक्रमाचा भाग झाली आहेत; परंतु त्यापेक्षा अधिक अडचणींना त्यांना सामोरे जावे लागते ते त्यांना अटक केल्यानंतर. अमली पदार्थांचा स्रोत शोधून काढणे हे पोलिसांचे मुख्य उद्दिष्ट असते; परंतु हे उद्दिष्ट साध्य करण्यासाठी हाती सापडलेल्या संशयिताला बोलते करणे आवश्यक असते; परंतु नायजेरियन युवक काहीही केल्या तोंड उघडत नाहीत. त्यासाठी कितीही शारीरिक त्रास सहन करण्याची त्यांची क्षमता असते, अशी माहिती पोलीस अधीक्षक कार्तिक कश्यप यांनी दिली.
कारण... अर्थकारण
प्राप्त परिस्थितीत गोव्यात मोठ्या प्रमाणावर ड्रग्सचा व्यवहार होत नसल्याचे आढळून आले आहे. हे केवळ पोलिसी कारवाईमुळे घडले अशातला भाग नसून जागतिक स्तरावरील आर्थिक घडामोडींचाही हा परिणाम आहे. रशियाची अर्थव्यवस्था खालावल्यामुळे गोव्यात मोठ्या प्रमाणावर येणारे रशियन नागरिक यंदा कमी झाले. गोव्यात ड्रग्स व्यवहारात मोठ्या प्रमाणावर असलेल्या नायजेरियनांचे गिऱ्हाईकही हे रशियन नागरिकच होते. त्यामुळे ड्रग्स व्यवसायातही मंदी आली हे सत्य पोलीसही नाकारत नाहीत.
सब गोलमाल है भाई...
मागील दशकात अमली पदार्थांच्या बाबतीत काय काय व्यवहार झाले, ते कसे होतात आणि कोण करतात याच्या अभ्यासावरून पोलिसांना या धंद्यातील नाड्या कुठे आहेत याचा पत्ता लागू नये असे मानून चालणे मूर्खपणाचे ठरेल.
अमली पदार्थविरोधी विभागावरच संशय
या धंद्याला आळा घालण्यासाठी सुरू करण्यात आलेला पोलिसांचा अमली पदार्थविरोधी विभागच या धंद्यात अडकल्यामुळे या विभागातील अनेकांना निलंबित केले होते. ड्रग्स व्यवहाराची पार्श्वभूमी असलेले दुदू आणि अटाला यासारख्या संशयितांशी या पोलिसांचे संबंध उघडकीस आले होते. अटालाशी पोलीस अधिकाऱ्यांचे संबंध दर्शविणारे व्हिडिओ युट्यूबवर प्रसिद्ध झाल्यामुळे हा भांडाफोड झाला होता. त्यामुळे संपूर्ण अमली पदार्थविरोधी विभागच संशयाच्या घेऱ्यात सापडला होता.