विहिरीत अनमोल ‘खजिना’

गारगोटी दगडांची तस्करी : खोदकाम करताना आढळला मौल्यवान साठा

विनोद जाधव
लासूर स्टेशन : कधी कोणत्या वस्तूला किती महत्त्व येईल, हे सांगता येत नाही. असाच काहीसा गंभीर प्रकार गंगापूर तालुक्यातील वसूसायगाव येथे उघडकीस आला.
वसूसायगाव शिवारातील एका विहिरीतून तब्बल ७० ते ८० लाख रूपयांच्या गारगोटी दगडाची (रंगीबेरंगी) तस्करी करण्यात आल्याची खळबळजनक माहिती समोर आली आहे. धंद्यात सहभागी करून घेतले नाही म्हणून गारगोटी दगडाचा व्यापार करणाऱ्या एका व्यापाºयाने या गोरखधंद्यांचा भंडाफोड केला. २०१३ पासून हा धंदा बिनदिक्कत सुरू असल्याचे बोलले जात आहे, हे विशेष.
लासूर स्टेशन येथून जवळच असलेल्या वसूसायगाव येथे एका विहिरीचे २०१३ मध्ये खोदकाम सुरू करण्यात आले होते. ३० फूट खोदल्यावर आकर्षक गारगोटी दगड दिसून आला. गारगोटीच्या दिशेने आडवे खोदकाम करून त्यातून आतापर्यंत जवळपास ८० लाख रूपयांचा गारगोटी दगडाची तस्करी करण्यात आल्याची माहिती अजिंठा येथील पठाण नामक व्यापाºयाने दिली. गौण खनिज कायद्यानुसार परवानगी घेऊनच या दगडांची वाहतूक करता येते. परंतु एवढे दिवस कुणाच्या आशीर्वादाने ही तस्करी सुरु होती, याचा शोध घेणेही गरजेचे आहे. जवळपास पाच वर्षांत शासनाचा किती महसूल बुडाला, याचाही तपास स्वत: जिल्हाधिकाºयांनीच हाती घ्यावा, म्हणजे सत्य परिस्थिती समोर येईल.
संबंधित शेतकºयाला एका दिवसाच्या खोदकामातून मिळालेल्या दगडाच्या मोबदल्यात दहा हजार रुपये दिले जात होते. तर संबंधित तस्कर ते अनमोल दगड पर्यटनस्थळी किंवा विदेशी पर्यटकांना विकून चार ते पाच लाख रुपयांची कमाई करीत असत. सुरू असलेले काम मध्यंतरी विहिरीला पाणी असल्याने बंद ठेवण्यात आले होते. तसेच तस्करीत बेबनाव झाल्याने या विहिरीत काहींनी अ‍ॅसिड टाकून गारगोटी नष्ट करण्याचा प्रयत्नही करण्यात आला होता.
अगेट दगडांप्रमाणे ‘मॉस स्टोन’ हा दगड हिरवट-पाळपट रंगाचा असतो. दगडावर शेवाळ पकडावं असं या दगडाचं देखणं स्वरुप असतं. घराच्या भिंती किंवा सजावटीसाठी या दगडाला खूप मागणी असते. मातीत सापडणाºया काही दगडांना परदेशात कोट्यवधी रूपयांचे मोल आहे. कोट्यवधी रूपयांच्या मोबदल्यात ही खनिज संपत्ती सरकारी परवानग्यांशिवाय परदेशात तस्करीच्या माध्यमातून पाठविली जात असण्याची शक्यता आहे.
पर्यटनस्थळी या दगडांचे मोल
निसर्गत: पांढºया आणि हिरव्या रंगाची चकाकी असलेले हे खडे परदेशात कोट्यवधी रुपयांना विकले जाताता. अजिंठा लेणी, वेरुळ व पर्यटनस्थळी व्यवसाय करणाºयांनाच या दगडांचे मोल माहित आहे. त्यामुळे सर्वसामान्यांना दगड वाटणारे हे खडे या व्यावसायिकांसाठी अनमोल खजिनाच आहेत.
पंचनामे करण्याचे आदेश
आमच्या कार्यालयाच्या वतीने यासंबंधी कोणालाही परवानगी दिलेली नाही. तसेच संबंधित तलाठ्याला पाहणी करून पंचनामा करण्याचे आदेश दिल्याचे तहसीलदार चंद्रकांत शेळके यांनी सांगितले.