शुश्रुषागृहाची वर्षातून दोन वेळा तपासणी अनिवार्य

गजानन मोहोड

अमरावती : भंडाऱ्यातील एनआयसीयूमधील अग्निकांडानंतर आरोग्य विभागाला जाग आली आणि महाराट्र शुश्रुषागृहासाठीच्या नोंदणी अधिनियमात सुधारित निकष जारी करण्यात आले. यासाठीची अधिसूचना शासनाने आता प्रसिद्ध केलेली आहे. त्यानुसार प्रत्येक शुश्रुषागृहाची वर्षातून किमान दोन वेळा तपासणी अनिवार्य करण्यात आली आहे. यासोबतच खाटांबाबतचे निकष नव्याने जारी करण्यात आलेले आहेत.

शुश्रुषागृहाचे नोंदणी व नूतनीकरणासाठी आता खाटांनसार शुल्काची आकारणी स्थानिक प्राधिकरण करणार आहे. याशिवाय तक्रार निवारण कक्षाची स्थापना प्राधिकरणाला करावी लागेल व तपासणी करण्यासाठी स्थानिक पर्यवेक्षकीय प्राधिकारी या वैद्यकीय अधिकाऱ्याची नियुक्ती करावी लागणार आहे. याशिवाय तक्रार निवारण कक्षाचा प्रमुुखदेखील वैद्यकीय किंवा प्रशासकीय अधिकारी असणार आहे. ज्या रुग्णावर उपचार सुरू आहे, अशा प्रकरणी २४ तासांच्या आत सुनावणी घ्यावी लागणार आहे. बांधकाम, सुविधांमधील बदल केल्याच्या सुधारित आराखड्यासह एक महिन्याच्या आत प्राधिकाऱ्याला कळवावे लागणार आहेत.

दहापेक्षा जास्त खाटांसाठी प्रत्येक पाळीत एक वैद्यकीय अधिकारी, एक अर्हताप्राप्त अधिपरिचारिका (सुतिकागृहासाठी) व अर्हताप्राप्त परिचारिका प्रत्येक तीन बेडसाठी अनिवार्य आहे. याशिवाय आपत्कालीन परिस्थितीत इमर्जन्सी औषधांचा ट्रे, एक सक्शन मशीन व अतिरिक्त एक फूट सक्शन मशीन, आठ खाटांसाठी एक ऑक्सिजन सिलिंडर, अग्निशमन उपकरणे, ड्रेसिंग ट्रॉली अनिवार्य आहे. याशिवाय शस्त्रक्रियागृहात ऑपरेशन टेबलसह चार सिलिंडरसह भूलयंत्र, इलेक्ट्रिक सक्शन मशीन, जनरेटर कनेक्शन, फूट सक्शन मशीन, शॅडोलेस लँप, आवश्यक यंत्रसामग्री व निर्जंतुकीकरणाची साधने आवश्यक आहेत.

बॉक्स

अतिदक्षता विभागात आवश्यक बाबी

प्रत्येक खाटेला ७५ चौरस फूट क्षेत्रफळ जागा, सेंट्रल ऑक्सिजन सिस्टीम, प्रत्येक खाटेला स्वतंत्र ऑक्सिजन सिलिंडर, दोन सक्शन मशीन, प्रत्येक खाट पडद्याने विभाजित, प्रत्येक खाटेजवळ ईसीजी, एसपीओटू, एनआयबीपी संनियंत्रण उपकरण, व्हेंटिलेटर, डिफिब्रिलेटर, आसीयू कक्षात एमबीबीएस डॉक्टर २४ तास कर्तव्यावर, फिजिशियन किंवा सर्जन ‘ऑन कॉल’ उपलब्ध.

बॉक्स

सूतिकागृहासाठी हे आवश्यक

आपत्कालीन प्रसूतीसाठी फिटल डॉप्लर, लेबर टेबल, नवजात बालक पुनरुज्जीवन यंत्र, एक सक्शन मशीन, जनरेटर कनेक्शन, आठ खाटांसाठी एक ऑक्सिजन सिलिंडर व एक अतिरिक्त, एक इन्फंट वार्मर, सीपीआरसाठी आवश्यक यंत्रसामग्री ऑटोक्लेव्ह, अग्निशामक उपकरणे, फोरसेप याशिवाय अन्य उपकरणे आवश्यक आहेत.

बॉक्स

देयक दिले नसल्यास मृतदेह रोखता येणार नाही

शुश्रुतागृहात रुग्णाचा उपचारादरम्यान मृत्यू झाल्यास आवश्यक न्यायवर्धक प्रक्रिया पूर्ण करून मृतदेह नातेवाइकांकडे सुपूर्त केला जाईल. रुग्णालयाचे देयक भरले नाही किंवा अन्य कोणत्याही कारणांमुळे मृतदेह रोखता येणार नाही. शुल्क अदा केले नाही म्हणून रुग्णाला ताब्यात ठेवता येणार नाही.

बॉक्स

अशी आहे रुग्ण हक्क संहिता

* रुग्णाचे आजाराचे माहिती, स्वरूप, उपचार, अपेक्षित परिणाम, गुंतागुंतीची शक्यता, उपचाराचा अपेक्षित खर्च जाणून घेण्याचा अधिकार.

* स्त्रीरुग्णाची तपासणी महिलेच्या उपस्थितीतच केली जाईल, एचआयव्ही बाधितास उपचार व देखभालीचा हक्क.

* रुग्णाला स्वागत कक्षातील नोंदवहीत तक्रार लिहिता येईल. कार्यरत डॉक्टरांची अर्हता, नोंदणी क्रमांकाची ठळकपणे लावावी.

* सेंकड ओपिनियन घेण्याचा अधिकार रुग्णाला असेल व त्यासाठी वैद्यकीय अभिलेख व छायांकित प्रत उपलब्ध करणे.

* रुग्णाला सुटी देताना वैद्यकीय निष्कर्ष, चाचण्यांचे अहवाल, दिलेले उपचार, सुटी देतेवेळी रुग्णाची स्थिती व पुढील सल्ला.

* पुरविण्यात येणाऱ्या सेवा, उपचार, आकारणीचे दर, दर्शविणारे दरपत्रक दर्शनी भागात असावे. शासनदराशी सुसंगत असावे.

-------------------------------------------